Tramwegreglement

• 1 De weg en de daartoe behoorende werken worden voortdurend zoodanig onderhouden, dat zij veilig met de grootste toegelaten snelheid kunnen worden bereden.

• 2 Bij toepassing van electrische tractie met bovengrondschen stroomtoevoer is het in het eerste lid bepaalde ook van toepassing op de contactgeleidingen met al hetgeen tot hare bevestiging, ophanging, ondersteuning en beveiliging behoort.

• 3 Wanneer de grootste toegelaten snelheid meer bedraagt dan 20 K.M. per uur, kan de Minister voorschrijven, dat gedeelten van den weg, welke wegens de uitvoering van werken of om andere redenen niet met die grootste toegelaten snelheid kunnen worden bereden, zoowel bij nacht als bij dag, gedurende den dienst, door van den trein duidelijk te herkennen seinen aangewezen moeten worden, alsmede dat gedeelten, welke tijdelijk niet te berijden zijn, door haltseinen, op voldoenden afstand geplaatst, kenbaar moeten worden gemaakt, ook wanneer geen trein wordt verwacht.

Bij toepassing van electrische trekkracht met bovengrondschen stroomtoevoer wordt, voor zoover geen contactgeleidingen worden toegepast, waarvan de doorhang kan verwaarloosd worden, of de constructie dezer geleidingen eene automatische regeling van den doorhang waarborgt, ten minste twee maal per jaar, in het voor- en najaar, de spanning en daarmede de doorhang der geleidingen geregeld in overeenstemming met de gemiddelde zomer- en wintertemperatuur.

• 1 Bij toepassing van electrische trekkracht met bovengrondschen stroomtoevoer wordt op geregelde tijden een onderzoek ingesteld:

  • a. naar den isolatieweerstand der contactgeleidingen en stroomtoe- en afvoerleidingen, in haar geheel en van elk onderdeel daarvan afzonderlijk;

  • b. naar den weerstand der terugleiding door de spoorstaven in haar geheel en van elke electrische spoorstaafverbinding afzonderlijk;

  • c. naar de doorsnede en den weerstand van aardverbindingen en de doorsnede van overige veiligheidsverbindingen;

  • d. naar de mate van afslijting der contactgeleiding langs de geheele lijn en den toestand, waarin zich alle onderdeelen der bovengrondsche geleiding bevinden.

• 2 De Minister kan van het bepaalde in het eerste lid onder b ontheffing verleenen.

• 3 De tijdstippen, waarop de onderzoekingen in het eerste lid genoemd plaats vinden, worden, bestuurders gehoord, door de Minister vastgesteld.

• 4 Van de uitkomsten der onderzoekingen, in het eerste lid genoemd en van de regeling der contactgeleidingen, in artikel 2 omschreven, wordt geregeld aanteekening gehouden in een register, daartoe met toestemming van de Minister door bestuurders aan te leggen.

• 1 De tramweg met zijn vaste voorzieningen moet zodanig worden onderhouden, dat hij veilig kan worden bereden.

• 2 De Minister bepaalt met welke frequentie de sporen en de daarin gelegen wissels, kruisingen en beweegbare bruggen moeten worden geschouwd.

• 3 De frequentie, bedoeld in het tweede lid, bedraagt ten minste

  • a. voor sporen waarover reizigerstreinen worden vervoerd en voor de daarin gelegen wissels, kruisingen en beweegbare bruggen:

    één maal per week;

  • b. voor sporen waarover uitsluitend goederentreinen worden vervoerd: éénmaal per maand; voor de daarin gelegen wissels, kruisingen en beweegbare bruggen: drie maal per maand.

• 4 Bij elke schouw moet worden gelet zowel op de toestand van de sporen, wissels en kruisingen als op de toestand van de baan, de beweegbare bruggen, de overwegen en seininrichtingen.

• 5 De bestuurders geven voorschriften omtrent het schouwen van de bovenleiding en de elektrische spoorstaaf-, de aard- en de overige veiligheidsverbindingen.

• 1 Voor elken tramweg worden door den Minister, bestuurders gehoord, profielen van vrije ruimte vastgesteld.

• 2 Het is verboden zonder toestemming van den Minister:

  • a. binnen deze profielen een gebouw, muur, schutting, aarden wal of ander verheven voorwerp op te richten of te hebben;

  • b. binnen deze profielen en in de strooken langs deze profielen, ter breedte van 0,50 M., boomen of houtgewas te planten of te hebben.

• 3 Bestuurders doen er zooveel mogelijk voor waken, dat zich binnen deze profielen geene voorwerpen bevinden, welke den loop der treinen zouden kunnen belemmeren.

• 1 Tusschen twee samenloopende of elkander kruisende sporen wordt de grens aangeduid, tot welke zich voertuigen op het eene spoor kunnen bewegen, zonder de beweging van voertuigen op het andere spoor te hinderen. Tusschen die grens en den wissel of het kruispunt mogen gelijktijdig op de beide sporen geen voertuigen worden geplaatst of voortbewogen.

• 2 De wijze, waarop die grens wordt aangeduid, wordt, bestuurders gehoord, door de Minister vastgesteld.

• 1 Bestuurders kunnen, met toestemming van de Minister, bij overwegen Andreaskruisen volgens model J12 of J13 van bijlage 1, behorende bij het RVV 1990, of hekken plaatsen. De Minister kan aan de toestemming het voorschrift verbinden dat de overweg wordt beveiligd.

• 2 Op overwegen waar op grond van het bepaalde in het eerste lid Andreaskruisen of hekken zijn geplaatst, is het bepaalde in de artikelen 20, 21, 22 en 23, tweede tot en met vierde lid, van het Reglement Dienst Hoofd- en Lokaalspoorwegen van overeenkomstige toepassing.

