Staatsexamenbesluit VO

In dit besluit wordt verstaan onder:

• basisberoepsgerichte leerweg: de basisberoepsgerichte leerweg, bedoeld in artikel 10b van de wet;

• centraal examen: het centraal examen, bedoeld in artikel 4, derde lid;

• college-examen: het college-examen, bedoeld in artikel 4, tweede lid;

• College voor toetsen en examens: College voor toetsen en examens, genoemd in artikel 2, eerste lid, van de Wet College voor toetsen en examens;

• deeleindexamen: het deeleindexamen, bedoeld in artikel 1, eerste lid, van het Eindexamenbesluit VO;

• deelstaatsexamen: het examen in één of meer van de voor het staatsexamen voorgeschreven vakken;

• gemengde leerweg: de gemengde leerweg, bedoeld in artikel 10d van de wet;

• havo: hoger algemeen voortgezet onderwijs als bedoeld in artikel 8 van de wet;

• inspectie: de inspectie, bedoeld in artikel 1 van de Wet op het onderwijstoezicht;

• instelling voor educatie en beroepsonderwijs: een instelling als bedoeld in artikel 1.1.1, onderdeel b, van de Wet educatie en beroepsonderwijs, voor zover het betreft door die instelling verzorgde opleidingen vavo;

• kaderberoepsgerichte leerweg: de kaderberoepsgerichte leerweg, bedoeld in artikel 10b van de wet;

• kandidaat: degene die zich op grond van artikel 3 heeft aangemeld voor toelating tot het afleggen van het staatsexamen of deelstaatsexamen;

• maatschappelijke stage: maatschappelijke stage als bedoeld in artikel 6f van de Wet op het voortgezet onderwijs;

• mavo: middelbaar algemeen voortgezet onderwijs, als bedoeld in artikel 9 van de wet;

• Onze Minister: Onze Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap;

• opleiding vavo: een opleiding voortgezet algemeen volwassenenonderwijs als bedoeld in artikel 7.3.1, eerste lid, onderdeel a, van de Wet educatie en beroepsonderwijs, voor zover leidend tot het diploma vwo, het diploma havo of het diploma vmbo theoretische leerweg;

• profiel: een in artikel 10, 10b, 10d of 12 van de wet genoemd profiel;

• profielwerkstuk: het in artikel 4, derde lid, van het Eindexamenbesluit VO bedoelde profielwerkstuk;

• rekentoets: rekentoets als bedoeld in artikel 60, zesde lid, van de wet;

• rekentoets ER: rekentoets als bedoeld in artikel 23b, eerste lid;

• school: een school voor vwo, een school voor havo of een school voor vmbo, tenzij anders blijkt;

• staatsexamen: het staatsexamen ter verkrijging van het diploma vwo, het diploma havo of het vmbo, met dien verstande dat het staatsexamen vmbo voor zover het betreft de basisberoepsgerichte leerweg, de kaderberoepsgerichte leerweg of de gemengde leerweg enkel in de algemene vakken wordt afgenomen;

• theoretische leerweg: de theoretische leerweg, bedoeld in artikel 10 van de wet;

• toets: een toets met schriftelijke of mondelinge vragen en opdrachten, of een praktische opdracht;

• vmbo: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs als bedoeld in artikel 21 van de wet;

• vwo: voorbereidend wetenschappelijk onderwijs als bedoeld in artikel 7 van de wet;

• wet: Wet op het voortgezet onderwijs.

• 1 Voor toelating tot het afleggen van het staatsexamen is een bedrag van € 567 verschuldigd.

• 2 Voor toelating tot het afleggen van deelstaatsexamens is € 56 verschuldigd voor de rekentoets, of voor een vak ten aanzien waarvan alleen het centraal examen of alleen het college-examen wordt afgelegd, en € 113 voor de rekentoets, of voor een vak ten aanzien waarvan zowel het college-examen als het centraal examen wordt afgelegd, met dien verstande dat per kalenderjaar in totaal niet meer is verschuldigd dan € 567.

• 3 Het verschuldigde bedrag wordt voldaan op de wijze en voor de datum, bepaald door het College voor toetsen en examens.

• 4 Het eerste en tweede lid zijn niet van toepassing op kandidaten die afkomstig zijn van een school voor speciaal voortgezet onderwijs.

• 5 Ten aanzien van kandidaten afkomstig van een school ten aanzien waarvan toepassing is gegeven aan artikel 29, lid 1a, van de wet, of een instelling voor educatie en beroepsonderwijs ten aanzien waarvan toepassing is gegeven aan artikel 6a.2.1 van de Wet educatie en beroepsonderwijs, is het bedrag, bedoeld in het eerste en tweede lid, verschuldigd door het bevoegd gezag van die school of instelling.

• 6 Zij die aan een staatsexamen of deelstaatsexamen deelnemen, zijn verplicht zich te legitimeren op verzoek van hen die deze examens afnemen of daarop toezicht houden.

• 7 De in dit artikel bedoelde bedragen kunnen bij regeling van Onze Minister worden gewijzigd voor zover de consumentenprijsindex daartoe aanleiding geeft.

• 1 Tot het staatsexamen vmbo in de basisberoepsgerichte leerweg, de kaderberoepsgerichte leerweg of de gemengde leerweg, wordt uitsluitend toegelaten:

  • a. de kandidaat die ten tijde van de aanmelding voor het staatsexamen is ingeschreven als deelnemer aan een beroepsopleiding als bedoeld in de Wet educatie en beroepsonderwijs, eerder is afgewezen voor het eindexamen vmbo in een in de aanhef genoemde leerweg, en een cijferlijst overlegt waaruit blijkt dat voor elk van de vakken van het beroepsgerichte programma waarin eindexamen is afgelegd, het eindcijfer 6 of meer is behaald;

  • b. de kandidaat die is ingeschreven aan een school voor voortgezet speciaal onderwijs of een school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de expertisecentra en die met toepassing van artikel 30 van de Wet op het voortgezet onderwijs het eindexamen vmbo in een in de aanhef genoemde leerweg heeft afgelegd, indien de leerling daarvoor is afgewezen en een cijferlijst overlegt waaruit blijkt dat voor elk van de vakken van het beroepsgerichte programma waarin eindexamen is afgelegd, het eindcijfer 6 of meer is behaald.

• 2 In afwijking van het eerste lid, worden tot het deelstaatsexamen vmbo voor een of meer algemene vakken in de basisberoepsgerichte leerweg of kaderberoepsgerichte leerweg eveneens toegelaten kandidaten die zijn ingeschreven aan een in dat lid bedoelde school voor voortgezet speciaal onderwijs of school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs.

• 1 Het College voor toetsen en examens stelt de aanmeldingsprocedure vast. Onze Minister maakt de aanmeldingsprocedure tijdig bekend, voert die uit en bevestigt schriftelijk de aanmelding aan de kandidaat. Indien de kandidaat minderjarig is, wordt de aanmelding medeondertekend door diens wettelijke vertegenwoordigers.

