Wet tarieven in burgerlijke zaken

• 1 In burgerlijke zaken worden de volgende rechten geheven, behalve van het openbaar ministerie indien het ambtshalve optreedt.

• 2 Wij kunnen bij algemene maatregel van bestuur de bedragen genoemd in deze titel wijzigen, indien de consumentenprijsindex daartoe aanleiding geeft.

• 3 Onze Minister van Justitie kan bepalen dat voor bepaalde categorieën van zaken geen vast recht verschuldigd zal zijn.

• 1 Betaling der rechten en verschotten geschiedt hetzij contant, hetzij uit voorschot.

• 2 Voor de voldoening daarvan zijn mede-aansprakelijk de advocaten of procureurs of gemachtigden van partijen of van belanghebbenden, en in geval van faillissement de curator.

• 1 Indien op het tijdstip waarop het vast recht verschuldigd wordt een afschrift van het bewijs van toevoeging als bedoeld in artikel 29 van de Wet op de rechtsbijstand is overgelegd wordt het recht door de betrokkene verschuldigd voor drievierde deel, of indien bij de toevoeging een eigen bijdrage is opgelegd als bedoeld in artikel 35, derde lid, onder e, of artikel 35, vierde lid, onder e, van die wet, voor de helft in debet gesteld. Indien het vast recht meer dan € 455 bedraagt, wordt het recht in de hiervoor bedoelde gevallen, behoudens een bedrag van € 115 onderscheidenlijk € 231 in debet gesteld.

• 2 Indien op het tijdstip waarop het vast recht verschuldigd wordt een afschrift van het besluit waarbij de voorlopige toevoeging is verleend als bedoeld in artikel 30, eerste lid van de Wet op de rechtsbijstand dan wel een afschrift van de in artikel 24, tweede lid, van de Wet op rechtsbijstand bedoelde aanvraag is overgelegd, wordt het recht door de betrokkene verschuldigd voorlopig voor drievierde deel in debet gesteld. Het gestelde in de tweede volzin van het eerste lid is van overeenkomstige toepassing.

• 3 Indien toevoeging wordt geweigerd of een toevoeging met toepassing van het bepaalde in de Wet op de rechtsbijstand wordt ingetrokken of zodanig wordt verleend of gewijzigd dat minder recht in debet dient te worden gesteld, is het alsdan verschuldigde recht terstond opvorderbaar.

• 4 De advocaat, procureur of gemachtigde van de betrokkene is niet aansprakelijk voor het recht dat na een weigering of intrekking van een toevoeging ingevolge het bepaalde in het derde lid opvorderbaar is.

• 1 Indien geen toevoeging overeenkomstig de Wet op de rechtsbijstand is verleend, stelt de griffier het vast recht verschuldigd door de betrokkene wiens inkomen blijkens de door deze over te leggen verklaring van de raad voor rechtsbijstand, bedoeld in artikel 1 van die wet, niet meer bedraagt dan in artikel 35, derde en vierde lid, telkens onderdelen a tot en met d dan wel in die artikelleden, telkens onderdeel e, van die wet is bedoeld, voor het drievierde deel, onderscheidenlijk voor de helft in debet.

• 2 Artikel 35, vijfde tot en met achtste lid, van de Wet op de rechtsbijstand, artikel 243 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, en artikel 17, eerste lid, zijn van overeenkomstige toepassing.

• 1 Indien tijdige overlegging van stukken als bedoeld in artikel 17, eerste en tweede lid, en artikel 18, eerste lid, is uitgebleven ten gevolge van omstandigheden die redelijkerwijs niet aan de betrokkene zijn toe te rekenen, stelt de griffier het vast recht op verzoek van de betrokkene alsnog gedeeltelijk, onderscheidenlijk voorlopig gedeeltelijk, in debet. Het verzoek wordt door de betrokkene ondertekend. De griffier betaalt hetgeen inmiddels teveel is voldaan terug aan de betrokkene. Was het vast recht voldaan door een ander dan de betrokkene, dan kan terugbetaling ook plaatsvinden aan die ander, tenzij de betrokkene bij het verzoek te kennen heeft gegeven dit niet te wensen.