• 1 De plaats en inrichting van alle seinen ten behoeve van den tramweg behoeven de instemming van de Minister.

• 2 Waar de Minister zulks in het belang van het veilig verkeer bepaalt, moeten bestuurders voor het opstellen en bedienen van seinen of voor het wijzigen van bestaande seinen zorg dragen.

• 3 Bedraagt de grootste toegelaten snelheid meer dan 20 K.M. per uur, dan moeten bestuurders daar, waar de Minister zulks in het belang van het veilig verkeer bepaalt, zorgen voor het aanleggen en bedienen van telegraaf- of telefoonlijnen met bijbehoorende toestellen.

• 4 Bestuurders zorgen, dat beweegbare bruggen in den tramweg van seinen zijn voorzien, waardoor op voldoenden afstand aan het personeel der treinen kenbaar wordt gemaakt, of de brug al dan niet veilig kan worden bereden, en doen die seinen behoorlijk bedienen en verlichten. De afstand van deze seinen tot en hun verband met de brug behoeven de instemming van de Minister.

• 5 De Minister kan van het bepaalde in het vierde lid ontheffing verleenen.

• 1 De treinen voeren 's nachts van voren tenminste twee witte lichten en van achteren tenminste een rood licht.

• 2 De plaats en inrichting van deze lichten behoeven de instemming van de Minister.

• 3 Treinen die op het moment van het van kracht worden van dit besluit zijn uitgerust om van voren slechts een wit licht te kunnen tonen, voeren 's nachts van voren een wit licht en van achteren tenminste een rood licht.

• 1 Alle seinen, welke bij de uitoefening van den dienst op een tramweg gegeven kunnen worden, worden omschreven en hun gebruik wordt geregeld in een reglement, seinreglement genoemd, dat na instemming van den Minister door bestuurders wordt vastgesteld.

• 2 In het seinreglement wordt omschreven welke seinen des daags en welke des nachts zullen worden gegeven. Bij mistig weder, sneeuwjacht en bij andere omstandigheden waardoor de dagseinen niet duidelijk te onderscheiden zijn moeten des daags, voorzover het dagsein niet door een lichtsein wordt gegeven, naast de dagseinen ook de nachtseinen worden getoond, tenzij de Minister afwijking hiervan toestaat.

• 3 Bestuurders zorgen, dat voldoende middelen aanwezig zijn, om de in het seinreglement omschreven seinen te geven.

• 1 Een ieder is verplicht op overwegen in wegen die niet voor het openbaar verkeer open staan, treinen, rangeerdelen en bijzondere voertuigen voor te laten gaan en daarbij de gehele overweg vrij te laten.

• 2 Het is een ieder verboden een overweg als bedoeld in het eerste lid, op te gaan, tenzij hij direct kan doorgaan en de overweg geheel vrij kan maken.

• 3 Het is een ieder verboden een overweg als bedoeld in het eerste lid, op te gaan indien een verkeerslicht, als bedoeld in artikel 20, eerste lid, onderdeel a, b en c, rood licht of rood knipperlicht toont, dan wel een stopteken als bedoeld in artikel 20, eerste lid, onderdeel e, wordt getoond.

• 1 De treinen moeten bij kruising op gelijke hoogte van den tramweg met een tramweg of anderen spoorweg steeds op ten minste twintig meter voor het kruispunt stilhouden en daar blijven staan, totdat een treinbeambte zich naar het kruispunt heeft begeven, en van daar uit door een sein heeft bericht, dat de bewaker van den te kruisen spoorweg toestemming geeft tot den overgang, of bij ontstentenis van bewaker, dat naar zijn oordeel de kruising veilig bereden kan worden.

• 2 De Minister kan van het bepaalde in het eerste lid ontheffing verleenen, wanneer naar zijn oordeel op voldoende wijze in de beveiliging van de kruising is voorzien.

• 1 De Minister kan voor de niet op openbare wegen aangelegde gedeelten van tramwegen, die door of langs bosch-, veen-, of heidegronden of gronden met andere licht brandbare gewassen begroeid, aangelegd zijn, bepalen, dat en op welke van die gedeelten maatregelen genomen moeten worden, om bij het ontstaan van brand op het terrein van den tramweg het overslaan van den brand op de aangrenzende eigendommen te belemmeren.

• 2 Op die baangedeelten zorgen bestuurders, dat het terrein van den tramweg door het graven van slooten, door het omspitten of bedekken met onbrandbare stoffen van een doorgaande strook grond, of door eenig ander middel van de aangrenzende eigendommen zoodanig wordt afgescheiden, dat het bovengenoemde gevaar voor het overslaan van brand naar het oordeel van de Minister voldoende beperkt wordt.

• 1 Het is verboden langs de niet op openbare wegen aangelegde gedeelten van tramwegen een gebouw, muur, schutting, aarden wal of ander verheven voorwerp op te richten of boomen of houtgewas te planten:

  • a. binnen den afstand van 5 M. uit de as van het meest nabijgelegen spoor, zoowel op de rechte baan als langs de buitenzijde van den boog, waar de tramweg in gebogen richting is aangelegd;

  • b. binnen den afstand van 10 M. uit die as langs de binnenzijde van den boog, waar de tramweg in gebogen richting is aangelegd;

  • c. binnen den afstand van 10 M. uit die as over eene lengte van 25 M. wederzijds van en gemeten uit het midden van openbare wegen, die den tramweg kruisen.

• 2 Het is verboden langs de niet op openbare wegen aangelegde gedeelten van tramwegen binnen den afstand van 10 M. uit de as van het meest nabijgelegen spoor riet- of stroodaken te plaatsen, licht ontvlambare stoffen neer te leggen, of binnen dien afstand ontgravingen te verrichten.

