Richtlijn voor strafvordering Wet vervoer gevaarlijke stoffen over water

Het openbaar ministerie kan via het aanbieden van een transactie (artikel 74 Wetboek van Strafrecht (Sr) jo. artikel 36 Wet op de economische delicten (WED)) of via dagvaarding een strafzaak afhandelen.

Indien het openbaar ministerie een zaak afdoet met inachtneming van bovengenoemde artikelen, zal het voorwaarden stellen bij vrijwillige voldoening waaraan het recht tot strafvordering vervalt.

De voorwaarden die kunnen worden gesteld zijn vermeld in de artikelen 74 WvSr en 36 WED.

Met het oog op de gewenste eenheid in het strafvorderingsbeleid, ten aanzien van overtredingen van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen bij het vervoer over water, zijn tarieven vastgesteld. Deze tarieven dienen landelijk als richtlijn voor de bepaling van de bedragen die als transactie (bijvoorbeeld in het kader van lik op stuk) dan wel als eis ter terechtzitting kunnen worden gehanteerd.

Deze richtlijn bevat de te hanteren tarieven bij vervoer over water ten aanzien van een aantal veel voorkomende overtredingen van het ADNR.

In een groot aantal richtlijnen voor strafvordering wordt uitgegaan van het ‘kader voor strafvordering’ en het hierin gebruikte systeem van sanctie-punten. In deze richtlijn is in afwijking van dit kader, om hierna opgenomen redenen, gekozen voor tarieven in euro’s.

De regelgeving op het water in Nederland is verdeeld in twee regimes. Voor een deel van Nederland geldt hierbij het regime van het verdrag ‘Herziene Rijnvaartakte’. Dit betreft grosso modo de rivieren Rijn, Waal en Lek tot respectievelijk Gorinchem en Krimpen aan de Lek. Voor het overige deel van Nederland geldt het nationale regime. De overtredingen van de randnummers genoemd in het ADNR zijn voor het regime van de Herziene Rijnvaartakte overtredingen van de politievoorschriften van artikel 32 van de Herziene Rijnvaartakte. Artikel 32 van de Herziene Rijnvaartakte kent uitsluitend de geldboete als sanctie. Zie het arrest van de Kamer van Beroep van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart d.d. 3 december 1997 NJ 1998/245 en het arrest van de Hoge Raad d.d. 9 juni 1998 nr. 105.384 NJ 1998/858. Dit betekent dat in dit kader geen ruimte is voor oplegging van vervangende hechtenis. Artikel 24c Sr. moet dan ook ingevolge artikel 94 Grondwet buiten toepassing blijven.

De Centrale Commissie voor de Rijnvaart heeft voor de meest voorkomende overtredingen van de politievoorschriften een Bussgeldkatalog vastgesteld. Uit het oogpunt van uniformiteit en rechtsgelijkheid zijn de onderstaande tarieven daarmee, waar mogelijk, in overeenstemming.

Voor het nationale regime is het niet voldoen aan de randnummers van het ADNR, een strafbaar feit opgenomen in de Wet vervoer gevaarlijke stoffen. Deze feiten zijn gesanctioneerd in de Wet op de economische delicten. Zij zijn deels, mits opzettelijk begaan, misdrijven. Voor het overige zijn het overtredingen.

De huidige Wet vervoer gevaarlijke stoffen (WVGS) is op 1 augustus 1996 in werking getreden, waarna om redenen die hiervoor zijn genoemd, door het College van procureurs-generaal een tarieflijst is opgesteld. Deze tarieflijst is om de volgende redenen nu geheel herzien. Ten eerste expireerde de tarieflijst met ingang van 1 oktober 2003. Ten tweede is met ingang van 1 januari 2003 een nieuw ADNR met gewijzigde randnummers van kracht voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over water en ten derde is in januari 2003 de Bussgeldkatalog van de CCR herzien.

De tarieven zijn vergeleken met de sancties in de Bussgeldkatalog, die door de Centrale Commissie voor de Rijnvaart is vastgesteld. De tarieven uit de tarieflijst blijven binnen de marges die in de Bussgeldkatalog worden aangegeven. Voor een aantal transactiebedragen is een uitzondering gemaakt, omdat Nederland een grote bevolkingsdichtheid kent en gezien recente gebeurtenissen, een verhoogd veiligheidsbewustzijn nodig wordt geacht. Het hogere transactiebedrag is daarbij mede gebaseerd op de afdoeningservaringen van het OM in het verleden en het aanzienlijke potentiële gevaar dat kan ontstaan bij niet naleving van het betreffende voorschrift.

Waar mogelijk zal in het proces-verbaal gemotiveerd het bedrag van het wederrechtelijk verkregen voordeel worden aangegeven. Dit bedrag kan dan in daarvoor in aanmerking komende gevallen aan de verdachte worden ontnomen. (Zie Richtlijn voor strafvordering ontneming.)

Deze richtlijn laat onverlet dat lokaal in Nederland, vanuit oogpunt van veiligheid en in verband met de grote economische belangen die spelen, een beleid op maat wordt toegepast.

Daar waar in deze richtlijn in de kolom transactietarief de mogelijkheid ‘dagvaarden’ wordt genoemd kan als het feit zich daarvoor leent een transactie worden aangeboden.

De overtredingen waarop de tarieflijst betrekking heeft, zijn kort aangeduid en voorzien van het overtreden voorschrift. De opgave van het overtreden voorschrift betreft hetzij het randnummer als genoemd in het ADNR, hetzij een verwijzing naar een andere regeling. De gehanteerde afkortingen die op de diverse regelingen betrekking hebben zijn onder ‘Wetsbepalingen’ op pagina 1 vermeld.

Uit het oogpunt van de veiligheidsplicht (1.4 ADNR e.v.) worden meer betrokkenen in het ADNR, in het kader van de handhaving van de regelgeving op het terrein van vervoer gevaarlijke stoffen over binnenwateren strafrechtelijk, aansprakelijk gesteld. De belangrijkste betrokkenen zijn de afzender, de vervoerder en de geadresseerde. Verder noemt het ADNR andere betrokkenen, zoals de belader, de verpakker, de vuller en de exploitant van een tankcontainer of transporttank, die aansprakelijk zijn voor zover zij weten of zouden moeten weten, dat zij hun opdrachten uitvoeren in het kader van vervoer dat is onderworpen aan het ADNR. In de tarieflijst is een onderscheid gemaakt in twee categorieën, te weten:

• S: zij die behoren tot de bemanning of opvarenden van het schip (loonschipper, matroos, loods, monteur, opstapper etc.) en daarbij verantwoordelijk zijn voor de betreffende gedraging

• O: de betrokken onderneming en overige betrokkenen die verantwoordelijk zijn voor die gedraging.

Differentiatie in tarieven tussen S en O komt voort uit de mate van betrokkenheid en verantwoording. In het algemeen wordt het de betrokken onderneming meer aangerekend dan de individuele betrokkene wanneer strafbare feiten zijn geconstateerd.

De beleidsregels in deze richtlijn hebben gelding vanaf de datum van inwerkingtreding.