Richtlijn voor strafvordering tarieven en feitomschrijvingen voor misdrijven, overtredingen [...] handhaving verkeersvoorschriften

De feiten (gedragingen) die in de bijlage van de WAHV zijn opgenomen, worden vooralsnog1 via een beschikking administratiefrechtelijk afgedaan. De bij de gedragingen behorende sanctiebedragen staan vast en hiervan kan niet worden afgeweken.

Halvering tarieven minderjarigen

Op grond van artikel 2, lid 4 van de WAHV dienen de bedragen voor minderjarigen van 12 tot 16 jaar te worden gehalveerd. Deze afronding geschiedt op hele euro’s naar boven.

Deze richtlijn geeft bij het misdrijf winkeldiefstal/-verduistering, in de gevallen dat daarvoor feitcodes zijn vastgesteld, opeenvolgend:

• – het tarief van de politietransactie;

• – het bedrag dat doorgaans moet worden betaald bij transactie door het OM;

• – de geldboete die het OM doorgaans voor de politietransigabele feiten ter terechtzitting vordert, indien geen transactie wordt aangeboden of het aangeboden transactievoorstel niet wordt betaald2.

De in de koptekst genoemde aanwijzing politietransactie inzake eenvoudige winkeldiefstal en -verduistering beschrijft de uitoefening van de transactiebevoegdheid door de politie en de controle hierop door het OM.

De in de kop van deze richtlijn vermelde beleidsregels, zijn voor zover van toepassing, relevant voor de OM-transactie en de eis ter zitting ter zake het misdrijf winkeldiefstal/- verduistering .

Voor de overige onder de misdrijven vallende feitcodes, uitgezonderd enkele op de overtreding van artikel 8 WVW 1994 betrekking hebbende feitcodes, is geen tarief opgenomen. Dit zijn OM-feiten, waarvoor specifieke strafvorderingsrichtlijnen zijn vastgesteld, dan wel waarvoor de specifieke omstandigheden van het geval maatwerk vereisen.

Deze richtlijn geeft per overtreding en per categorie (bijvoorbeeld: een voetganger of een schipper), opeenvolgend:

• – het tarief van de politietransactie;

• – het bedrag dat doorgaans moet worden betaald bij transactie door het OM;

• – de geldboete die het OM doorgaans ter terechtzitting vordert, indien geen transactie wordt aangeboden of het aangeboden transactievoorstel niet wordt betaald.

• – de hoogte van de geldboete die door middel van de strafbeschikking wordt opgelegd. Er zijn momenteel echter nog geen overtredingen die met een strafbeschikking worden afgedaan. Pas indien de overtreding van de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorvoertuigen (WAM) onder het bereik van de strafbeschikking zal worden gebracht, zal in deze Richtlijn het bijbehorende strafvorderingsbeleid worden vastgesteld.;

De tarieven voor de politietransactie zijn in de bij deze richtlijn behorende bijlage met feiten waarvoor de politie transactiebevoegdheid heeft, vastgesteld. Het staat de politie derhalve niet vrij een ander transactievoorstel te doen.

Het OM kan binnen de wettelijke strafmaxima van de bedragen van de OM-transactie, de OM-strafbeschikking en/of eis ter zitting afwijken. Dat kan zowel naar beneden als naar boven, al naar gelang de omstandigheden daartoe aanleiding geven. Dit zal vooral het geval kunnen zijn bij overtredingen van de plaatselijke verordeningen. (Pl.V.) Het op grond van de plaatselijke omstandigheden te voeren beleid bij de toepassing van de richtlijn kan onderwerp van gesprek zijn in het driehoeksoverleg.

De aangegeven tarieven in de bij deze richtlijn behorende bijlage met OM-feiten zijn bedoeld voor overtredingen, die voor een transactie of strafbeschikking in de vorm van een geldboete vatbaar zijn. Een transactievoorstel dient te worden beperkt tot die overtreding die, bij niet betalen, ten laste zou worden gelegd. Indien zich specifieke omstandigheden van het geval voordoen kunnen deze voor het OM aanleiding zijn tot verhoging van de geldboete, het transactiebedrag dan wel tot dagvaarding zonder voorafgaande mogelijkheid van transactie of dagvaarding in plaats een strafbeschikking.

Voorts kan onder meer in de volgende gevallen worden afgeweken van de richtlijn:

– Halvering tarieven minderjarigen

Ten aanzien van strafrechtelijk minderjarigen van 12 tot 16 jaar worden de in de bijlage met politietransigabele feiten en de in de bijlage met OM-feiten vastgestelde bedragen gehalveerd met een afronding op hele Euro’s naar boven. Voor strafrechtelijk minderjarigen van 16 tot 18 jaar gelden in beginsel dezelfde tarieven als voor strafrechtelijk meerderjarigen.