• 3 De Minister kan van het bepaalde in het eerste en tweede lid ontheffing verleenen, waar het zonder nadeel voor de openbare veiligheid en voor den tramweg kan geschieden.

• 4 Hetgeen vòòr het in werking treden van dit reglement binnen de in het eerste en in het tweede lid bepaalde afstanden is opgericht, geplaatst, neergelegd of gegraven, wordt, zoo de openbare veiligheid het vordert, tegen voorafgaande schadeloosstelling op last van den Minister door en voor rekening van bestuurders weggenomen of gedicht. De schadeloosstelling wordt bij gebreke van minnelijke schikking door den rechter bepaald.

• 1 Het trekvoertuig wordt steeds aan het hoofd van den trein geplaatst; bij electrische trekkracht moet de wagenvoerder den trein van het voorste balcon van het voorste voertuig af of van eene daarmede gelijk te stellen plaats besturen.

• 2 Wanneer de snelheid niet grooter is dan tien K. M. per uur en het in de richting der beweging zich bevindende voorste voertuig aan de voorzijde goed wordt bewaakt, is het duwen van treinen toegelaten en mag bij electrische trekkracht de wagenvoerder den trein van eene andere plaats, dan in het eerste lid is voorgeschreven, besturen.

• 3 Meer dan twee trekvoertuigen mogen zich niet in een trein bevinden. Zij vormen steeds de eerste twee voertuigen. De machinist of wagenvoerder van het voorste trekvoertuig geeft de noodige seinen.

• 4 De Minister kan bij electrische trekkracht, bij trekkracht van een verbrandingsmotor en in bijzondere gevallen ook bij stoom als trekkracht ontheffing van het bepaalde in de eerste drie leden verleenen.

• 1 Op het trekvoertuig moeten twee beambten aanwezig zijn indien geen inrichting aanwezig is die wanneer hij niet voortdurend of met korte tussenpozen door de bestuurder wordt bediend, het voertuig automatisch tot stilstand brengt;

• 2 In rijtuigen voor reizigersvervoer hoeft tijdens de rit geen beambte aanwezig te zijn indien de rijtuigen uitgerust zijn met een noodrem, aangebracht op een goed zichtbare en bereikbare plaats.

• 3 Het totaal aantal wielassen van een trein mag niet meer dan zestig bedragen. De Minister kan een hoger maximum aantal assen toestaan of een lager maximum aantal assen voorschrijven.

• 1 Voor treinen, waarmede uitsluitend reizigers en de bij hen behoorende bagage worden vervoerd, is het gebruik van zelfwerkend doorgaand remwerk, werkende op ten minste de helft van het aantal voertuigassen, verplicht:

  • a. bij een grootste snelheid van 20 K.M. per uur, zoodra de trein bestaat uit meer dan 18 voertuigassen;

  • b. bij een grootste snelheid van 35 K.M. per uur, zoodra de trein bestaat uit meer dan 10 voertuigassen.

  Bij grootere snelheid dan 35 K.M. per uur moet de doorgaande rem op alle voertuigassen werken.

• 2 Voor treinen, waarmede zoowel reizigers en bagage als goederen worden vervoerd, moet de beremming ten minste zijn als volgt:

  grootste snelheid in K.M. per uur:	aantal beremde voertuigassen:
  tot en met 20 km	de helft van het aantal voertuigassen boven de 18 assen;
  van 21 tot en met 35 km	de helft van het aantal voertuigassen boven de 10 assen;
  meer dan 35 km	alle voertuigassen.

• 3 Voor treinen, waarmede geene reizigers worden vervoerd, moeten zooveel voertuigassen beremd worden als in den volgenden staat is aangegeven:

  grootste snelheid in K.M. per uur:	van het totaal aantal voertuigassen moet beremd zijn:
  tot en met 20 km	1/10 met een minimum van 2 voertuigassen;
  van 21 tot en met 45 km	1/2 met een minimum van 2 voertuigassen;
  meer dan 45 km	alle voertuigassen.

• 4 Bij toepassing van het remvoorschrift, gegeven in het tweede en derde lid, wordt van ledige wagens elke as slechts voor een halve as in rekening gebracht. Het bepaalde in het derde lid is niet van toepassing op treinen, waarvan de snelheid die van 10 K.M. per uur niet overschrijdt.

• 5 Bij toepassing van een stelsel van zelfwerkend doorgaand remwerk behoeft dit de instemming van de Minister; het remwerk moet zoodanig zijn ingericht, dat de rem zoowel op het trekvoertuig als op elk rijtuig, waarvan de assen moeten worden beremd, in werking kan worden gebracht.

• 6 De rem van alle in voor reizigers bestemde treinen aanwezige voertuigen, die van zelfwerkend doorgaand remwerk zijn voorzien, moet zich in dienstvaardigen staat bevinden; kan hieraan in bijzondere gevallen voor een rijtuig niet worden voldaan, dan moet dit rijtuig buiten dienst worden medegenomen.

• 7 Bij treinen, welke over hellingen sterker dan 1 op 50 met een hoogteverschil van drie meter of meer worden vervoerd, moet het achterste voertuig van een bediend remtoestel zijn voorzien.

• 8 De Minister kan van de bepalingen in dit artikel ontheffing verleenen en is bevoegd de doorgaande rem voor alle treinen voor reizigersvervoer op een tramweg verplicht te stellen, zelfs al bedraagt de grootste toegelaten snelheid niet meer dan 20 K.M. per uur, alsmede om voor gemengde en goederentreinen eene krachtiger beremming, dan volgens het tweede en derde lid geëischt wordt, voor te schrijven, indien zulks met het oog op het lengteprofiel van den tramweg, de ligging van dezen ten opzichte van bestaande wegen voor openbaar verkeer, de opeenvolging van de treinen of andere omstandigheden wenschelijk mocht blijken.