• 2 De aanmelding kan strekken tot:

  • a. het verkrijgen van toelating tot het afleggen van het examen ten overstaan van het College voor toetsen en examens, of

  • b. het overleggen aan het College voor toetsen en examens van de in artikel 25, derde lid, bedoelde bewijsstukken ter verkrijging van het staatsexamendiploma, al dan niet in combinatie met het afleggen van het examen in een of meer vakken of rekentoets ten overstaan van het College voor toetsen en examens.

• 3 Uit de aanmelding voor het staatsexamen blijkt tevens of sprake is van een of meer vrijstellingen of ontheffingen als bedoeld in de artikelen 10 en 11.

• 1 Het staatsexamen en het deelstaatsexamen kan voor ieder vak bestaan uit een college-examen, uit een centraal examen of uit beide.

• 2 Het college-examen vwo, havo en vmbo, voor zover het betreft de theoretische leerweg, bedoeld in artikel 10 van de wet, of de gemengde leerweg, bedoeld in artikel 10d van de wet, omvat mede een profielwerkstuk.

• 3 Het profielwerkstuk vwo en havo heeft betrekking op één of meer vakken van het staatsexamen. Ten minste één van deze vakken heeft een omvang van 400 uur of meer voor vwo en 320 uur voor havo.

• 4 Het profielwerkstuk vmbo heeft betrekking op een thema uit het profiel waarin de leerling onderwijs volgt.

• 5 Het centraal examen kent in elk kalenderjaar een eerste, tweede en derde tijdvak of een nader, door het College voor toetsen en examens, te bepalen tijdstip.

• 6 Voor de aanvang van het derde tijdvak zendt Onze Minister aan de inspectie een opgave met de kandidaten, de in het eerste of tweede tijdvak door die kandidaten behaalde cijfers, voor zover van toepassing de alsnog behaalde cijfers voor het college-examen, en een overzicht van het vak of de vakken of rekentoets waarin elke kandidaat zal worden geëxamineerd.

• 1 Indien een kandidaat zich ten aanzien van enig onderdeel van het staatsexamen of deelstaatsexamen dan wel ten aanzien van een aanspraak op ontheffing aan enige onregelmatigheid schuldig maakt of heeft gemaakt, kan het College voor toetsen en examens maatregelen nemen.

• 2 De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, die afhankelijk van de aard van de onregelmatigheid ook in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, zijn:

  • a. het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het college-examen, de rekentoets of het centraal examen;

  • b. het ontzeggen van de deelname of de verdere deelname aan een of meer toetsen van het college-examen, de rekentoets of het centraal examen van het desbetreffende vak;

  • c. het ongeldig verklaren van de rekentoets of een of meer toetsen van het reeds afgelegde deel van het college-examen of het centraal examen;

  • d. minder vergaande maatregelen dan die, bedoeld onder a tot en met c.

• 3 Indien de ontzegging, bedoeld in het tweede lid, onderdeel b, betrekking heeft op een kandidaat die de rekentoets en één of meer vakken dan wel in meer dan één vak examen aflegt, kan de ontzegging betrekking hebben op alle toetsen.

• 4 Indien de onregelmatigheid pas wordt ontdekt na afloop van het examen, kan het College voor toetsen en examens de kandidaat het diploma, bedoeld in artikel 30, derde lid, of het certificaat, bedoeld in artikel 31, en de cijferlijst onthouden, of kan deze bepalen dat aan de betrokken kandidaat dat diploma of certificaat, en die cijferlijst, slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in de door het College voor toetsen en examens aan te wijzen onderdelen en op de door deze te bepalen wijze.

• 5 Het besluit waarbij een in het eerste lid bedoelde maatregel wordt genomen, wordt tegelijkertijd in afschrift toegezonden aan de inspectie en, indien de kandidaat minderjarig is, aan de wettelijke vertegenwoordigers van de kandidaat.

• 6 De kandidaat kan tegen een besluit waarbij een in het eerste lid bedoelde maatregel wordt genomen bezwaar maken bij het College voor toetsen en examens. De termijn voor het indienen van een bezwaarschrift bedraagt vijf dagen nadat het besluit aan de kandidaat is bekendgemaakt op de voorgeschreven wijze. Het College voor toetsen en examens beslist binnen twee weken na ontvangst van het bezwaarschrift, tenzij het college deze termijn heeft verlengd met ten hoogste twee weken. Het College voor toetsen en examens stelt bij zijn beslissing zo nodig vast op welke wijze de kandidaat alsnog in de gelegenheid zal worden gesteld het examen geheel of gedeeltelijk af te leggen of opnieuw af te leggen. Het College voor toetsen en examens deelt zijn beslissing op het bezwaar mee aan de wettelijke vertegenwoordigers van de kandidaat die minderjarig is en aan de inspectie.

• 7 De kandidaat die onaangekondigd afwezig is bij het centraal examen in een vak of bij de rekentoets, dan wel met aankondiging maar zonder een door het College voor toetsen en examens aanvaarde reden, afwezig is bij enig onderdeel van het staatsexamen of deelstaatsexamen, is uitgesloten van verdere deelname aan het centraal examen in dat vak alsmede van deelname aan het college-examen in het desbetreffende vak, respectievelijk van verdere deelname aan de rekentoets.

• 1 Het staatsexamen wordt afgenomen overeenkomstig het desbetreffende examenprogramma, vastgesteld op grond van artikel 7 van het Eindexamenbesluit VO.

• 2 Ten aanzien van het college-examen geldt dat:

  • a. keuzen die ingevolge het in het eerste lid bedoelde examenprogramma moeten of kunnen worden gemaakt door de school, worden gemaakt door het College voor toetsen en examens, en

  • b. het College voor toetsen en examens kan afwijken van voorschriften met betrekking tot het schoolexamen die om praktische redenen in het college-examen niet uitvoerbaar zijn, met dien verstande dat het college-examen zoveel mogelijk gelijkwaardig blijft aan het schoolexamen.

• 1 De artikelen 11, 12, 13, 22, 23, 24 en 25 van het Eindexamenbesluit VO voor zover zij betrekking hebben op het eindexamen vwo van opleidingen vavo, het eindexamen havo van opleidingen vavo, het eindexamen vmbo theoretische leerweg van opleidingen vavo en het eindexamen in de algemene vakken van de overige leerwegen van het vmbo, zijn van overeenkomstige toepassing op respectievelijk het staatsexamen vwo, het staatsexamen havo en het staatsexamen vmbo.

• 2 In afwijking van het eerste lid kan het College voor toetsen en examens, al dan niet voor een bepaalde groep van kandidaten, besluiten dat geen gelegenheid wordt gegeven tot het afleggen van examen in een vak dat uitsluitend behoort tot het vrije deel van de profielen of tot het vrije deel van een leerweg van het vmbo. De eerste volzin is van overeenkomstige toepassing ten aanzien van de vakken kunst (drama) en kunst (dans).

De kandidaat kiest, met inachtneming van dit hoofdstuk, in welke vakken hij het staatsexamen of deelstaatsexamen aflegt.