• 2 Is de wederpartij van de betrokkene op het tijdstip waarop alsnog stukken als bedoeld in het eerste lid worden overgelegd, reeds verwezen in de kosten van de instantie waarvoor het vast recht is verschuldigd, dan wordt het vast recht slechts in debet gesteld indien de wederpartij deze kosten nog niet heeft voldaan. Alsdan dient de wederpartij het alsnog in debet gestelde vast recht aan de griffier te voldoen en verliest de betrokkene in zoverre zijn recht op betaling. Het derde lid van artikel 243 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering is van overeenkomstige toepassing.

• 3 In het geval, bedoeld in het tweede lid, wijst de griffier het verzoek slechts toe indien de betrokkene de aan hem afgegeven afschriften overlegt van het vonnis of de beschikking waarbij zijn wederpartij in de kosten is verwezen. De griffier doet van de indebetstelling aantekening op de minuut en de overgelegde afschriften van het vonnis of de beschikking.

In debet gestelde opvorderbare rechten worden voldaan zodra de griffier de vordering tot betaling doet.

Verschotten voor reis- en verblijfkosten, advertenties, exploiten en oproepingen anders dan per post door de griffier gedaan, worden door belanghebbenden terugbetaald. Advocaten, procureurs en gemachtigden zijn voor de terugbetaling mede aansprakelijk.

• 1 Bij gebreke van betaling geschiedt invordering der rechten en betaalde verschotten krachtens een door de griffier uit te vaardigen dwangbevel.

• 2 Het dwangbevel wordt uitvoerbaar verklaard indien het een enkelvoudige kamer betreft, door de rechter in die kamer, indien het een meervoudige kamer betreft, door de voorzitter van die kamer van het betrokken gerecht en levert dan een executoriale titel op, die met toepassing van de voorschriften van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering kan worden tenuitvoergelegd, indien tenminste een maand na de betekening is verstreken.

• 3 [Red: Vervallen.]

• 4 Gedurende een maand na de betekening van het dwangbevel kan de schuldenaar bij het betrokken gerecht, rechtdoende in burgerlijke zaken, daartegen, bij verzoekschrift, in verzet komen.

• 1 De griffiers zijn bevoegd, van de belanghebbenden, hun advocaten, procureurs, raadslieden of gemachtigden, tegen bewijs van ontvangst en ter latere verrekening, een voorschot te vragen tot dekking van de vermoedelijke rechten en verschotten.

• 2 De griffiers kunnen hun dienst weigeren, zolang het verlangde voorschot niet is gestort.

• 3 Gedurende een maand na de storting van het voorschot kan de voorschotgever bij het gerecht ter welks griffie het voorschot is gestort, rechtdoende in burgerlijke zaken, tegen de beslissing van de griffier, bij verzoekschrift, in verzet komen.

• 4 Tegen de beslissing van het gerecht is geen hogere voorziening toegelaten.

• 1 Gedurende een maand na de mededeling van de uit het voorschot verrekende rechten en verschotten, en bij rechtstreekse betaling daarvan, binnen een maand na die betaling, kunnen hij van wie de rechten en verschotten zijn geheven alsmede, in het eerste geval de voorschotgever, in het tweede geval hij die de rechten en verschotten betaalde, bij het gerecht ter griffie waarvan voorschot werd gestort of werd betaald, rechtdoende in burgerlijke zaken, tegen de beslissing van de griffier, bij verzoekschrift, in verzet komen. Tegen de beslissing van de griffier omtrent de toepassing van artikel 18a kunnen de betrokkene en de voorschotgever, onderscheidenlijk degene die het vast recht betaalde, op overeenkomstige wijze gedurende een maand na de mededeling daarvan in verzet komen.

• 2 Tegen de beslissing van het gerecht is geen hogere voorziening toegelaten.

Voor de indiening [tekstcorrectie :“indiening” moet zijn “indiening van”.] een verzoek als bedoeld in artikel 18a, eerste lid, en van een verzoekschrift ingevolge een der artikelen 24 en 25 is geen recht verschuldigd.

• 1 Aan de advocaten is verschuldigd:

  • a. Voor elke besogne of conferentie met of voor hunne clienten € 0,82, des echter dat zij, voor elk besogne of conferentie, welke langer dan een uur duurt, gelijke € 0,82, gedeelten voor het geheel genomen, per uur mogen berekenen;

  • b. Voor eene comparitie € 1,63;

  • c. Voor eene vacatie buiten de plaats hunner woning € 5,45 voor eenen geheelen dag, en € 2,72 voor een gedeelte van den dag, zes uren of minder bedragende, onverminderd, in beide gevallen, hetgeen voor de gedurende dien tijd verrigte werkzaamheden verschuldigd is, mitsgaders de reis- en verblijfkosten;

  • d. [Red: Vervallen;]

  • e. Voor het schrijven van eenen brief en voor het lezen van eenen ontvangen brief € 0,41;

• 2 Indien dezelve buitengewoon groot of van veel gewigt is, alsdan naar mate van den tijd, welke daartoe noodig mogt zijn geweest, berekend op den voet sub litt a vermeld.