• 9 Bij toepassing van de hierboven gegeven voorschriften worden ter berekening van het aantal voertuigassen, dat in den trein aanwezig is, de assen van het trekvoertuig medegeteld, met dien verstande, dat voor meerassige door stoomkracht bewogen trekvoertuigen niet meer dan twee assen berekend mogen worden.

• 1 De Minister stelt voor elken tramweg de grootste toegelaten snelheid van vervoer vast. De snelheid, waarmede de treinen worden vervoerd, mag de grootste toegelaten snelheid niet overschrijden.

• 2 Ten aanzien van die baangedeelten, waar de Minister zulks in het belang van het veilig verkeer over den tramweg, gedeputeerde staten van de betrokken provincie en bestuurders gehoord, bepaalt, moet:

  • a. eene beneden de in het eerste lid bedoelde grens liggende, en door hem te bepalen maximum-snelheid in acht worden genomen;

  • b. elke trein op de daarbij door hem bepaalde punten van dat baangedeelte tot stilstand worden gebracht en niet weder in beweging worden gebracht, vóórdat een beambte van den tramwegdienst zich heeft overtuigd, dat het aangrenzende baangedeelte veilig berijdbaar is;

  • c. een beambte van den tramwegdienst gedurende het berijden van dat baangedeelte vóór den trein uitgaan;

  • d. een beambte van den tramwegdienst gedurende het berijden van dat baangedeelte het publiek met behulp van door de Minister aan te wijzen seinmiddelen op de komst van den trein opmerkzaam maken.

Bestuurders zorgen, dat elke trein, voordat hij het station, waar hij is samengesteld, verlaat, geheel wordt nagezien, waarbij er in het bijzonder op moet worden gelet, dat:

• a. de voertuigen geene gebreken vertoonen, die voor de veiligheid van het verkeer gevaar kunnen opleveren;

• b. het trekvoertuig en de andere voertuigen onderling goed gekoppeld zijn, hieronder mede gerekend alle gevorderde koppelingen voor doorgaande rem, electrische drijf-, rem-, stuur- of lichtstroom, enz.

• c. de gevorderde seinmiddelen aanwezig en zoo noodig aangebracht zijn;

• d. voor zoover de trein met doorgaand remwerk is uitgerust en het stelsel van de reminrichting eene beproeving bij stilstaanden trein toelaat, dit goed werkt.

De machinist of de wagenvoerder is verplicht - in het bijzonder wanneer de trein zich bevindt op een voor het openbaar verkeer openstaande weg, alsmede bij de nadering van een niet beveiligde overweg, een niet beveiligd overpad of een andere niet beveiligde tramwegovergang, dan wel van een gedeelte van de tramweg dat in een voor het openbaar verkeer openstaande weg is gelegen - waarschuwingsseinen te geven, de snelheid tijdig te verminderen of de trein tot stilstand te brengen, wanneer de veiligheid van het verkeer zulks vordert.

Waar dubbel spoor ligt, wordt onder gewone omstandigheden tusschen de stations en halten het ten opzichte van de richting van beweging rechts liggende spoor bereden. Bij werktreinen, bij hulptreinen, bij ongevallen en bij andere buitengewone omstandigheden kan onder verantwoordelijkheid van den beambte, die zulks beveelt, van dezen regel worden afgeweken.

Een trein mag een andere trein volgen als de afstand tussen beide treinen tenminste zodanig is dat een trein daarbinnen tot stilstand kan worden gebracht.

• 1 Trekvoertuigen in dienstvaardigen staat staan voortdurend onder behoorlijk toezicht.

• 2 Van alle in dienstvaardigen staat stilstaande trekvoertuigen moet het handel of de gangkruk in den ruststand zijn gesteld en bij trekvoertuigen, welke hun drijfkracht aan stoom ontleenen, de stoom zijn afgesloten, de cylinderkranen open en de remmen vast staan.

De bepalingen omtrent de treinen, vervat in de artikelen 9, 53 onder 1 en 2, 54, 55, 57 en 61 zijn niet van toepassing op rangeerende treinen.

Bestuurders zorgen, dat:

• a. met de rijtuigen niet meer personen vervoerd worden dan krachtens artikel 42 in elk rijtuig of in elke afdeeling en op elk balcon mogen worden vervoerd;

• b. de wagens niet beladen worden boven het draagvermogen, krachtens artikel 42 vastgesteld.

• 1 De rijtuigen zijn gedurende den tijd, dat zij ten dienste van het publiek gebruikt worden:

  • a. des nachts behoorlijk verlicht;

  • b. van 1 November tot 1 April behoorlijk verwarmd.

• 2 De Minister kan van de verplichting tot verwarming ontheffing verleenen.

• 1 Treinen, geheel bestaande uit materiëel van spoorwegen, voor welke de spoorwegwet geldt, daaronder begrepen de locaalspoorwegen blijven enz.

• 2 De Minister kan van het bepaalde in het eerste lid ontheffing verleenen.

Alle beambten, wier werkzaamheden op de veiligheid van het verkeer van invloed kunnen zijn, moeten kunnen lezen en schrijven alsmede een voldoend gehoorvermogen en een voldoende gezichtsvermogen bezitten, voor zoover zulks voor de behoorlijke uitoefening van hun dienst wordt vereischt.

• 1 De machinist of de wagenvoerder moet geheel bekend zijn met de inrichting van het trekvoertuig, met die der andere voertuigen en met het gebruik van de verschillende toestellen, handels, enz. op het trekvoertuig. Hij moet bovendien kleine herstellingen aan het materieel kunnen uitvoeren.

