Richtlijn voor strafvordering wet vervoer gevaarlijke stoffen ten aanzien van vervoer over de weg

Ter bevordering van eenheid in het strafvorderingbeleid zijn met betrekking tot overtredingen van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen (WVGS) ten aanzien van vervoer over de weg tarieven vastgesteld. Deze tarieven gelden als richtlijn voor de hoogte van het transactiebedrag dan wel voor de eis ter terechtzitting. Door toepassing te geven aan de artikelen 74 Wetboek van Strafrecht en 36 WED, kunnen aanvullende voorwaarden worden gesteld bij een transactie.

In deze richtlijn wordt aangegeven wanneer een zodanige inbreuk wordt gepleegd op het doel van de wet, ‘de bevordering van de openbare veiligheid, bij het vervoer van gevaarlijke stoffen’, dat dagvaarden in de rede ligt.

Deze richtlijn bevat de te hanteren tarieven bij vervoer over de weg ten aanzien van de meest voorkomende overtredingen van de regels bij of krachtens de Wet vervoer gevaarlijke stoffen.

De overtredingen waarop de tarieflijst betrekking heeft, zijn kort aangeduid en voorzien van het overtreden voorschrift. De aanduiding van het overtreden voorschrift is, hetzij het randnummer als genoemd in de ‘Europese overeenkomst betreffende het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg’ (ADR), hetzij een verwijzing naar andere wet- of regelgeving.

In de laatste kolom van de tarieflijst is de risicocategorie van een inbreuk vermeld. De toekenning van de risicocategorieën is gebaseerd op Europese Richtlijn (2004/12/EG bijlage II). De controlerende instantie/functionaris dient rekening te houden met specifieke omstandigheden bij het constateren van een inbreuk. Afhankelijk van die omstandigheden kan er worden afgeweken van de risicocategorieën. Aan de hand van de risicocategorie wordt bepaald of er corrigerende maatregelen worden genomen en of er strafrechtelijk dan wel bestuursrechtelijk wordt gehandhaafd.

Categorie I (kernbepaling): hoog risico op dodelijke slachtoffers, ernstig letsel voor personen of significante aantasting van milieu. Er moeten onmiddellijk corrigerende maatregelen worden genomen.

Categorie II (kernbepaling): risico op letsel voor personen of aantasting van het milieu. Corrigerende maatregelen op controleplaats indien mogelijk, anders uiterlijk bij het voltooien van het vervoerstraject.

Categorie III (niet-kernbepaling): gering risico op letsel voor personen of aantasting milieu. Maatregelen hoeven niet op de controleplaats te worden genomen, maar kunnen later bij de onderneming worden genomen.

De controlerende instantie/functionaris zorgt er voor dat de overtreding ongedaan wordt gemaakt door corrigerende maatregelen te nemen. De risicocategorie van het overtreden voorschrift geeft aan of de corrigerende maatregelen ter plekke, of in een later stadium moeten worden genomen. Indien er ernstige bezwaren zijn tegen de overtreder en een onmiddellijk ingrijpen is vereist, kan de officier van justitie op grond van artikel 28 WED een voorlopige maatregel bevelen.

De handhaving van de WVGS sluit aan bij Landelijke strategie milieuhandhaving van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving en de Aanwijzing handhaving milieurecht. Dat houdt in dat de risicocategorieën I en II worden aangeduid als kernbepalingen en risicocategorie III als niet-kernbepaling. Uitgangspunt is dat kernbepalingen in aanmerking komen voor strafrechtelijke afdoening. Niet-kernbepalingen worden bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op dit uitgangspunt staan in de Aanwijzing handhaving milieurecht. Op grond hiervan is strafrechtelijke afdoening in enkele gevallen geïndiceerd voor overtredingen die in risicocategorie III vallen.

Uit het oogpunt van de ketenaansprakelijkheid kunnen meerdere betrokkenen (tegelijkertijd) via de WVGS strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor hun betrokkenheid bij het onwettig uitvoeren van de handelingen zoals beschreven in artikel 2 lid 1 WVGS.

In het ADR worden de volgende belangrijke betrokkenen genoemd: afzender, de vervoerder, geadresseerde (belangrijke betrokkenen 1.4.2 ADR). Tevens worden er voorbeelden gegeven van mogelijk andere betrokkenen en hun plichten: belader, vuller, verpakker en exploitant (1.4.3 ADR).

De strafbare feiten zijn onderverdeeld in vier groepen:

• • ‘Vervoersdocument’

• • ‘Uitrusting, kenmerking en etikettering’

• • ‘Vervoermethoden’

• • ‘Overige overtredingen’

Op basis van algemene beoordelingsfactoren kunnen de bedragen worden verhoogd. Het basistarief staat in de tarieflijst. Bij een misdrijf wordt de verhoging van het puntenaantal opgeteld bij het basistarief. Bij recidive wordt er een extra percentage berekend over het basistarief vermeerderd met een eventuele verhoging wegens een misdrijf. Bij cumulatie van overtredingen wordt bij elk feit afzonderlijk het aantal strafpunten berekend. Daarna worden die aantallen bij elkaar opgeteld. De draagkracht van de verdachte is mede bepalend voor het puntenaantal.

De algemene beoordelingsfactoren zijn:

• • Indien de chauffeur van het voertuig (als natuurlijke persoon) als verdachte wordt aangemerkt, wordt, behoudens zeer ernstige normschendingen, het basisaantal polarispunten gehalveerd.

• • Misdrijf: Wanneer sprake is van opzet dient het puntenaantal met 20% te worden verhoogd.

• • Recidive: De genoemde punten hebben betrekking op first offenders.

• • Bij recidive door natuurlijke personen binnen een termijn van twee jaren na betaling van een transactie of na onherroepelijke veroordeling voor een overtreding van de WVGS/ADR:

  1 maal: + 10%

  2 maal: + 20%

  Meer dan 2 keer recidive: dagvaarden

  Bij recidive door rechtspersonen (ook de ‘eenmanszaak’) binnen een termijn van vijf jaren na betaling van een transactie of na onherroepelijke veroordeling voor een overtreding van de WVGS/ADR:

  1 maal: + 50%

  2 maal: + 100%

  Meer dan 2 keer recidive: dagvaarden

• • Gevaarzetting: Indien in één geval meerdere overtredingen van de WVGS worden begaan, is er een toename van gevaarzetting. Als uit het proces-verbaal blijkt dat er sprake is van een toename van gevaarzetting, dient het puntenaantal met 20% te worden verhoogd.

Dagvaarden: waar in de tarieflijst staat aangegeven dat er meteen gedagvaard dient te worden gaat het om een overtreding met een zeer ernstig karakter. Het aantal Polarispunten bij deze overtredingen wordt niet vermeld, omdat de hoogte van de geldboete bepaald dient te worden aan de hand van de omstandigheden van het geval. Uitgangspunt is dat er voor deze overtredingen minimaal 115 polarispunten staan.

Waar mogelijk zal in het proces-verbaal gemotiveerd het bedrag van het wederrechtelijk verkregen voordeel worden aangegeven. Dit bedrag kan dan in daarvoor in aanmerking komende gevallen aan de verdachte worden ontnomen (Zie: Aanwijzing ontneming - 2005A002).

Het proces-verbaal wordt in beginsel ingezonden aan het parket (Functioneel Parket) van het arrondissement waar de pleegplaats is gelegen.