• 1 Onverminderd vrijstellingen en ontheffingen op grond van de artikelen 11, 12, 13, 22 en, voor zover het betreft de algemene vakken, 23 tot en met 25 van het Eindexamenbesluit VO, is de kandidaat die staatsexamen aflegt:

  • a. vrijgesteld van de rekentoets of van het examen in een vak in het vwo op grond van een examen vwo, indien voor de rekentoets of het overeenkomstige vak een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • b. vrijgesteld van de rekentoets of van het examen in een vak in het havo op grond van een examen vwo of havo, indien voor de overeenkomstige rekentoets of het overeenkomstige vak een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • c. vrijgesteld van de rekentoets of van het examen in een vak in de theoretische of gemengde leerweg van het vmbo op grond van een examen vwo, havo, vmbo theoretische leerweg of vmbo gemengde leerweg, indien voor de rekentoets of het overeenkomstige vak een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • d. vrijgesteld van de rekentoets of van het examen in een vak in de basisberoepsgerichte of kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo op grond van een examen vwo, havo of vmbo, indien voor de overeenkomstige rekentoets of het overeenkomstige vak een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • e. vrijgesteld van het examen in een vak van het vwo, havo of vmbo op grond van het overeenkomstige examen, afgelegd in Curaçao, Sint Maarten, Aruba, Bonaire, Saba of Sint Eustatius, indien voor het overeenkomstige vak een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • f. vrijgesteld van het profielwerkstuk vwo of havo, indien reeds eerder een profielwerkstuk is gemaakt dat betrekking heeft op een of meer vakken van dezelfde schoolsoort, behorende tot het profiel van de kandidaat en waarvoor een eindcijfer 6 of hoger is behaald;

  • g. vrijgesteld van het profielwerkstuk vmbo, indien reeds eerder een profielwerkstuk vmbo is gemaakt dat betrekking heeft op een thema uit dat profiel, en dat is beoordeeld als «voldoende» of «goed».

• 2 Het eerste lid is uitsluitend van toepassing indien na het jaar waarin het eindcijfer of de beoordeling is vastgesteld, nog geen 10 jaren zijn verstreken.

• 3 In aanvulling op het eerste lid, onder a tot en met d, is de kandidaat vrijgesteld van het onderdeel literatuur van elke moderne taal, indien de kandidaat bij het eerder afgelegde examen, voor literatuur een cijfer 6 of hoger heeft behaald.

• 4 In aanvulling op het eerste lid, onder a tot en met f, en derde lid, is de daar bedoelde kandidaat eveneens vrijgesteld indien het eindcijfer 5 of 4 is behaald, mits de kandidaat voldoet aan de voorwaarden van artikel 26 of artikel 26a om te slagen voor het staatsexamen.

• 5 Een kandidaat is vrijgesteld van de rekentoets indien:

  • a. hij het examen in het onderdeel rekenen, bedoeld in artikel 1 van het Examen- en kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB heeft afgelegd, ten minste gelijk aan het referentieniveau van de rekentoets van de school of leerweg waarin hij staatsexamen doet;

  • b. hij voor dit onderdeel rekenen ten minste een cijfer 6 heeft behaald; en

  • c. er na het studiejaar waarin hij dit onderdeel rekenen heeft afgelegd nog geen twee schooljaren zijn verstreken.

• 6 Bij ministeriële regeling worden nadere voorschriften gegeven voor de toepassing van het eerste lid.

• 7 Artikel 52, negende lid, van het Eindexamenbesluit VO is van overeenkomstige toepassing.

• 1 Onverminderd artikel 10 kan het College voor toetsen en examens op verzoek van de kandidaat die een diploma wil verwerven, ontheffing verlenen voor een examenvak of de rekentoets, indien de kandidaat op grond van eerder gevolgd onderwijs aantoonbaar in het bezit is van voldoende kennis en vaardigheden ter zake van het desbetreffende vak respectievelijk de rekentoets. De ontheffing kan slechts worden verleend op basis van een diploma, getuigschrift, certificaat of ander bewijsstuk, al of niet behaald in Nederland, dat door het College voor toetsen en examens wordt aanvaard als bewijs van voldoende kennis en vaardigheden. Indien het College voor toetsen en examens dit nodig oordeelt, onderzoekt het college of de kandidaat in het bezit is van voldoende kennis en vaardigheden.

• 2 Het eerste lid is uitsluitend van toepassing indien na het jaar waarin het in dat lid bedoelde diploma, getuigschrift, certificaat of ander bewijsstuk is vastgesteld, nog geen 10 jaren zijn verstreken.

• 3 Tot de in het eerste lid bedoelde diploma's, getuigschriften, certificaten en andere bewijsstukken behoren in elk geval die betreffende het Internationaal Baccalaureaat, het Europees Baccalaureaat en die betreffende het overeenkomstige onderwijs in een lidstaat van de Europese Unie.

• 4 Indien het College voor toetsen en examens de gevraagde ontheffing verleent, verstrekt Onze Minister op verzoek van het college de verzoeker een bewijs van ontheffing, en zendt het college aan de inspectie een afschrift daarvan.

• 5 Het bewijs van ontheffing vermeldt de gronden van de ontheffing alsmede het tijdstip van het verrichten van de onderwijs- of examenprestatie waarop de ontheffing berust, en gaat in voorkomend geval vergezeld van een verklaring betreffende het in het eerste lid bedoelde onderzoek naar de kennis en vaardigheden van de examenkandidaat, of naar de in het eerste lid bedoelde bewijsstukken.

• 6 Onze Minister stelt het model van het bewijs van ontheffing vast.

Een verzoek om ontheffing als bedoeld in artikel 11 wordt schriftelijk ingediend bij het College voor toetsen en examens, onder overlegging van een uittreksel uit het geboorte- of persoonsregister en een gewaarmerkte fotokopie van het diploma, getuigschrift, certificaat of ander bewijsstuk waarop het verzoek om ontheffing berust.

• 1 Het eindcijfer voor alle vakken en rekentoets van het staatsexamen en deelstaatsexamen wordt uitgedrukt in een geheel cijfer uit de reeks van 1 tot en met 10.

• 2 Het College voor toetsen en examens bepaalt het eindcijfer voor een vak op het rekenkundig gemiddelde van het cijfer voor het college-examen en het cijfer voor het centraal examen. Indien de uitkomst van deze berekening niet een geheel getal is, wordt dat getal indien het eerste cijfer achter de komma een 4 of lager is, naar beneden afgerond en indien dat cijfer een 5 of hoger is, naar boven afgerond.

• 3 Indien in een vak alleen een college-examen wordt afgenomen, is het cijfer voor het college-examen tevens het eindcijfer.

• 4 Indien voor een vak alleen een centraal examen wordt afgenomen, vormt het cijfer voor het centraal examen, afgerond overeenkomstig het tweede lid, het eindcijfer.

• 5 Van de cijfers die zijn behaald bij de gelegenheden om de rekentoets af te leggen, bedoeld in artikel 27a, geldt het hoogst behaalde cijfer, afgerond overeenkomstig het tweede lid, als eindcijfer voor de rekentoets.