• 2 Hij mag eerst indien hij ten minste 19 jaar oud is worden belast met het besturen van een trekvoertuig in de rangeerdienst of van een trein waarmede uitsluitend goederen worden vervoerd en eerst indien hij ten minste 21 jaar oud is met het besturen van een trein waarmede reizigers worden vervoerd.

Dienstvoertuigen al of niet door mechanische kracht bewogen mogen op den tramweg slechts gebruikt worden onder verantwoordelijkheid van een begeleidenden beambte en zoodanig, dat het veilig en regelmatig verkeer over den tramweg daarvan geen nadeel ondervindt.

• 1 Indien zich gedurende den rit feiten of omstandigheden voordoen, waardoor de veiligheid van het verkeer over den tramweg in gevaar kan worden gebracht, geeft de beambte, aan wien de leiding van den trein is opgedragen, zoo spoedig mogelijk daarvan kennis aan den beambte van het meest nabij gelegen station.

• 2 Bij ongevallen neemt eerstgenoemde beambte de noodige maatregelen tot beveiliging van den trein.

Bestuurders moeten ten genoegen van de Minister de noodige maatregelen nemen, waardoor wordt verzekerd, dat bij een ongeval spoedig hulp kan worden verleend en zoo noodig de weg ontruimd en hersteld.

• 1 Van alle feiten, die de veiligheid van het verkeer over den tramweg in gevaar hebben gebracht, ook dan wanneer daaruit geenerlei noodlottige gevolgen zijn ontstaan, alsmede van alle ongevallen, waarbij personen worden gedood of verwond, geven bestuurders zoo spoedig mogelijk schriftelijk kennis aan een der rijksambtenaren, belast met het toezicht op de spoorwegen.

• 2 Bij ernstige ongevallen wordt bovendien na het onderzoek door bestuurders een verslag, waarin zooveel mogelijk de oorzaken van het ongeval zijn vermeld, aan de Minister en aan den bovenbedoelden rijksambtenaar toegezonden.

• 3 Zo het voorval de dood of de verwonding, anders dan van lichte aard, van één of meer personen tengevolge heeft gehad, geschiedt de in het eerste lid bedoelde kennisgeving telegrafisch of telefonisch en wordt van het gebeurde door bestuurders onmiddellijk telefonisch bericht gegeven aan de burgemeester der gemeente, in welke het ongeval heeft plaatsgehad, en aan de Officier van Justitie bij de rechtbank, onder welke die gemeente ressorteert. Tot lijkschouwing zal slechts in overleg met de laatstgenoemde ambtenaar mogen worden overgegaan.

In deze afdeeling wordt verstaan:

• A. onder "beambten" alle personen, die bij eene tramwegonderneming in dienst zijn, met uitzondering van de personen, op wier arbeid van toepassing zijn de hoofdstukken IV en V der "Arbeidswet 1919" en van hen, te wier aanzien de Minister verklaart, dat aan toepasselijkheid van deze afdeeling geen behoefte bestaat;

• B. onder "diensttijd" de tijdruimte, gelegen tusschen twee onafgebroken rusttijden en (of) rustdagen, als genoemd in de artikelen 75 en 76, na aftrek van de daarin gelegen rusttijden. Deze aftrek wordt niet toegelaten:

  voor rusttijden van minder dan een half uur;

  voor rusttijden, gelegen tusschen negen uur namiddag en negen uur voormiddag;

  voor rusttijden, welke niet op dienstrooster aangegeven, bij algemeene aanschrijving geregeld of op andere wijze vóór den aanvang van de dienstindeeling vastgesteld zijn;

  voor rusttijden van ander dan onderhoudspersoneel, welke niet op de standplaats genoten kunnen worden;

• C. onder "rusttijd" of "rustdag" de tijdruimte, waarin de beambte geheel vrij is van elke bemoeienis met den tramweg;

• D. onder "week" de kalenderweek;

• E. onder "standplaats" de plaats of plaatsen, waar zich bevindt het kantoor, de werkplaats, het station, de halte of de post, het baanvak of het locomotiefdepot, waarbij het personeel is ingedeeld;

• F. onder "jeugdige personen" beambten beneden 18 jaar.

• 1 Een diensttijd mag twee malen in een tijdvak van twee (2) achtereenvolgende weken meer dan twaalf (12) doch niet meer dan veertien (14) uren bedragen en de overige malen niet meer dan twaalf (12) uren.

• 2 De gezamenlijke duur van diensttijden en gedeelten van diensttijden mag per twee (2) achtereenvolgende weken niet meer bedragen dan:

  • a. voor machinisten en wagenvoerders honderd veertien (114) uren;

  • b. voor niet onder a vallende treinbeambten honderd twintig (120) uren;

  • c. voor beambten, die naar het oordeel van de Minister uitsluitend of in hoofdzaak belast zijn met bewakingsdiensten honderd vier en veertig (144) uren;

  • d. voor beambten, werkzaam in werkplaatsen, hieronder begrepen die, welke zijn belast met dagelijksch onderhoud van rollend materieel, zoo in als buiten die werkplaatsen, honderd (100) uren;

  • e. voor beambten, werkzaam in remises, hieronder begrepen poetsers van rijtuigen, zoo in als buiten die remises, honderd twintig (120) uren;

  • f. voor het overig personeel honderd acht en twintig (128) uren.