Voor werkzaamheden, niet in het vorig artikel vermeld, berekenen de advocaten het hun verschuldigde salaris, naar mate van het belang en de moeijelijkheid der zaken, mitsgaders van den tijd, welke daaraan besteed heeft moeten worden.

• 1 De advocaten zijn verpligt aan hunne clienten, des gevorderd wordende, te geven gespecificeerde rekeningen met opgave van den dag waarop de werkzaamheden zijn verrigt en van den besteedden tijd, voor zoo verre de hoegrootheid van het salaris daarvan afhankelijk is.

• 2 Voor werkzaamheden ten behoeve van personen, die het vrije beheer over hunne goederen niet bezitten, alsmede in vacante boedels, onderwerpen de advocaten hunne rekeningen vooraf aan de begrooting van den voorzitter der regtbank van het arrondissement waarin hunne woonplaats is gevestigd, of van een der leden daartoe door hem benoemd; van die begrootte rekening wordt een ongezegeld afschrift aan de clienten uitgegeven.

Buiten de gevallen in het 2de lid van art. 31 vermeld, geschiedt, in geval van verschil over het salaris, door den advocaat aan den client berekend, de begrooting door de raden van toezigt en discipline in de hoofdplaats van het arrondissement waarin de advocaat woonachtig is, of, indien aldaar geen raad van toezigt aanwezig is, door dien in de residentie van het provinciaal geregtshof waaronder de woonplaats van den advocaat behoort; en indien ook aldaar geen zoodanige raad bestaat, alsdan door dien, gevestigd in de residentie van den hoogen raad.

• 1 Indien de advocaat met de begrooting van den raad van toezigt geen genoegen neemt, of de client weigerachtig blijft het bedrag daarvan te voldoen, wordt het bedrag van het verschuldigde nader vastgesteld door den voorzitter van het collegie waar de zaak, waarin het salaris berekend is, gediend heeft, of door een der leden, daartoe door hem benoemd.

• 2 Indien de zaak voor geen regterlijk collegie is aanhangig geweest, geschiedt zulks door den voorzitter der regtbank van het arrondissement waarin de woonplaats van den advocaat is gevestigd, of door een der leden, daartoe door hem benoemd.

• 1 De begrooting geschiedt op gezegelde rekeningen, waarop iedere post, zoo van salaris als verschot, behoorlijk is omschreven, en het bedrag daarvan afzonderlijk uitgedrukt, en waarop, naast de uitgetrokkene som, een wit vak is opengelaten.

• 2 Onder de rekening wordt gesteld: ter begrooting ingediend door . . . . . . ., met onderteekening en dagteekening, zonder dat er eenige andere vorm, bij de indiening ter begrooting, in acht genomen behoeft te worden.

• 1 De regter, door wien de begrooting geschiedt, is bevoegd de overlegging der justificatoire stukken te vorderen.

• 2 Hij slaat bij de begrooting acht op de omstandigheid, of de gemaakte kosten en verschotten en de gedeclareerde vacatien, naar den aard der zaak, nuttig, doelmatig of noodig kunnen geacht worden, of door den client zijn verlangd, en wijzigt, roijeert of vermindert de zoodanige, welke daarbij geoordeeld worden overbodig te zijn, of de palen eener billijke gematigdheid te overschrijden, daarbij in aanmerking nemende het gewigt der zaak, en de moeijelijkheid die zij mogt hebben opgeleverd.

• 1 Wanneer in de rekeningen als verschot worden gebragt posten, die uit eigen hoofde aan begrooting onderworpen, doch niet begroot zijn, zijn deze posten nog steeds voor vermindering vatbaar, en worden alleen geleden tot zoodanig bedrag, als waarop de regter dezelve begroot, onverminderd het verhaal tegen hem, die aldus blijken mogt te veel te hebben ontvangen.