• 6 In afwijking van het vijfde lid, bepaalt het College voor toetsen en examens in overleg met de kandidaat die gebruik heeft gemaakt van meerdere gelegenheden om de rekentoets af te leggen en gebruik heeft gemaakt van de rekentoets ER of van de mogelijkheid, bedoeld in artikel 27a, vijfde of zesde lid, welk cijfer voor de rekentoets, afgerond overeenkomstig het tweede lid, geldt als eindcijfer.

• 1 Het College voor toetsen en examens stelt vast of de kandidaat het examen heeft afgelegd in de rekentoets en in de voor het staatsexamen voorgeschreven vakken.

• 2 Het College voor toetsen en examens stelt de uitslag van het staatsexamen vast, met inachtneming van de artikelen 24 en 26 dan wel 26a.

• 3 De uitslag ter verkrijging van het staatsexamendiploma wordt, onverminderd de tweede volzin, vastgesteld op grond van de eindcijfers van een in dat jaar afgelegd volledig staatsexamen. Indien de kandidaat staatsexamen of deelstaatsexamen aflegt in een aantal vakken die samen geen volledig staatsexamen vormen, kan de kandidaat daaraan voorafgaand aan het College voor toetsen en examens kenbaar maken, het volledig staatsexamen te willen afleggen door voor de ontbrekende vakken, de rekentoets daaronder begrepen, in aanvulling op de cijferlijst voor die vakken aan het College voor toetsen en examens één of meer van de volgende bewijsstukken te overleggen:

  • a. de eindcijfers van in dat jaar afgelegde deelstaatsexamens;

  • b. een of meer cijferlijsten als bedoeld in de artikelen 30 en 31, eerste lid;

  • c. een of meer cijferlijsten van een school voor voortgezet onderwijs;

  • d. een resultatenlijst of een of meer cijferlijsten van instellingen voor educatie en beroepsonderwijs;

  • e. bewijzen van ontheffing als bedoeld in artikel 11, vierde lid;

  • f. bewijzen van ontheffing als bedoeld in artikel 10, vierde lid, van het Eindexamenbesluit VO.

• 4 Cijferlijsten worden uitsluitend bij de vaststelling van de uitslag betrokken, indien na het jaar waarin zij zijn vastgesteld, nog geen 10 jaren zijn verstreken. Bewijzen van ontheffing worden uitsluitend bij de vaststelling van de uitslag betrokken indien na het jaar waarin het onderliggende diploma, getuigschrift of ander bewijsstuk is vastgesteld, nog geen 10 jaren zijn verstreken.

• 5 De uitslag luidt «geslaagd» of «afgewezen».

• 6 Indien dat nodig is om de kandidaat te laten slagen voor het staatsexamen, betrekt het College voor toetsen en examens een of meer eindcijfers van de vakken niet bij de bepaling van de definitieve uitslag. De overgebleven vakken dienen een staatsexamen te vormen.

• 1 De kandidaat die het staatsexamen van een leerweg in het vmbo heeft afgelegd, is geslaagd indien:

  • a. het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is;

  • b. hij voor:

    • 1°. de rekentoets als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor

    • 2°. de rekentoets als eindcijfer 6 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 5 of meer heeft behaald;

  • c. hij onverminderd onderdeel b:

    • 1°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald;

    • 2°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; of

    • 3°. voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; en

  • d. hij voor geen van de onderdelen, genoemd in het derde of vierde lid, lager dan het eindcijfer 4 heeft behaald;

  • e. als het een staatsexamen gemengde of theoretische leerweg betreft: hij voor het profielwerkstuk de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald.

• 2 Bij de uitslagbepaling volgens het eerste lid, onderdeel c, wordt in de theoretische leerweg het eindcijfer van een profielvak of beroepsgericht keuzevak behorende tot het eindexamen van de gemengde leerweg als bedoeld in artikel 25 van het Eindexamenbesluit VO niet betrokken, tenzij deze vakken samen tenminste een volledig beroepsgericht programma als bedoeld in artikel 25, eerste lid, onderdeel d, van dat besluit vormen. In dat geval is het vierde lid van overeenkomstige toepassing.

• 3 Bij de uitslagbepaling volgens het eerste lid, onderdeel c, wordt in de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg het gemiddelde van de eindcijfers van alle beroepsgerichte keuzevakken aangemerkt als het eindcijfer van één vak.

• 4 Bij de uitslagbepaling volgens het eerste lid, onderdeel c, wordt in de gemengde leerweg het gemiddelde van de eindcijfers van het profielvak en alle beroepsgerichte keuzevakken aangemerkt als het eindcijfer van één vak, met dien verstande dat het eindcijfer voor het profielvak daarbij net zo vaak meetelt als het aantal eindcijfers van beroepsgerichte keuzevakken dat in de berekening wordt betrokken.

• 5 Het eindcijfer, bedoeld in het derde en vierde lid, wordt bepaald als het rekenkundig gemiddelde van de eindcijfers van de samenstellende onderdelen. Indien de uitkomst van deze berekening niet een geheel getal is, wordt dat getal indien het eerste cijfer achter de komma een 4 of lager is, naar beneden afgerond en indien dat cijfer een 5 of hoger is, naar boven afgerond.

• 6 De kandidaat die niet voldoet aan de voorwaarden, genoemd in het eerste lid, is afgewezen voor het staatsexamen.

• 7 Zodra de uitslag ingevolge het eerste en tweede lid, is vastgesteld, maakt het College voor toetsen en examens deze samen met de eindcijfers schriftelijk aan de kandidaat bekend. Indien de kandidaat is afgewezen voor het staatsexamen, wordt bij de bekendmaking mededeling gedaan van het in artikel 27 bepaalde. De in de eerste volzin bedoelde uitslag is de definitieve uitslag indien artikel 27 geen toepassing vindt.

• 1 De kandidaat die staatsexamen vwo of havo heeft afgelegd, is geslaagd indien:

  • a. het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is;

  • b. hij voor:

    • 1°. één van de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur en voor zover van toepassing wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en hij voor de rekentoets en het andere vak dan wel vakken, genoemd in dit onderdeel als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor

    • 2°. de rekentoets als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur en in voorkomende gevallen wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C als eindcijfer 6 of meer heeft behaald;

  • c. hij onverminderd onderdeel b:

    • 1°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald;

    • 2°. voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt;

    • 3°. voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; of

    • 4° voor één van de vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld als eindcijfer 4 en voor één van deze vakken als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald, en het gemiddelde van de eindcijfers ten minste 6,0 bedraagt; en

  • d. hij voor geen van de onderdelen, genoemd in het tweede lid, lager dan het eindcijfer 4 heeft behaald.

• 2 Bij de uitslagbepaling volgens het eerste lid, wordt het gemiddelde van de eindcijfers van ten minste de volgende onderdelen aangemerkt als het eindcijfer van één vak, voor zover voor deze onderdelen een eindcijfer is bepaald: maatschappijleer en het profielwerkstuk en voor vwo ook algemene natuurwetenschappen. Het College voor toetsen en examens kan daaraan toevoegen:

  • a. literatuur, als onderdeel van alle afzonderlijke moderne talen, met dien verstande dat indien het College voor toetsen en examens daartoe niet besluit, literatuur voor de bepaling van de eindcijfers een onderdeel is van het college-examen van de desbetreffende taal en literatuur;

  • b. algemene natuurwetenschappen in het havo.