• 3 Met betrekking tot het afwisselend verrichten van werkzaamheden, waarvoor verschillende maximum-diensttijden zijn vastgesteld, geldt het volgende:

  • a. wanneer in den loop van twee (2) achtereenvolgende weken diensten worden verricht, waarvoor verschillende maximum-diensttijden zijn vastgesteld, zal het voor den betrokkene in den regel geldend maximum per twee (2) achtereenvolgende weken worden verhoogd of verlaagd met zooveel maal het verschil tusschen de maxima der desbetreffende gemiddelde diensttijden per dag, als het aantal dagen bedraagt, dat door hem volledig dienst wordt gedaan voor het verrichten van werkzaamheden, waarvoor een hooger of lager maximum in twee (2) achtereenvolgende weken is vastgesteld;

  • b. onder maximum van den gemiddelden diensttijd wordt verstaan het cijfer, dat verkregen wordt door het maximum, voor twee (2) achtereenvolgende weken vastgesteld, door twaalf (12) te deelen;

  • c. worden in één diensttijd werkzaamheden verricht, waarvoor verschillende maximum-diensttijden zijn vastgesteld, dan wordt dat maximum toegepast, hetwelk van toepassing is op die werkzaamheden, die meer dan den halven diensttijd in beslag nemen. Ingeval geene der verschillende werkzaamheden meer dan den halven diensttijd beslaan, gelden de bepalingen, waaronder de betrokkene in den regel werkzaam is.

• 4 Voor de door den Minister aan te wijzen beambten mag intusschen de diensttijd en de gezamenlijke duur van de diensttijden of gedeelten van diensttijden per twee (2) achtereenvolgende weken niet meer bedragen dan een door den Minister te bepalen aantal uren, hetwelk lager - doch ten hoogste vier (4) uren voorzooveel betreft den diensttijd en ten hoogste achttien (18) uren voorzooveel betreft den gezamenlijken duur per twee (2) weken - is dan voor die beambten ingevolge het eerste en het tweede lid zou gelden.

Behalve wanneer en voor zoover de Minister in bepaalde gevallen vergunning heeft gegeven, mogen

• a. voor de beambten, genoemd in artikel 74, tweede lid, letter d, in een tijdvak van drie (3) achtereenvolgende weken niet meer dan twaalf (12) diensttijden geheel of gedeeltelijk gelegen zijn in de tijdruimte tusschen twaalf (12) uur des nachts en zes (6) uur des voormiddags;

• b. voor de beambten, genoemd in artikel 74, tweede lid, letter e, in een tijdvak van drie (3) achtereenvolgende weken niet meer dan twaalf (12) diensttijden geheel of gedeeltelijk gelegen zijn in de tijdruimte tusschen twaalf (12) uur des nachts en vier (4) uur des voormiddags.

• 1 Aan de beambten moet in een tijdvak van twee (2) achtereenvolgende weken tusschen twee opeenvolgende diensttijden twee malen een onafgebroken rusttijd van ten minste tien (10) uren en de overige malen een van ten minste twaalf (12) uren worden gegeven.

• 2 Op de door den Minister, bestuurders gehoord, te bepalen stations, halten, baanvakken of posten kan voorwaardelijk of onvoorwaardelijk voor de door hem aan te wijzen beambten die onafgebroken rusttijd tot ten minste tien (10) uren worden beperkt.

• 3 Tusschen twee onafgebroken rusttijden en (of) rustdagen, als in dit artikel en in het volgende genoemd, mag geene grootere tijdruimte dan veertien (14) uren gelegen zijn.

• 4 Aan de beambten moeten boven de in het eerste en tweede lid van dit artikel bedoelde rusttijden gedurende den diensttijd de noodige korte rustpoozen voor het gebruiken van de maaltijden worden toegestaan.

• 1 Jeugdige personen mogen tussen 18.00 en 7.00 uur geen dienst doen.

• 2 In afwijking van het bepaalde in artikel 75, eerste en tweede lid, moet aan jeugdige personen tussen twee opeenvolgende diensttijden een onafgebroken rusttijd van tenminste twaalf uren worden gegeven.

• 3 Voor jeugdige personen geldt een dagelijkse arbeidstijd van ten hoogste acht uur.

• 4 Aan jeugdige personen moet na een arbeidstijd van ten hoogste 4½ uur een ononderbroken rusttijd van tenminste een half uur worden gegeven.

• 1 De beambten genieten elke week op hun standplaats een rustdag, waarvan in een tijdvak van drie (3) achtereenvolgende weken ten minste één moet omvatten den tijd tusschen Zondag 2 uur voormiddag en Maandag 4 uur voormiddag.

• 2 De duur van elk dier rustdagen moet, indien zij niet onafgebroken op elkander volgen, ten minste dertig (30) uren bedragen; volgen eenige rustdagen elkander op, dan behoeft de duur van den tweeden rustdag en van de volgende rustdagen niet meer dan vier en twintig (24) uren te bedragen.

• 3 Voor beambten, behoorende tot een Kerkgenootschap, dat den wekelijkschen rustdag niet op Zondag viert, wordt, wanneer zij aan bestuurders hun verlangen daartoe kenbaar hebben gemaakt, de Zondag als rustdag vervangen door den dag, die door hun Kerkgenootschap als wekelijksche rustdag is aangenomen.

• 4 Jeugdige personen mogen op zaterdag en zondag geen arbeid verrichten.

• 5 Indien op grond van artikel 77 van het bepaalde in het vierde lid ontheffing is verleend geldt voor jeugdige personen een wekelijkse rusttijd van tenminste 60 uren of twee ononderbroken rusttijden van elk tenminste 36 uren, met dien verstande dat die rusttijd van tenminste 60 uren of een van die rusttijden van tenminste 36 uren een volle zaterdag of zondag omvat.

De Minister kan van de bepalingen van de artikelen 74, 74bis, 75, 75a, eerste en vierde lid, 76, eerste tot en met vierde lid, voorwaardelijk of onvoorwaardelijk ontheffing verlenen.