– Toevoegen raadsman

Artikel 489, lid 1 aanhef en onder b WvSv bepaalt dat bij het aanbieden van een transactie van meer dan € 115, aan de minderjarige verdachte een raadsman moet worden toegevoegd. Om deze reden wordt door het CJIB geen politie- of OM-transactie verzonden als het transactiebedrag meer dan € 115 bedraagt, maar worden deze zaken voor beoordeling naar de betreffende parketten verzonden. In de toekomst wordt bovenstaande eveneens van toepassing op het opleggen van een strafbeschikking in de vorm van een geldboete van meer dan € 115 aan de minderjarige verdachte. Vooralsnog mag aan de minderjarige echter nog geen strafbeschikking worden opgelegd.

– Cumulatie van overtredingen

Bij cumulatie van overtredingen verdient het aanbeveling bij de vaststelling van de bedragen rekening te houden met de draagkracht van de verdachte.

Berekening van bepaalde transactie- en geldboetebedragen

In deze richtlijn zijn sommige bedragen afhankelijk gesteld van de zwaarte van de overtreding. Zo zijn bijvoorbeeld voor overtreding van de voorschriften ten aanzien van de remvertraging van motorvoertuigen tarieven vastgesteld naar de mate waarin deze voorschriften zijn overschreden. Voorts is in de bijlage met OM-feiten bij enkele overtredingen een minimumbedrag en soms een maximumbedrag vermeld. De ernst van de gepleegde overtreding kan dan tot uitdrukking worden gebracht met inachtneming van de bedoelde bedragen.

Inbeslagneming

In de richtlijn is met de letters ‘m.a.’ (met afstand) aangegeven in welke gevallen – een enkele uitzondering daargelaten – als voorwaarde voor transactie door het OM moet worden gesteld dat afstand wordt gedaan van een inbeslaggenomen voorwerp overeenkomstig artikel 116 WvSv. Indien geen transactie tot stand komt, moet het OM in deze gevallen, indien tussentijds, zoals voorgeschreven in het Handboek Inbeslagneming c.q. de Handleiding Inbeslagneming, geen beslissing werd genomen omtrent het beslag, ter terechtzitting verbeurdverklaring (in de richtlijn aangegeven met ‘v.v.’) dan wel onttrekking aan het verkeer (‘o.a.v.’) van het voorwerp vorderen. Maar ook in andere daarvoor in aanmerking komende gevallen kan afstand als voorwaarde worden gesteld, respectievelijk verbeurdverklaring of onttrekking aan het verkeer worden gevorderd.

De recidiveregeling t.a.v. de overtredingen van artikelen 30 en 34 WAM (onverzekerd rijden, zie in de bijlage de feitnummers A 914 a t/m d, A 915, A 917 a t/m c en A 918) luidt voor de met motorrijtuigen, uitgezonderd bromfietsen, gepleegde overtredingen als volgt:

Voor de met een bromfiets gepleegde overtreding van de artikelen 30 en 34 WAM (feitcodes A 901 a t/m d, A 902, A 903 a t/m c en A 904) geldt de volgende recidiveregeling:

De recidiveregeling voor het rijden zonder rijbewijs (overtreding van artikel 107 lid 1 WVW 1994) heeft betrekking op motorvoertuigen uit de voertuigcategorieën 1 tot en met 3 van categorie-indeling B.

– Voor de voertuigcategorieën 1 (bestuurders van motorvoertuigen op meer dan twee wielen; aangezien het hier bepalingen uit de WVW 1994 betreft wordt de bestuurder van de brommobiel hiervan uitgezonderd, deze valt onder categorie 3) en 2 (bestuurders van motorvoertuigen op twee wielen) luidt de recidiveregeling als volgt:

– Voor de voertuigcategorie 3 (bromfietsers en snorfietsers; aangezien het hier bepalingen uit de WVW 1994 betreft valt hieronder ook de brommobiel) geldt onderstaande recidiveregeling:

De recidiveregeling gedocumenteerde snelheidsovertredingen wordt toegepast bij snelheidsovertredingen, die niet als een gedraging in de bijlage bij de WAHV zijn opgenomen.

De recidiveregeling luidt als volgt:

• – Van recidive is alleen sprake indien de overtreding wordt begaan binnen een jaar na betaling van een transactie of na onherroepelijke veroordeling voor één van de vorige gedocumenteerde snelheidsovertreding(en).

• – De afzonderlijke categorie-indeling voor snelheidsovertredingen is ook van toepassing op de recidiveregeling snelheid.

Categorie-indeling snelheidsoverschrijdingen (categorie-indeling C)

• 1. Motorvoertuigen (uitgezonderd categorie 2: vrachtauto’s, autobussen en motorvoertuigen met aanhangwagen) en brommobielen;

• 2. Vrachtauto’s, autobussen en motorvoertuigen met aanhangwagen;

• 3. Bromfietsen, snorfietsen en gehandicaptenvoertuigen met motor;

• 4. Landbouwtrekkers en motorvoertuigen met beperkte snelheid.

N.B. Gelet op de aanwijzing inbeslagneming bij verkeersdelicten kan na overleg met de officier van justitie het motorvoertuig, waarmee de snelheidsovertreding is gepleegd, in beslag worden genomen, indien een overschrijding van de maximumsnelheid met meer dan 100% in samenhang met geconcretiseerde gevaarzetting is geconstateerd.