• 3 Het eindcijfer, bedoeld in het tweede lid, wordt bepaald als het rekenkundig gemiddelde van de eindcijfers van de samenstellende onderdelen. Indien de uitkomst van deze berekening niet een geheel getal is, wordt dat getal indien het eerste cijfer achter de komma een 4 of lager is, naar beneden afgerond en indien dat cijfer een 5 of hoger is, naar boven afgerond.

• 4 De kandidaat die niet voldoet aan de voorwaarden, genoemd in het eerste en tweede lid, is afgewezen voor het staatsexamen.

• 5 Zodra de uitslag ingevolge het eerste, tweede en vierde lid, is vastgesteld, maakt het College voor toetsen en examens deze samen met de eindcijfers schriftelijk aan de kandidaat bekend. Indien de kandidaat is afgewezen voor het staatsexamen, wordt bij de bekendmaking mededeling gedaan van het in artikel 27 bepaalde. De in de eerste volzin bedoelde uitslag is de definitieve uitslag indien artikel 27 geen toepassing vindt.

• 1 Onverminderd de artikelen 6 en 23 heeft de kandidaat die in enig jaar met toepassing van de artikelen 26 en 26a is afgewezen voor het staatsexamen, recht op herkansing in het derde tijdvak van dat jaar. Indien de kandidaat op grond van artikel 23, eerste lid onderdeel b, in de gelegenheid wordt gesteld in het derde tijdvak het centraal examen te voltooien, wordt het recht op herkansing uitgeoefend, overeenkomstig artikel 23, eerste lid, onderdeel c, op een door het College voor toetsen en examens te bepalen tijdstip.

• 2 Herkansing houdt in:

  • a. het recht om voor één door de kandidaat te kiezen vak waarin hij in dat jaar door het College voor toetsen en examens is geëxamineerd, opnieuw deel te nemen aan het college-examen, in door het College voor toetsen en examens vast te stellen onderdelen van het examenprogramma, en

  • b. het recht om voor één door de kandidaat te kiezen vak waarin hij in dat jaar door het College voor toetsen en examens is geëxamineerd, opnieuw deel te nemen aan het centraal examen.

• 3 Voorwaarde voor toepassing van het eerste lid is dat de kandidaat daardoor alsnog kan slagen voor het staatsexamen.

• 1 De kandidaat wordt binnen een kalenderjaar waarin hij deelstaatsexamen in de rekentoets doet eenmaal in de gelegenheid gesteld de rekentoets af te leggen.

• 2 In afwijking van het eerste lid wordt een kandidaat die opgaat voor het volledig staatsexamen van een school of leerweg binnen een kalenderjaar driemaal in de gelegenheid gesteld de rekentoets af te leggen.

• 3 Indien de kandidaat die opgaat voor het volledig staatsexamen in twee opeenvolgende kalenderjaren staatsexamen in de rekentoets doet, kan hij binnen deze periode viermaal gebruik maken van een gelegenheid om de rekentoets af te leggen.

• 4 De kandidaat stelt het College voor toetsen en examens voor een door het college te bepalen dag en tijdstip er schriftelijk van in kennis dat hij gebruik wil maken van een gelegenheid, bedoeld in het eerste lid.

• 5 Het College voor toetsen en examens kan ook bij de tweede of derde gelegenheid een kandidaat in de gelegenheid stellen gebruik te maken van de rekentoets ER of van de mogelijkheid tot het afleggen van de toets op een hoger niveau, bedoeld in artikel 8, eerste lid, van de Staatsexamenbesluit VO en de artikelen 13, tweede lid, 22, tweede lid, 23, zevende lid, 24, vijfde lid, of 25, vijfde lid, van het Eindexamenbesluit VO.

• 6 Indien een kandidaat gebruik heeft gemaakt van de rekentoets ER of van de mogelijkheid tot het afleggen van de toets op een hoger niveau, bedoeld in artikel 8, eerste lid, van de Staatsexamenbesluit VO en de artikelen 13, tweede lid, 22, tweede lid, 23, zevende lid, 24, vijfde lid, of 25, vijfde lid, van het Eindexamenbesluit VO stelt het College voor toetsen en examens de kandidaat in de gelegenheid bij de tweede of derde gelegenheid de rekentoets af te leggen zoals deze op grond van artikel 2, vierde lid, onder b, en lid 2a, van de Wet College voor toetsen en examens is vastgesteld voor de schoolsoort of leerweg waarin hij staatsexamen doet.

De kandidaat die recht heeft op de in artikel 27 bedoelde herkansing, is alsnog afgewezen indien hij niet binnen acht dagen na de in artikel 26, vierde lid, of artikel 26a, vijfde lid, bedoelde bekendmaking het College voor toetsen en examens ervan in kennis stelt dat hij zich aan de herkansing wenst te onderwerpen en daarbij schriftelijk opgeeft dat hij opnieuw wil deelnemen aan de rekentoets, of in welk vak hij opnieuw wil deelnemen aan het college-examen en in welk vak hij opnieuw wil deelnemen aan het centraal examen. Het College voor toetsen en examens bevestigt zo spoedig mogelijk aan de kandidaat schriftelijk de ontvangst van deze kennisgeving.

• 1 Het College voor toetsen en examens stelt vast op welke wijze het cijfer van de in artikel 27 bedoelde herkansing voor het college-examen wordt bepaald. In zijn overwegingen betrekt het college de cijfers voor die toetsen van het eerder afgelegde college-examen die betrekking hebben op niet tot de herkansing behorende onderdelen van het examenprogramma.

• 2 Het hoogste cijfer van de cijfers behaald bij de herkansing en bij het eerder afgelegde college-examen, centraal examen of de eerder afgelegde rekentoets geldt als definitief cijfer voor het college-examen, de rekentoets respectievelijk het centraal examen.

• 3 Na afloop van de herkansing wordt de uitslag definitief vastgesteld met overeenkomstige toepassing van de artikelen 24 tot en met 26a en wordt de uitslag schriftelijk aan de kandidaat bekendgemaakt.

• 1 Het College voor toetsen en examens reikt aan elke kandidaat die is afgewezen voor het staatsexamen, een cijferlijst uit waarop ten aanzien van de vakken waarin hij in dat jaar door het College voor toetsen en examens is geëxamineerd, zijn vermeld, voor zover van toepassing:

  • a. de cijfers voor het college-examen en het centraal examen,

  • b. de rekentoets, het vak of de vakken en het onderwerp of de titel van het profielwerkstuk vwo of havo,

  • c. het thema en de beoordeling van het profielwerkstuk vmbo,

  • d. de eindcijfers voor de examenvakken en de rekentoets, alsmede

  • e. de uitslag van het staatsexamen.