• 2 Posten wegens betaalde zegel-, griffie- en registratie-regten, mits van derzelver voldoening behoorlijk blijke, zijn niet aan vermindering onderworpen.

• 1 Het bedrag der te hoog gestelde of onaannemelijke posten wordt doorgehaald en in het daarvoor opengelaten wit vak de verschuldigde som, of wel nihil, gesteld.

• 2 Aan het slot der rekening wordt door den regter gesteld: goedgekeurd ter somma van . . . . . . . . . . . ., met uitdrukking, in letters, van het geheel bedrag waarop dezelve is begroot, en daaronder een bevelschrift van ten uitvoer legging, hetwelk op de minuut ten uitvoer wordt gelegd.

• 3 De advocaat kan de herziening der begrooting aan het collegie, welks voorzitter of benoemd lid dezelve heeft gedaan, verzoeken bij een verzoekschrift, waarop niet wordt beschikt, dan nadat de belanghebbenden voor twee commissarissen uit het collegie, daartoe benoemd, zijn opgeroepen, om in hunne belangen te worden gehoord.

De begrootingen van den regter zijn niet aan regten van registratie of griffie onderworpen.

De schuldenaar wordt tot de betaling genoodzaakt, hetzij krachtens het bevelschrift van ten uitvoer legging van den voorzitter of benoemden regter, hetzij krachtens de beschikking, door het collegie op een verzoek tot herziening genomen.

• 1 Degene, ten wiens laste zoodanig bevelschrift is afgegeven, kan daartegen verzet doen.

• 2 Dit verzet wordt gebragt voor het collegie, welks voorzitter of benoemd lid het bevelschrift heeft afgegeven, en wordt als eene summiere zaak afgedaan.

• 3 De uitspraak op het verzet en de beschikking op een verzoek om herziening, zijn niet vatbaar voor verzet, hooger beroep of voorziening in cassatie.

Het salaris van de procureurs wordt in alle zaken, zonder onderscheid, berekend op den volgenden voet:

• a. Voor regt van retenue, bij den aanvang van iedere zaak waarin eene regterlijke uitspraak wordt gevraagd, hetzij op verzoekschrift, hetzij op eene dagvaarding, € 0,45;

• b. Voor besognes, comparitien met of voor de clienten of met den advocaat, op het stellen en op het resumeren en arresteren van akten, exploiten, requesten, judiciële akten of op eenige belangrijke akte van een regtsgeding; voor conferentien met partij of derzelver practizijns, tot mededeeling van hetgeen in den loop der zaak gebeurt, of tot daarstelling van schikkingen; voor vacatien bij het doen van voorloopige opnemingen van plaatsen of werken; voor die op de kantoren van de bewaring der hypotheken en andere, tot het doen van onderzoek, het ter overschrijving aanbieden en ligten van stukken; voor die ter griffie tot het kennis nemen van aldaar nedergelegde stukken; voor die met de deurwaarders, over het doen van exploiten en het resumeren van dezelve, met uitzondering nogtans der akten welke van procureur aan procureur worden beteekend; en eindelijk, voor het in orde brengen der stukken welke aan den regter worden overgelegd, het formeren van de lijst of inventaris daaronder begrepen, voor elk uur of gedeelte daarvan € 0,45;

• c. Voor het onderzoek van ontvangen of beteekende stukken en documenten, en het resumeren van door den advocaat ontworpen akten en schrifturen, naar mate van derzelver getal, den omvang en den tijd daartoe vereischt, voor elk uur of gedeelte daarvan € 0,45;

• d. Voor het opstellen van akten en exploiten, requesten, judiciële akten, memorien of andere stukken, mits niet vallende in de categoriën van die judiciële stukken of akten, welke hierna, sub litt. n, o en p, bepaaldelijk zijn opgenoemd en berekend, voor elk uur of gedeelte daarvan € 0,82;

• e. Voor het grosseren, kopijeren van requesten, akten en schrifturen, met gelijke uitzondering, voor elke drie honderd lettergrepen, € 0,09;

• f. Voor afschriften van processen-verbaal, vonnissen, in het algemeen van alle akten die ter griffie zijn uitgeleverd, en voor zoo verre die noodig zijn om te worden beteekend of overgelegd, per bladzijde, berekend naar het getal bladzijden van het origineel, € 0,09;