• 1 De dienst- en rusttijden der beambten, behalve voor personen, werkzaam op treinen of op trekvoertuigen, voor wie registers als genoemd in het derde lid worden bijgehouden, worden, voor zoover deze niet bij algemeene aanschrijving zijn geregeld, opgenomen in dienstroosters, waarin achter den naam van elk hunner melding gemaakt wordt van de strekking, de dagteekening en het nummer der hem betreffende beschikkingen van den Minister krachtens artikel 73, onder A., 74, vierde lid, 75, tweede lid en artikel 77 genomen. De dienst- en rusttijden van het reserve-personeel, zoomede van hen, belast met de aflossing bij ziekte en verlof, worden aangeteekend op daarvoor door de Minister vast te stellen modellen.

• 2 Aan elk station, elke halte, elken post, elk kantoor, elke remise of werkplaats, worden de dienstroosters, voor zoover die krachtens het in het eerste lid bepaalde worden vereischt binnen vier (4) weken na het in werking treden van eene nieuwe dienstregeling op eene zichtbare plaats opgehangen. De Minister kan van deze bepaling ontheffing verleenen.

• 3 Door bestuurders worden registers aangelegd en geregeld bijgehouden ter plaatse door de Minister te bepalen, waarin voor elk persoon, werkzaam op treinen of op trekvoertuigen, wordt aangeteekend tusschen welke tijdstippen hij dagelijks dienst heeft gedaan. De registers worden ingericht naar een model, dat door den Minister, bestuurders gehoord, wordt vastgesteld. De Minister kan van deze bepaling ontheffing verleenen. Aan de leden van de Minister en de door deze aangewezen ambtenaren, wordt te allen tijde op hun verlangen inzage van die registers verstrekt.

• 1 Van het bepaalde bij of krachtens de artikelen 74, 75, eerste, tweede en derde lid, en 76 kan worden afgeweken, wanneer dit in het belang van de behoorlijke uitoefening van den dienst of van de veiligheid van het verkeer noodzakelijk is en de afwijking niet door het nemen van andere maatregelen kan worden voorkomen.

• 2 Door bestuurders wordt van elke afwijking binnen acht (8) dagen mededeling gedaan aan de Minister.

• 1 Het is een ieder, behoudens uit de aard van zijn betrekking, verboden zich in of op een station of halte dan wel in een trein in een zodanige toestand te bevinden of zich zodanig te gedragen dat orde, rust, veiligheid of een goede bedrijfsgang wordt of kan worden verstoord.

• 2 Als verstoring van orde, rust, veiligheid of een goede bedrijfsgang worden beschouwd:

  • a. gedragingen waardoor de bediening en het gebruik van voorzieningen of van een trein dan wel de taakuitoefening van het personeel van de bestuurders worden verhinderd of belemmerd;

  • b. misbruik maken van voorzieningen dan wel gebruik maken van voorzieningen of van een trein op een tijdstip waarop deze niet voor gebruik beschikbaar zijn dan wel op een andere wijze dan waarvoor deze bestemd zijn;

  • c. uit een trein werpen van stoffen of van voorwerpen;

  • d. zich in kennelijke staat van dronkenschap of onder kennelijke invloed van verdovende middelen bevinden;

  • e. afsteken van vuurwerk, rumoer maken dan wel op zodanige wijze geluid voortbrengen dat anderen daarvan hinder ondervinden;

  • f. uitoefenen van beroep of bedrijf;

  • g. tentoonstellen van voorwerpen, maken van reclame of propaganda, verspreiden van drukwerken, bedelen of houden van inzamelingen;

  • h. meenemen in een trein van dieren, stoffen of voorwerpen die hinder, gevaar, verontreiniging of beschadiging veroorzaken of kunnen veroorzaken;

  • i. roken in een trein, station of halte, of gedeelten daarvan, ten aanzien waarvan de bestuurders hebben aangegeven dat roken niet is toegestaan;

  • j. zich bevinden op een station of halte op een tijdstip dat deze kenbaar gesloten zijn of op een gedeelte van een station of halte dat kenbaar daartoe niet toegankelijk is;

  • k. zich op een station of halte begeven langs een andere dan de daarvoor bestemde weg;

  • l. op een andere wijze hinder, gevaar, verontreiniging of beschadiging veroorzaken of kunnen veroorzaken.

• 3 Het bepaalde in het eerste en tweede lid is niet van toepassing voor zover de bestuurders daarvoor, met inachtneming van de belangen van reizigers, toestemming hebben gegeven.

• 1 Een ieder is verplicht de aanwijzingen betreffende de orde, rust, veiligheid of goede bedrijfsgang op te volgen, die door de bestuurders duidelijk kenbaar zijn gemaakt.

• 2 Een aanwijzing om zich te verwijderen, kan worden gegeven voor een bij de aanwijzing te bepalen tijdsduur.

• 1 Bestuurders zijn verplicht ten minste acht dagen vóór de opening van den dienst op een tramweg:

  • a. aankondiging van de opening en van de regeling van den dienst te doen in een of meer door de Minister aan te wijzen bladen;

  • b. een afdruk of gewaarmerkt afschrift van die aankondiging te zenden aan:

    den Minister;

    Gedeputeerde Staten der provinciën en de besturen der gemeenten, door welke de tramweg loopt;

    de officier van justitie in het arrondissement waarin de rechtbank is gelegen waartoe die gemeenten behoren.

• 2 De in het vorig lid bedoelde aankondiging houdt in:

  • a. den naam en den zetel van de tramwegonderneming en de namen der bestuurders;

  • b. het tijdstip, waarop de dienst geopend zal worden;

  • c. de dienstregeling van de treinen voor het reizigersvervoer, waarin alle plaatsen worden opgenomen, waar de treinen geregeld stilhouden.