• 2 Het College voor toetsen en examens reikt op grond van de definitieve uitslag aan elke kandidaat die is geslaagd voor het staatsexamen, een cijferlijst uit waarop ten aanzien van elk examenvak dat bij de bepaling van de uitslag is betrokken, zijn vermeld, voor zover van toepassing:

  • a. de cijfers voor het college-examen, het centraal examen, en in voorkomend geval het schoolexamen,

  • b. de rekentoets, het vak of de vakken en het onderwerp of de titel van het profielwerkstuk vwo of havo,

  • c. het thema en de beoordeling van het profielwerkstuk vmbo,

  • d. de rekentoets en de vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend, met voor zover van toepassing de cijfers voor de rekentoets en de desbetreffende vakken,

  • e. de eindcijfers voor de examenvakken en de rekentoets, alsmede

  • f. de uitslag van het staatsexamen.

• 3 Het College voor toetsen en examens draagt er zorg voor dat op grond van de definitieve uitslag aan elke voor het staatsexamen geslaagde kandidaat een diploma wordt uitgereikt waarop het profiel of de profielen zijn vermeld die bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken.

• 4 Indien een kandidaat in meer vakken examen heeft afgelegd dan in de vakken die ten minste nodig zijn voor het behalen van het staatsexamen, worden de vakken die niet bij de bepaling van de uitslag zijn betrokken, op de cijferlijst vermeld, tenzij de kandidaat daartegen bezwaar heeft.

• 5 Onze Minister stelt de modellen van de diploma's en cijferlijsten vast.

• 6 Voor de vermelding op de cijferlijst van vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend bij het staatsexamen geldt het volgende:

  • a. indien het betreft het staatsexamen vwo of het staatsexamen havo:

    • 1°. de vakken culturele en kunstzinnige vorming en lichamelijke opvoeding van het gemeenschappelijk deel worden niet vermeld op de cijferlijst;

    • 2°. de vakken algemene natuurwetenschappen en maatschappijleer waarvoor de kandidaat bij het staatsexamen vwo is vrijgesteld op grond van het bezit van een diploma havo, worden niet vermeld op de cijferlijst;

    • 3°. vakken of de rekentoets waarvoor de kandidaat is vrijgesteld op grond van artikel 9 van het Eindexamenbesluit VO of artikel 10 van dit besluit, worden vermeld op de cijferlijst, met vermelding van het eerder behaalde cijfer;

    • 4°. vakken of de rekentoets waarvoor de kandidaat bij het staatsexamen vwo is vrijgesteld op grond van een eerder afgelegd eindexamen of staatsexamen havo of vmbo waarvan deze vwo-vakken deel uitmaakten, worden vermeld op de cijferlijst, met vermelding van het eerder behaalde cijfer;

    • 5°. vakken of de rekentoets waarvoor de kandidaat bij het staatsexamen havo is vrijgesteld op grond van een eerder afgelegd eindexamen of staatsexamen vmbo waarvan de rekentoets deze vakken dan wel de overeenkomstige vakken, bedoeld in artikel 14, achtste lid, van de wet, of de overeenkomstige rekentoets deel uitmaakten, worden vermeld op de cijferlijst, met vermelding van het eerder behaalde cijfer;

    • 6°. andere vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend, worden vermeld op de cijferlijst, zonder vermelding van een cijfer;

  • b. indien het betreft het staatsexamen vmbo:

    • 1°. de vakken behorende tot de beeldende vorming, muziek, dans, drama en lichamelijke opvoeding van het gemeenschappelijk deel worden niet vermeld op de cijferlijst;

    • 2°. vakken of de rekentoets waarvoor de kandidaat is vrijgesteld op grond van artikel 9 van het Eindexamenbesluit VO of artikel 10 van dit besluit, worden vermeld op de cijferlijst, met vermelding van het eerder behaalde cijfer;

    • 3°. vakken of de rekentoets waarvoor de kandidaat bij het staatsexamen vmbo voor zover het betreft de theoretische leerweg of de gemengde leerweg is vrijgesteld op grond van een eerder afgelegd eindexamen of staatsexamen vmbo voor zover het betreft de kaderberoepsgerichte leerweg of de basisberoepsgerichte leerweg waarvan de rekentoets, deze vakken dan wel de overeenkomstige vakken, bedoeld in artikel 10, negende lid, of artikel 10d, negende lid, van de wet, deel uitmaakten, worden vermeld op de cijferlijst, met vermelding van het eerder behaalde cijfer;

    • 4°. andere vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend, worden vermeld op de cijferlijst, zonder vermelding van een cijfer.

• 7 Indien de rekentoets waarvoor het eindcijfer is vastgesteld een rekentoets ER betreft, wordt op de cijferlijst bij vermelding van de rekentoets de toevoeging «ER» geplaatst.

• 8 Het College voor toetsen en examens tekent de diploma's en cijferlijsten.

• 1 Een kandidaat is geslaagd voor het staatsexamen vwo met toekenning van het judicium cum laude indien zijn examen voldoet aan de volgende voorschriften:

  • a. ten minste het gemiddelde eindcijfer 8,0, berekend op basis van de eindcijfers voor:

    • 1°. de rekentoets, de vakken in het gemeenschappelijke deel van het profiel, het eindcijfer berekend op grond van artikel 26a, tweede lid, en de vakken van het profieldeel, en

    • 2°. het vak uit het vrije deel waarvoor het hoogste eindcijfer is vastgesteld,

  • b. ten minste het eindcijfer 7 of ten minste de kwalificatie «voldoende» voor de rekentoets en alle vakken die meetellen bij de uitslagbepaling op grond van artikel 26a, en

  • c. alle centrale examens zijn afgelegd binnen de periode van een jaar voorafgaand aan de diplomering.

• 2 Een kandidaat is geslaagd voor het staatsexamen havo met toekenning van het judicium cum laude indien zijn examen voldoet aan de volgende voorschriften:

  • a. ten minste het gemiddelde eindcijfer 8,0, berekend op basis van de eindcijfers voor:

    • 1°. de rekentoets, de vakken in het gemeenschappelijke deel van het profiel, het eindcijfer berekend op grond van artikel 26a, tweede lid, en de vakken van het profieldeel, en

    • 2°. het vak uit het vrije deel waarvoor het hoogste eindcijfer is vastgesteld,

  • b. ten minste het eindcijfer 6 of ten minste de kwalificatie «voldoende» voor de rekentoets en alle vakken die meetellen bij de uitslagbepaling op grond van artikel 26a, en

  • c. alle centrale examens zijn afgelegd binnen de periode van een jaar voorafgaand aan de diplomering.

• 3 Een kandidaat is geslaagd voor het staatsexamen vmbo theoretische leerweg met toekenning van het judicium cum laude indien zijn examen voldoet aan de volgende voorschriften:

  • a. ten minste het gemiddelde eindcijfer 8,0, berekend op basis van de eindcijfers voor:

    • 1°. de rekentoets, de vakken Nederlandse taal, Engelse taal en maatschappijleer, en de algemene vakken van het profieldeel, en

    • 2°. het vak uit het vrije deel waarvoor het hoogste eindcijfer is vastgesteld,

  • b. ten minste het eindcijfer 6 of ten minste de kwalificatie «voldoende» voor de rekentoets, het profielwerkstuk en alle vakken die meetellen bij de uitslagbepaling op grond van artikel 26, en

  • c. alle centrale examens zijn afgelegd binnen de periode van een jaar voorafgaand aan de diplomering.