• g. Voor het resumeren en teekenen van judiciële akten en stukken, met uitzondering van die, welke hierna, sub litt. n, o en p bepaaldelijk zijn opgenoemd, voor zoo verre die teekening bij de wet wordt vereischt, en anders niet, per stuk € 0,11;

• h. Voor het schrijven van eenen brief en voor het lezen van eenen ontvangen brief € 0,23. Indien dezelve buitengewoon groot of van veel gewigt is, alsdan naar mate van den tijd welke daartoe noodig mogt zijn geweest, berekend op den voet, sub litt. b, c en d vermeld;

• i. Voor elke vacatie tot het doen inschrijven eener zaak ter rolle, het nederleggen en terugnemen van stukken ter griffie, het doen van mededeeling van stukken aan het openbaar ministerie, of het doen opmaken, teekenen en ligten van akten en andere stukken, ter griffie of elders, € 0,45;

• k. Voor elke vacatie ter teregtzitting, wanneer de behandeling eener zaak of van eenige verrigting in dezelve tot eenen anderen dag wordt uitgesteld, € 0,45;

• l. Voor elke vacatie ter teregtzitting, vereischt tot het doen van eenig verzoek of van eenige verklaring, anders dan die welke strekt tot het uitstellen der zaak; voor elke vacatie tot het nemen of hooren van conclusien of regterlijke uitspraken, het tegenwoordig zijn bij pleidooijen, bij getuigen-verhoor, bij regterlijke plaats-opneming, bij het onderzoek van deskundigen en dergelijke werkzaamheden, mitsgaders op de bevolen comparitien voor den president of bij commissarissen, € 0,68;

  In geen geval wordt daarvoor meer dan ééne vacatie op denzelfden dag in rekening gebragt, des echter, dat voor adsistentie bij pleidooijen, mitsgaders bij getuigen-verhoor, geregtelijke plaats-opneming, onderzoek van deskundigen en dergelijke werkzaamheden, indien dezelve langer dan een uur duren, voor ieder volgend uur of gedeelte daarvan, eene gelijke som van € 0,68 wordt berekend;

• m. Voor noodzakelijke en ter zake dienende vacatien, buiten de plaats hunner woning, per dag of gedeelte daarvan, buiten de besognes en werkzaamheden aldaar te houden of te verrigten, reis- en verblijfkosten daaronder niet begrepen, € 2,72;

  wordende echter voor deze vacatie, met de besognes en werkzaamheden, nimmer meer dan € 5,45 berekend;

• n. Voor alle eenvoudige akten van procureur aan procureur, als die van procureurstelling, tot vervolging van de zaak ter teregtzitting, tot het vragen of het doen van mededeeling van stukken en andere van gelijken aard:

  Voor het origineel € 0,34

  Voor elk afschrift € 0,11;

• o. Voor alle akten van procureur aan procureur van meerderen omvang, die verklaringen, verzoeken of ongemotiveerde conclusien inhouden:

  Voor het origineel € 0,68

  Voor elk afschrift € 0,23;

• p. Voor alle eenvoudige, niet aan de wederpartij vooraf beteekende requesten, gerigt aan de voorzieningenrechter van het collegie, in de gevallen waarin bij de wet, tot het bekomen eener bijzondere vergunning, zoodanig verzoekschrift is voorgeschreven; alsmede voor eenvoudige requesten aan de voorzieningenrechter of aan de benoemde commissarissen, om eenige benoeming of tijdsbepaling, € 0,68;

  Voor het stellen, grosseren, resumeren, teekenen der akten of requesten, sub. litt. n, o en p bedoeld, wordt niet afzonderlijk berekend;

• q. Voor het opmaken van den staat van kosten, door de veroordeelde partij verschuldigd, voor elk artikel, dat geheel of ten deele wordt toegewezen, € 0,02.

Voor de behandeling eener zaak in kort geding bij de voorzieningenrechter, de dagvaarding en hetgeen daaraan is voorafgegaan, het ligten der uitspraak (des gevorderd) daaronder begrepen, wordt door de procureurs berekend in eens af en zonder deswege, onder welke benaming ook, meer in rekening te mogen brengen:

• a. Bijaldien de zaak door den procureur, zonder bijstand van eenen advocaat, is behandeld, en er eene beslissing van de voorzieningenrechter is gevolgd, € 4,54, en in geval van verwijzing naar de regtbank, € 2,27;

• b. Bijaldien de procureur door eenen advocaat is bijgestaan, wordt in beide gevallen slechts de helft der hierboven vermelde sommen berekend.