Overzicht weg:

Recidiveregeling snelheidsovertredingen (weg)

Recidiveregeling snelheidsovertredingen bromfietsen

Voorbeeld bepaling tarief/eis ter zitting:

Indien de bestuurder van een categorie 1-voertuig voor de eerste maal de maximum snelheid overschrijdt, bijvoorbeeld met 50 km/h binnen de bebouwde kom, dan wordt hem voor het in het voorbeeld genoemde geval een OM-transactie aangeboden van € 430 (zie de feitcodes * VA 055, * VB 055 of * VC 055). Dat is het vaste tarief dat bij deze overtreding behoort. De daarbij behorende eis ter zitting is volgens kolom 3 van de in de Tekstenbundel opgenomen Tarieventabel snelheidsovertredingen een geldboete van € 520. Begaat deze bestuurder vervolgens een tweede onder de recidiveregeling vallende snelheidsovertreding, bijvoorbeeld door overschrijding van de maximum snelheid binnen de bebouwde kom met 69 km/h (feitcode * VA 070, * VB 070 of * VC 070), dan dient tot dagvaarden te worden overgegaan. De geldboete die moet worden geëist, wordt afgeleid van de geldboete die zou worden geëist indien deze overtreding voor de eerste maal zou zijn begaan, vermeerderd met 20%. De eerste overtreding kent volgens de feitcodes * VA 070, * VB 070 en * VC 070 een OM-transactie van € 660. De daarbij behorende eis ter zitting is een geldboete van € 790 (zie tarieventabel, kolom 3). Nu de snelheidsovertreding in het voorbeeld reeds een tweede snelheidsovertreding betreft, wordt een eis ter zitting van € 790 + 20% voorgeschreven. Voorts moet een OBM van 4 maanden ovw worden geëist.

De recidiveregeling gedocumenteerde snelheidsovertredingen water wordt toegepast bij snelheidsovertredingen op het water, begaan door kleine schepen, bij overschrijding van de maximum toegestane snelheid vanaf 25 kilometer per uur. De recidiveregeling luidt als volgt:

– Van recidive is alleen sprake indien de overtreding wordt begaan binnen twee jaar na betaling van een transactie of onherroepelijke veroordeling voor één van de vorige gedocumenteerde snelheidsovertreding(en).

De recidiveregeling voor kleine schepen is weergegeven in het overzicht water.

De tarieven die in de overzichten zijn weergegeven hebben betrekking op de overschrijding van de maximum toegestane snelheid.

Overzicht water:

Recidiveregeling snelheidsovertredingen water

Op grond van het bepaalde in artikel 3 onder c van het Transactiebesluit 1994 is de transactiebevoegdheid in handen van de Koninklijke Marechaussee (KMAR) op militaire terreinen beperkt tot verdachten die militair zijn. Voorts beperkt de transactiebevoegdheid zich tot uitsluitend die feiten die zijn opgenomen in de bijlage van het Transactiebesluit 1994. Met de inwerkingtreding van de WAHV zijn veel feiten vanuit de diverse Transactiebesluiten, waaronder het Besluit transactie Koninklijke Marechaussee ondergebracht in de bijlage van de WAHV en deze bijlage is met uitzondering van de feitcodes K 035, K 040 a t/m e, K 075 t/m K 106, K 120, K 140, K 155 niet van toepassing op militaire terreinen.

Deze feitcodes vormen deze uitzondering, doordat het begrip ‘weg’ niet van toepassing is op deze codes.

Het is echter gewenst dat de afdoening van deze zaken zoveel mogelijk verloopt via de geautomatiseerde systemen bij de KMAR en het CJIB, waarna de zaakgegevens (bij niet betalen) elektronisch worden overgedragen aan het parketsysteem.

Om de verwerking via de geautomatiseerde systemen mogelijk te maken wordt bij het opmaken van een mini proces-verbaal gebruik gemaakt van dezelfde feitcodes als in de bijlage bij de WAHV, onder toevoeging van de hoofdletter K. Bijv. De feitcode R549a (niet stoppen bij een stopbord) wordt KR549a.

De verbaliserende ambtenaar van de KMAR maakt na het constateren van een overtreding een mini proces-verbaal op en reikt bij staandehouding een afschrift uit aan de verdachte. Vanwege het feit dat het een OM-transactie betreft wordt geen bedrag ingevuld op het mini proces-verbaal.

Indien de verdachte niet betaalt, binnen de daarvoor gestelde termijn, wordt een proces-verbaal opgemaakt dat, met tussenkomst van het CJIB, via de gebruikelijke wijze aan het Openbaar Ministerie te Arnhem, unit militaire zaken, wordt aangeboden.

Artikel 3, onder c, van het Transactiebesluit 1994 blijft van kracht omdat het voorziet in de mogelijke verwerking van enige strafbare feiten ( bijvoorbeeld fout parkeren van een fiets R412) die niet als gedraging in de bijlage WAHV zijn opgenomen.