• 1 Van elke gewijzigde dienstregeling zenden bestuurders een afdruk of gewaarmerkt afschrift aan de Minister en doen zij aankondiging in een of meer door de Minister aan te wijzen bladen.

• 2 De in het eerste lid van dit artikel bedoelde aankondiging en kennisgeving geschieden ten minste acht dagen vóór het in werking treden van eene gewijzigde dienstregeling. Deze aankondiging moet den datum van in werking treden der gewijzigde dienstregeling bevatten en, indien zij de aangebrachte wijziging niet volledig vermeldt, de plaats waar zij verkrijgbaar is.

• 3 Slechts wanneer bijzondere omstandigheden de naleving van het bepaalde in het vorige lid onmogelijk maken, mag deze aankondiging en kennisgeving, laatstbedoelde onder vermelding van deze omstandigheden, later geschieden en wel uiterlijk op den dag, waarop de dienstregeling in werking treedt.

• 1 Bestuurders zorgen bovendien, dat in elk rijtuig en in elke rijtuigafdeeling, alsmede in of nabij elk wachtlokaal, een afdruk van de geldende dienstregeling zoodanig, dat daarvan gemakkelijk kan worden kennis genomen, is opgehangen of aangeplakt.

• 2 De Minister kan van deze verplichting voor de rijtuigen en rijtuigafdeelingen ontheffing verleenen. Iedere conducteur moet in dat geval, terwijl hij als zoodanig dienst doet, van eene dienstregeling voorzien zijn.

In dit reglement wordt verstaan onder:

Minister: de Minister, belast met de uitvoering van de wet van 9 April 1875 (Staatsblad n°. 67) en van de Locaalspoor- en Tramwegwet;

bestuurders: bestuurders van den tramwegdienst;

grootste toegelaten snelheid: de door den Minister ingevolge artikel 56 van dit reglement voor elken tramweg bepaalde grootste snelheid van vervoer;

trekvoertuig: het voertuig, waarvan de bewegende kracht uitgaat, al of niet tevens voor het vervoer van reizigers of (en) goederen ingericht;

machinist: de beambte, belast met de bediening van een door stoomkracht bewogen trekvoertuig;

wagenvoerder: de beambte, belast met de bediening van een door andere dan stoomkracht bewogen trekvoertuig;

trein: elk trekvoertuig in dienstvaardigen staat met of zonder andere voertuigen;

rijtuig: elk voertuig, geheel of gedeeltelijk ingericht voor het vervoer van reizigers;

wagen: elk voertuig, ingericht voor het vervoer van bagage, goederen of levende dieren of ingericht als postkantoor;

overweg: een gelijkvloerse kruising van een tramweg en een weg;

nacht: de tijd tussen vijftien minuten na zonsondergang en vijftien minuten vóór zonsopgang.

• 1 Waar in dit reglement aan den Minister de bevoegdheid is toegekend om ontheffing te verleenen van bepalingen van dit reglement, kunnen aan die ontheffingen voorwaarden worden verbonden.

• 2 Het niet naleven van de gestelde voorwaarden staat gelijk met overtreding van de bepalingen, van welke onder die voorwaarden ontheffing werd verleend.

• 1 Ten aanzien van de tramwegen in beheer bij de N.V. Nederlandse Spoorwegen wordt de toepassing van de artikelen 1, 3, 4-6, 8, eerste tot en met vierde lid, 9, 12, 14, derde lid, 15-27, 29, 30, 32, 33, 35, 36, 38-40, 42, 43, 45-50, 52-55, 59, 61, 65, 66, en 71, aldus gewijzigd, dat voor zooveel bij of volgens een dezer bepalingen aan de Minister of één zijner ambtenaren eenige bemoeienis is opgedragen, in de plaats hiervan de directie der vennootschap daarmede is belast onder verplichting tot inachtneming van door den Minister te geven voorschriften, en dat de toezending van de opgaven, bedoeld in de artikelen 16, derde lid, 23, tweede lid, 32, tweede lid, 38, tweede lid, en 40, vierde lid, achterwege kan blijven.

• 2 Ten aanzien van de tramwegen in beheer bij de N.V. Gemengd Bedrijf Haagsche Tramweg Maatschappij wordt de toepassing van de artikelen 1, 3, 4, 6, 8 , 16, 17, 18, 29, 30, 32, 33, 35, 36, 39, 40, 42, 43, 45-50 en 52, 53, 55, 65, 71, 87 , 88 en 90 aldus gewijzigd, dat voor zoveel bij of volgens een dezer bepalingen aan de Minister of een zijner ambtenaren enige bemoeienis is opgedragen, in de plaats hiervan de Directie der Vennootschap daarmede is belast, onder verplichting tot inachtneming van door de Minister te geven voorschriften, en dat de toezending van de opgaven, bedoeld in de artikelen 16, derde lid, 32, tweede lid, en 40, vierde lid, achterwege kan blijven.

Uiterlijk op 1 Mei 1921 moeten alle electrische en mechanische inrichtingen, aan, op of in trekvoertuigen, zoomede alle electrische inrichtingen aan, op of in rijtuigen en wagens voldoen aan de voorschriften van dit reglement, tenzij door den Minister van een dezer voorschriften tijdelijk ontheffing is verleend. In de ontheffing wordt behalve de voorwaarden, waaronder zij wordt verleend, tevens de termijn vermeld, waarvoor zij geldt.

Ten aanzien van buitenlandsche tramwegondernemingen, welke haren dienst hier te lande uitoefenen, kunnen door den Minister afwijkingen van dit reglement worden toegestaan.

Dit reglement kan worden aangehaald onder den titel "Tramwegreglement".