De procureurs, die zelve de zaken bepleiten, berekenen hun salaris voor de pleidooijen en de voorbereiding daartoe even als de advocaten.

• 1 Onverminderd de berekening der vacatien en werkzaamheden, naar den bij art. 43 vermelden maatstaf, wordt bij geregtelijke uitwinning en verkoop van onroerende goederen en schepen, grooter dan tien lasten, aan den procureur van den executant toegekend, op den prijs waarvoor de goederen zijn toegewezen:

  wanneer de prijs de som van € 1361 of minder bedraagt, één ten honderd;

  van sommen boven de € 1361 tot € 4538, één half ten honderd van het hoogere;

  van sommen boven de € 4538 tot € 11 345, één vierde van het hoogere; en

  van sommen boven de € 11 345, onbepaald tot welk eene som, één achtste ten honderd van het hoogere.

• 2 Bij gelijktijdigen verkoop van verschillende perceelen, bepalen de prijzen, te zamen genomen, de afnemende gradatie in de percentsgewijze belooning.

• 1 De bovenstaande bepalingen zijn verbindend voor de procureurs bij alle regtbanken, zonder onderscheid.

• 2 De daarbij bepaalde belooningen worden voor de procureurs bij de provinciale geregtshoven en bij den hoogen raad met 1/5 verhoogd.

• 1 De procureurs zijn bevoegd om, hetzij bij den aanvang, hetzij gedurende den loop eener zaak, van hunne clienten te vorderen het storten van zekere som, ter bestrijding der door hen te doene uitschotten.

• 2 Het eerste door den aanlegger eener zaak te doene voorschot wordt bepaald op € 27,23, boven en behalve de geregtelijke geldboeten, welke volgens de wet moeten worden geconsigneerd.

• 3 Voor een gedaagde of verweerder in eene zaak, wordt het te doene voorschot op de helft bepaald.

• 4 De procureurs zijn verder bevoegd om, indien daarvoor redenen bestaan, vermeerdering van het gedane voorschot te vragen, en in geval van verschil daarover, beslist daaromtrent de voorzitter van het collegie bij hetwelk de zaak aanhangig is, op verzoek van den procureur, des noods na verhoor van den client.

• 1 De procureurs mogen zich aan de zaak onttrekken, indien de gevraagde of bevolene storting niet is gedaan, mits zij daarvan, ten minste drie dagen te voren, bij insinuatie aan hunnen client kennis gegeven, en het origineel daarvan nedergelegd hebben ter griffie van het collegie waar de zaak aanhangig is.

• 2 De kosten van deze insinuatie en nederlegging komen ten laste van den client welke het voorschot heeft geweigerd.

• 3 De bepalingen van dit en het vorig artikel zijn niet van toepassing op zaken uit de kolonien van den Staat bij den hoogen raad behandeld wordende.

Behalve voor de registratie-regten van vonnissen of arresten, welke op de minuten derzelve worden geheven, zijn de procureurs bij de regterlijke collegien persoonlijk aansprakelijk voor alle zegel-, registratie- en griffie-regten, door hunne clienten aan den griffier verschuldigd, in zaken, welke door hen zijn behandeld, of voor stukken, waarvan de opmaking of afgifte door hen is verzocht.

De bepalingen, vervat in art. 31, zijn insgelijks van toepassing op de procureurs, welke, in geval van weigering of verzuim der voldoening van het aan hen verschuldigd salaris en verschot, handelen overeenkomstig de voorschriften, in de artikelen 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39 en 40 vervat.

Wij stellen, bij algemene maatregel van bestuur, de bedragen vast, welke wegens werkzaamheden, tijdverzuim en daarmede verband houdende noodzakelijke kosten, en wegens reis- en verblijfkosten toekomen aan:

• a. houders of bewaarders van stukken, die opgeroepen worden om stukken, welke onder hun berusting of bewaring zijn, voor de rechter te brengen;

• b. deskundigen;

• c. getuigen.

In de gevallen, waarin de partijen, tengevolge van een rechterlijke uitspraak verplicht zijn te reizen, worden de kosten, daardoor veroorzaakt, ten laste gebracht van de in de kosten veroordeelde partij, overeenkomstig de daarvan door de rechter vast te stellen begroting.

Deze wet kan worden aangehaald als Wet tarieven in burgerlijke zaken.