• 4 Een kandidaat is geslaagd voor het staatsexamen vmbo basisberoepsgerichte leerweg of kaderberoepsgerichte leerweg met toekenning van het judicium cum laude indien zijn examen voldoet aan de volgende voorschriften:

  • a. ten minste het gemiddelde eindcijfer 8,0, berekend op basis van:

    • 1°. de eindcijfers voor het profielvak en de twee algemene vakken van het profieldeel, en

    • 2°. het eindcijfer berekend op grond van artikel 26, derde lid,

  • b. ten minste het eindcijfer 6 of ten minste de kwalificatie «voldoende» voor de rekentoets, en alle vakken die meetellen bij de uitslagbepaling op grond van artikel 26, en

  • c. alle centrale examens zijn afgelegd binnen de periode van een jaar voorafgaand aan de diplomering.

• 5 Een kandidaat is geslaagd voor het staatsexamen vmbo gemengde leerweg met toekenning van het judicium cum laude indien zijn examen voldoet aan de volgende voorschriften:

  • a. ten minste het gemiddelde eindcijfer 8,0, berekend op basis van de eindcijfers voor:

    • 1°. de rekentoets, de vakken Nederlandse taal, Engelse taal en maatschappijleer, en de algemene vakken van het profieldeel, en

    • 2°. het algemene vak uit het vrije deel of het eindcijfer berekend op grond van artikel 26, vierde lid, en

  • b. ten minste het eindcijfer 6 of ten minste de kwalificatie «voldoende» voor de rekentoets, het profielwerkstuk en alle vakken die meetellen bij de uitslagbepaling op grond van artikel 26.

• 1 Het College voor toetsen en examens reikt aan de kandidaat die deelstaatsexamen heeft afgelegd, een cijferlijst uit waarop zijn vermeld, voor zover van toepassing:

  • a. de cijfers voor het college-examen en het centraal examen,

  • b. het vak of de vakken en het onderwerp of de titel van het profielwerkstuk vwo of havo,

  • c. het thema en de beoordeling van het profielwerkstuk vmbo,

  • d. de rekentoets, en

  • e. de eindcijfers voor de examenvakken dan wel de rekentoets.

• 2 Het College voor toetsen en examens reikt aan de in het eerste lid bedoelde kandidaat, alsmede aan de kandidaat aan wie op grond van de definitieve uitslag niet op grond van artikel 30, derde lid, een diploma kan worden uitgereikt, een certificaat uit, waarop zijn vermeld, voor zover van toepassing:

  • a. het vak of de vakken waarvoor de kandidaat een eindcijfer 6 of meer heeft behaald,

  • b. de rekentoets, indien de kandidaat een eindcijfer 6 of meer heeft behaald,

  • c. het vak of de vakken en het onderwerp of de titel van het profielwerkstuk vwo of havo, en

  • d. het thema en de beoordeling van het profielwerkstuk vmbo, voor zover beoordeeld met «goed» of «voldoende».

• 3 Onze Minister stelt het model van het certificaat en de cijferlijst voor het deelstaatsexamen vast.

• 4 Het College voor toetsen en examens tekent de certificaten en de cijferlijsten voor het deelstaatsexamen.

• 5 Indien de rekentoets waarvoor het eindcijfer is vastgesteld een rekentoets ER betreft, wordt op het certificaat bij vermelding van de rekentoets de toevoeging «ER» geplaatst.

• 1 Duplicaten van afgegeven diploma's, certificaten, bewijzen van ontheffing en cijferlijsten worden niet verstrekt.

• 2 Een schriftelijke verklaring dat een in het eerste lid bedoeld document is afgegeven, welke verklaring dezelfde waarde heeft als dat document zelf, kan uitsluitend door of vanwege Onze Minister worden verstrekt.

• 3 Een document ter vervanging van een diploma, certificaat of cijferlijst kan uitsluitend door Onze Minister worden verstrekt indien op grond van artikel 4, vierde lid, artikel 7, eerste lid, of artikel 28b, tweede lid, van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek de voornaam onderscheidenlijk de geslachtsnaam van de kandidaat is gewijzigd.

• 1 Het College voor toetsen en examens kan toestaan dat een gehandicapte kandidaat het examen geheel of gedeeltelijk aflegt op een wijze die is aangepast aan de mogelijkheden van die kandidaat. In dat geval bepaalt het College voor toetsen en examens de wijze waarop het examen zal worden afgelegd, met dien verstande dat aan de overige bepalingen in dit besluit wordt voldaan. Het College voor toetsen en examens doet hiervan zo spoedig mogelijk mededeling aan de inspectie.

• 2 Tenzij sprake is van een objectief waarneembare lichamelijke handicap, geldt ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde aangepaste wijze van examineren dat:

  • a. een deskundigenverklaring voorligt die door een ter zake deskundige psycholoog of orthopedagoog is opgesteld,

  • b. de aanpassing voor zover betrekking hebbend op het centraal examen of de rekentoets in ieder geval kan bestaan uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets van het centraal examen of de rekentoets met ten hoogste 30 minuten, en

  • c. een andere aanpassing slechts kan worden toegestaan voor zover daartoe in de onder a genoemde deskundigenverklaring ten aanzien van betrokkene een voorstel wordt gedaan dan wel indien de aanpassing aantoonbaar aansluit bij de begeleidingsadviezen, vermeld in die deskundigenverklaring.

• 3 Het College voor toetsen en examens kan ten aanzien van een kandidaat die de Nederlandse taal onvoldoende beheerst, afwijken van de bij of krachtens dit besluit vastgestelde voorschriften, indien de kandidaat met inbegrip van het jaar waarin hij staatsexamen of deelstaatsexamen aflegt, ten hoogste zes jaren onderwijs in Nederland heeft gevolgd en niet het Nederlands als moedertaal heeft. De in de eerste volzin bedoelde afwijking kan betrekking hebben op:

  • a. het vak Nederlandse taal en literatuur;

  • b. enig ander vak waarbij het gebruik van de Nederlandse taal van overwegende betekenis is.

• 4 De in het derde lid bedoelde afwijking bestaat ten aanzien van het centraal examen uitsluitend uit een verlenging van de duur van de desbetreffende toets met ten hoogste 30 minuten, en het verlenen van toestemming tot het gebruik van een verklarend woordenboek der Nederlandse taal.

• 5 Van elke afwijking op grond van het eerste en derde lid wordt mededeling gedaan aan de inspectie.

• 1 Zo spoedig mogelijk na de vaststelling van de definitieve uitslag zendt het College voor toetsen en examens aan Onze Minister en aan de inspectie een lijst die voor iedere kandidaat die niet is geslaagd voor het staatsexamen, vermeldt, voor zover van toepassing:

  • a. de vakken waarin examen is afgelegd;

  • b. de rekentoets en het niveau waarop de rekentoets is afgelegd;

  • c. de cijfers van het college-examen;

  • d. het vak of de vakken waarop het profielwerkstuk vwo of havo betrekking heeft;

  • e. de beoordeling en het thema van het profielwerkstuk vmbo;

  • f. de cijfers van het centraal examen;

  • g. de eindcijfers;

  • h. de uitslag van het staatsexamen.

• 2 Zo spoedig mogelijk na de vaststelling van de definitieve uitslag zendt het College voor toetsen en examens aan Onze Minister en aan de inspectie een lijst die voor iedere kandidaat die is geslaagd voor het staatsexamen, vermeldt, voor zover van toepassing:

  • a. het profiel of de profielen waarop het examen betrekking heeft;

  • b. de vakken die zijn vermeld op de cijferlijst;

  • c. de rekentoets en het niveau waarop de rekentoets is afgelegd, en of gebruik is gemaakt van de rekentoets ER bij de rekentoets waarvoor een eindcijfer is vastgesteld;

  • d. de cijfers van het college-examen of in voorkomend geval van het schoolexamen;

  • e. het vak of de vakken waarop het profielwerkstuk vwo of havo betrekking heeft;

  • f. de beoordeling en het thema van het profielwerkstuk vmbo;

  • g. de cijfers van het centraal examen;

  • h. de eindcijfers;

  • i. de vakken waarvoor de kandidaat vrijstelling of ontheffing is verleend, met voor zover van toepassing de cijfers voor de desbetreffende vakken;

  • j. de uitslag van het staatsexamen.

• 3 Zo spoedig mogelijk na de vaststelling van de eindcijfers van de kandidaten die deelstaatsexamen hebben afgelegd, stuurt het College voor toetsen en examens aan Onze Minister en aan de inspectie een lijst die voor iedere kandidaat vermeldt, voor zover van toepassing:

  • a. de vakken die zijn vermeld op de cijferlijst;

  • b. de rekentoets en het niveau waarop de rekentoets is afgelegd, en of gebruik gemaakt is van de rekentoets ER bij de rekentoets waarvoor een eindcijfer is vastgesteld;

  • c. de cijfers van het college-examen;

  • d. het vak of de vakken waarop het profielwerkstuk vwo of havo betrekking heeft;

  • e. de beoordeling en het thema van het profielwerkstuk vmbo;

  • f. de cijfers van het centraal examen;

  • g. de eindcijfers.

• 1 Het schriftelijke werk van de kandidaten wordt gedurende ten minste zes maanden na afloop van het examen bewaard op een door het College voor toetsen en examens te bepalen wijze. Een kandidaat die voor een vak centraal examen aflegt met geheime opgaven kan omtrent zijn werk gedurende genoemde periode van zes maanden inlichtingen inwinnen bij het College voor toetsen en examens. Elk der overige kandidaten kan gedurende die periode zijn schriftelijk werk inzien.

• 2 Een door het College voor toetsen en examens ondertekend exemplaar van de lijst, bedoeld in artikel 34, eerste, tweede en derde lid, en de door de kandidaat overgelegde documenten, worden gedurende ten minste zes maanden na de vaststelling van de uitslag in het archief van het College voor toetsen en examens bewaard.

• 3 Het College voor toetsen en examens draagt er zorg voor dat een volledig stel van de bij de centrale examens gebruikte opgaven gedurende ten minste zes maanden na de vaststelling van de uitslag bewaard blijft in het archief van het College voor toetsen en examens.

Het College voor toetsen en examens kan bij of krachtens dit besluit vastgestelde voorschriften buiten toepassing laten of daarvan afwijken voor zover toepassing gelet op de bijzondere functie van het staatsexamen mede voor kandidaten die in bijzondere omstandigheden verkeren, zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard.

De kandidaat die staatsexamen vmbo heeft afgelegd in de:

• a. basisberoepsgerichte leerweg,

• b. kaderberoepsgerichte leerweg,

• c. gemengde leerweg, of

• d. theoretische leerweg,

dient in afwijking van artikel 26, eerste lid, onderdeel b, voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 5 of meer te hebben behaald en de rekentoets te hebben afgelegd.

In afwijking van de artikelen 30, eerste lid, onderdelen b en d, tweede lid, onderdelen b, d en e, en zesde lid, en 31, eerste lid, onderdelen b en d, van het Staatsexamenbesluit VO wordt het eindcijfer voor de rekentoets in de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo geplaatst op een bijlage bij de cijferlijst.

In afwijking van artikel 26a, eerste lid, onderdeel b, dient de kandidaat die het staatsexamen havo heeft afgelegd:

• a. voor één van de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur, en voor zover van toepassing wiskunde A of wiskunde B, ten minste het eindcijfer 5 te hebben behaald en voor het andere vak dan wel de andere vakken, genoemd in dit onderdeel, ten minste het eindcijfer 6 of meer te hebben behaald; en

• b. de rekentoets te hebben afgelegd.

In afwijking van artikel 30a, tweede of derde lid, wordt voor het judicium cum laude geen rekening gehouden met het behaalde eindcijfer voor de rekentoets, zolang de artikelen 43a of 43c van toepassing zijn op het staatsexamen in de betreffende leerweg van het vmbo onderscheidenlijk in het havo.

In afwijking van artikel 26a, eerste lid, onderdeel b, dient de kandidaat die in het schooljaar 2015–2016 het staatsexamen vwo heeft afgelegd:

• a. voor één van de vakken Nederlandse taal en literatuur, Engelse taal en literatuur en voor zover van toepassing wiskunde A, wiskunde B of wiskunde C ten minste het eindcijfer 5 te hebben behaald en voor het andere vak dan wel de andere vakken, genoemd in dit onderdeel, ten minste het eindcijfer 6 of meer te hebben behaald; en

• b. voor de rekentoets ten minste het eindcijfer 5 te hebben behaald.

• 1 Indien de resultaten van de rekentoets dan wel onvoorziene omstandigheden daartoe aanleiding geven, kan bij koninklijk besluit worden bepaald dat de overgangsperiode, bedoeld in artikel 43c, met een schooljaar wordt verlengd, met dien verstande dat in dat geval in het schooljaar 2015–2016 voor de rekentoets in plaats van het eindcijfer 5, ten minste het eindcijfer 4 moet zijn behaald en in het schooljaar 2016–2017 ten minste het eindcijfer 5.

• 2 Bij de toepassing van het eerste lid kan onderscheid worden gemaakt naar de omstandigheid dat de rekentoets ER onderdeel uitmaakt van de uitslagregeling.

• 3 Er is in elk geval sprake van een situatie als bedoeld in het eerste lid indien een voldoende representatief beeld bestaat van de landelijk behaalde eindcijfers voor de rekentoets in het vwo en daaruit naar voren komt dat als gevolg van deze rekentoets meer dan 5 procent van de kandidaten van het vwo geen diploma zou behalen.

De artikelen in dit hoofdstuk vervallen op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip, dat voor de verschillende artikelen en onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld.