Warenwetregeling liften

• a) EG-Typeonderzoek van liften volgens Bijlage V-B (Module B)

• b) Eindcontrole volgens Bijlage VI (Module C)

• c) Eenheidskeuring volgens Bijlage X (Module G)

• d) Productkwaliteitsborging volgens Bijlage XII (Module E)

• e) Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage XIII (Module H)

• f) Productiekwaliteitsborging volgens Bijlage XIV (Module D)

• a. Grendelinrichtingen van schachtdeuren

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage XI (Module C)

• b. Vanginrichtingen of inrichtingen die ongecontroleerde bewegingen naar boven verhinderen

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage XI (Module C)

• c. Snelheidsbegrenzers

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage XI (Module C)

• d. Energieopnemende buffers met

  • − niet-lineare karakteristiek

  • − terugslagdemping

    Energieafvoerende buffers

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage XI (Module C)

• e. Veiligheidsinrichtingen op vijzels van hydraulische circuits die als vanginrichting worden gebruikt

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage X I(Module C)

• f. Elektrische veiligheidsinrichtingen in de vorm van veiligheidscircuits met elektronische componenten

  • − EG-Typeonderzoek volgens Bijlage V-A (Module B)

  • − Productkwaliteitsborging volgens Bijlage VIII (Module E)

  • − Volledige kwaliteitsborging volgens Bijlage IX (Module H)

  • − Overeenstemming met het type en steekproeven volgens Bijlage XI (Module C)

Productcertificatie van veiligheidscomponenten in de ontwerp- en productiefase conform artikel 9 van het Warenwetbesluit liften bij veiligheidscomponenten bij afgifte, schorsing, opheffing van deze schorsing en intrekking van een Certificaat van EG-typeonderzoek krachtens de Richtlijn liften, bijlage V-A en bijlage XI.

Het beoordelen van een instelling voor het aanwijzen en aanmelden als NoBo voor het afgeven van een certificaat van EG-typeonderzoek van veiligheidscomponenten vindt plaats op basis van de vigerende versie van de norm NEN-EN-ISO/IEC 17065:2012.

Productcertificatie of inspectie van liften in de ontwerp- en productiefase conform artikel 8 van het Warenwetbesluit liften bij liftinstallaties bij afgifte, schorsing,opheffing van deze schorsing en intrekking van:

• − een Certificaat van EG-typeonderzoek krachtens de Richtlijn liften, bijlage V-B,

• − een Verklaring van Eindcontrole krachtens de Richtlijn liften, bijlage VI,

• − een Certificaat van Overeenstemming krachtens de Richtlijn liften, bijlage X.

Het beoordelen van een instelling voor het aanwijzen en aanmelden als CAB voor het afgeven van een certificaat van EG-typeonderzoek, een verklaring van eindcontrole of een certificaat van overeenstemming van liften vindt plaats op basis van de vigerende versie van de norm NEN-EN-ISO/IEC 17065:2012 of NEN-EN-ISO/IEC 17020:2012 (type A), al naar gelang de keuze van de instelling.

Kwaliteitsmanagementsysteemcertificatie van liften en veiligheidscomponenten in de ontwerp- en productiefase conform artikel 8 en 9 van het Warenwetbesluit liften bij afgifte, schorsing, opheffing van deze schorsing of intrekking van een kwaliteitsmanagementsysteemcertificaat volgend op een beoordeling van een kwaliteitsmanagementsysteem krachtens de Richtlijn liften, bijlagen VIII, IX, XII, XIII en XIV. Het beoordelen van een instelling voor het aanwijzen en aanmelden als CAB voor het beoordelen van een kwaliteitsmanagementsysteem van liften en veiligheidscomponenten en het daaropvolgend toekennen van een kwaliteitsmanagementsysteemcertificaat vindt plaats op basis van de vigerende versie van de norm NEN-EN-ISO/IEC 17021: 2011.

In haar organisatieschema/-beschrijving vermeldt de instelling functionarissen en hun plaatsvervangers, die activiteiten verrichten conform de volgende functiebeschrijvingen:

Bevoegd persoon: Dit is de functionaris die beslist over de toekenning van een certificaat, het afgeven van een verklaring of een beoordelingsbesluit en goedkeuring van een controleverslag.

Senior inspecteur: Dit is een functionaris die zelfstandig aanvragen en documentatie controleert, technische  constructiedossiers onderzoekt en beoordeelt en keurings- en inspectiewerkzaamheden verricht.

Inspecteur: Dit is een functionaris die aan de hand van checklijsten en instructies keurings- en inspectiewerkzaamheden verricht.

Combinaties van functies zijn mogelijk zolang uitvoering van onderzoek of controles en beslissing over het certificaat of de verklaring gescheiden blijven.

Het staat de instelling vrij aan deze functionarissen andere functiebenamingen toe te kennen, mits eenduidig een relatie wordt gegeven met de hierboven omschreven functiebenamingen.

In de vastgelegde procedures die de instelling hanteert moet worden aangegeven welke functies, volgens de gegeven typering, bevoegd respectievelijk verantwoordelijk zijn voor de in die procedures beschreven handelingen.

Hieronder zijn de vakbekwaamheidseisen vastgelegd voor de aangegeven functies. Deze eisen (dan wel, naar keuze, evident zwaardere eisen), moeten door de instelling in haar documentatie zijn vastgelegd.

Voor deze vakbekwaamheidseisen geldt in algemene zin ‘of gelijkwaardig’, waarbij die gelijkwaardigheid per geval door de instelling gemotiveerd moet zijn vastgelegd en door de Raad voor Accreditatie zal worden getoetst. Deze toetsing is voor:

• a) Bevoegd persoon:

  HBO-opleiding. grondige kennis vereist van de Richtlijn liften en vigerende procedures (zie hoofdstuk 4). Globale kennis van hijs- en hefwerktuigen. Algemene kennis en 5 jaar relevante ervaring op het gebied van systeem- en/of productcertificatie.

• b) Senior Inspecteur:

  HBO-opleiding. 2 jaar relevante ervaring in engineering en/of onderhoud en/of inspectie van hijs- en hefwerktuigen. Diepgaande kennis van de Richtlijn Liften en normen op het gebied van liften. Kennis van kwaliteitssystemen en ervaring in het ‘veiligheidsdenken’.

• c) Inspecteur:

  MBO-opleiding, 2 jaar relevante ervaring in engineering en/of onderhoud en/of inspectie van hijs- en hefwerktuigen. Kennis van de Richtlijn liften en normen op het gebied van liften.

Het feit dat functionarissen voldoen aan de hierboven omschreven vakbekwaamheidseisen moet blijken uit de personeelsdossiers die de instelling van die functionarissen beheert.

Het beoordelen van een instelling voor het (her)aanwijzen als CKI voor het afgeven, weigeren van afgifte, schorsen, opheffen van een schorsing, wijzigen ten nadele van de certificaathouder en intrekken van een certificaat van goedkeuring van een lift vindt plaats op basis van de norm NEN-EN-ISO/IEC 17020:2012 (type A). Daarbij moeten de hierna volgende verbijzonderingen van de volgende normhoofdstukken en -paragrafen in acht worden genomen.

In relatie tot hoofdstuk 4 Onafhankelijkheid, onpartijdigheid en integriteit:

De CKI moet voldoen aan de criteria als gesteld in paragraaf 4.1 van de norm NEN-EN-ISO/IEC 17020:2012 (type A), met de volgende uitwerkingen:

• 1) de CKI beschikt over een gedragscode (hoe dan ook genaamd) en implementeert deze aantoonbaar in de organisatie. Iedere werknemer moet deze code kennen en toepassen. In deze gedragscode komen in ieder geval de volgende elementen aan de orde: onafhankelijkheid, onpartijdigheid en integriteit;

• 2) de CKI dient situaties waarin haar onafhankelijkheid of onpartijdigheid in gedrang kan komen te vermijden en zal haar activiteiten op integere, professionele, onafhankelijke en onpartijdige wijze uitvoeren, zonder zich onder druk te laten zetten om af te wijken van haar eigen beproefde methoden en procedures of de rapportage van correct behaalde resultaten;

• 3) de CKI zal haar gegevens, onderzoeksresultaten en andere belangrijke feiten naar beste weten en kunnen in een rapport correct weergeven;

• 4) de CKI voorkomt strijdigheid van belangen die het beoordelingsvermogen kunnen beïnvloeden;

• 5) de CKI dient de door haar ontvangen informatie strikt vertrouwelijk te behandelen.

Binnen de instelling zijn functies te onderscheiden waaraan specifieke vakbekwaamheidseisen worden gesteld. Uit de beschrijving van de organisatie moet blijken dat de betrokken functionarissen geen functies mogen uitoefenen welke strijdig zijn met de uitoefening van hun taak.

Als verbijzondering van NEN-EN-ISO/IEC 17020:2012 paragraaf 5.2 met betrekking tot organisatie en management en paragraaf 6.1 met betrekking tot personeel, geldt het volgende:

Organisatieschema

In haar organisatieschema/-beschrijving vermeldt de instelling functionarissen en hun plaatsvervangers, die in relatie tot liftkeuringen conform artikel 17 Warenwetbesluit liften activiteiten verrichten conform de volgende functiebeschrijvingen:

• • Bevoegd persoon: Dit is de functionaris die beslist over de toekenning van een certificaat, het afgeven van een verklaring of een beoordelingsbesluit en goedkeuring van een controleverslag.

• • Senior inspecteur: Dit is een functionaris die zelfstandig aanvragen en documentatie controleert, technische  constructiedossiers onderzoekt en beoordeelt en keurings- en inspectiewerkzaamheden verricht.

• • Inspecteur: Dit is een functionaris die aan de hand van checklijsten en instructies keurings- en inspectiewerkzaamheden verricht.

Combinaties van functies zijn mogelijk zolang uitvoering van onderzoek of controles en beslissing over het certificaat of de verklaring gescheiden blijven.

Het staat de instelling vrij aan deze functionarissen andere functiebenamingen toe te kennen, mits eenduidig een relatie wordt gegeven met de hierboven omschreven functiebenamingen.

Verantwoordelijkheden

In de vastgelegde procedures die de instelling hanteert moet worden aangegeven welke functies, volgens de onder 5.2.2 gegeven typering, bevoegd respectievelijk verantwoordelijk zijn voor de in die procedures beschreven handelingen.

Vakbekwaamheidseisen

Hieronder zijn de vakbekwaamheidseisen vastgelegd voor de aangegeven functies. Deze eisen (dan wel, naar keuze, evident zwaardere eisen), moeten door de instelling in haar documentatie zijn vastgelegd.

Voor deze vakbekwaamheidseisen geldt in algemene zin ‘of gelijkwaardig’, waarbij die gelijkwaardigheid per geval door de instelling gemotiveerd moet zijn vastgelegd en door de Raad voor Accreditatie zal worden getoetst. Deze toetsing is voor:

• a) Bevoegd persoon:

  HBO-opleiding. grondige kennis vereist van de Richtlijn liften en vigerende procedures (zie hoofdstuk 4). Globale kennis van hijs- en hefwerktuigen. Algemene kennis en 5 jaar relevante ervaring op het gebied van systeem- en/of productcertificatie/inspectie.

• b) Senior Inspecteur:

  HBO-opleiding. 2 jaar relevante ervaring in engineering en/of onderhoud en/of inspectie van hijs- en hefwerktuigen. Diepgaande kennis van de Richtlijn Liften en normen op het gebied van liften. Kennis van kwaliteitssystemen en ervaring in het ‘veiligheidsdenken’.

• c) Inspecteur:

  MBO-opleiding, 2 jaar relevante ervaring in engineering en/of onderhoud en/of inspectie van hijs- en hefwerktuigen. Kennis van de Richtlijn liften en normen op het gebied van liften.

Personeelsdossiers

Het feit dat functionarissen voldoen aan de hierboven omschreven vakbekwaamheidseisen moet blijken uit de personeelsdossiers die de instelling van die functionarissen beheert.

Uitwerking van paragraaf 6.2 Voorzieningen en Uitrusting:

• 9.1 Naast de persoonlijke uitrusting die vanuit het Arbeidsomstandighedenbesluit is voorgeschreven, zal de CKI moeten beschikken over minimaal de hier genoemde benodigde voorzieningen en uitrusting voor metingen en beproevingen:

  • • Ampèretang;

  • • tachometer, pulsmeter of chronograaf;

  • • isolatieweerstandmeter;

  • • multimeter;

  • • luxmeter;

  • • meetinstrument voor meting van de stijfheid van deuren;

  • • meetinstrument voor meting van de sluitkracht van deuren;

  • • meetinstrument voor meting van de sluitenergie van deuren.

• 9.2 De CKI zorgt er voor dat, waar van toepassing, de middelen zijn gekalibreerd vóór ingebruikname en vervolgens in overeenstemming met een vastgelegd schema.

  Indien de CKI gebruik maakt van voorzieningen van derden, moet zij een gedocumenteerde werkwijze hanteren, welke borgt dat de gebruikte voorzieningen en uitrusting van derden ten tijde van de keuring beschikbaar, geschikt en toereikend zijn.

In relatie tot paragraaf 7.1 Inspectiemethoden en procedures:

In dit WDA&T wordt verwezen naar de bij dit WDA&T behorende WSCS-Liften.

In relatie tot paragraaf 7.4 Inspectierapporten en -certificaten:

De CKI dient, naast de bepalingen als gesteld in dit hoofdstuk, op het certificaat van goedkeuring ook te vermelden de inhoudsbepalingen uit de bij dit WDA&T behorende werkveldspecifieke certificatieschema’s, alsmede:

het nummer van haar inschrijving bij de Kamer van Koophandel;

het kenmerk van haar aanwijzingsbeschikking.

Om aan te tonen dat de staat van de liftinstallatie voldoet aan de minimale veiligheidseisen, dient de installatie op grond van de Warenwetgeving onderzocht en beproefd te worden.

In het certificatieschema voor het keuren van liften onderscheidt men in de gebruiksfase vijf trajecten:

• a. keuring vóór ingebruikneming van liften in de bouwfase van een gebouw of bouwwerk.

• b. periodieke keuring van liften tijdens de bouwfase van een gebouw of bouwwerk.

• c. periodieke keuring van liften tijdens de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk.

• d. (incidentele) keuring na herstel of gedeeltelijke vervanging van liften in de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk,

• e. (incidentele) keuring na wijziging van liften in de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk.

Waar in de Engelstalige versie van de normen wordt gesproken over ‘inspection’, is dit woord in het Nederlands vertaald met ‘keuring’.

De instelling die is aangewezen door de Minister van SZW om keuringen te mogen verrichten en certificaten van goedkeuring te mogen afgeven in de gebruiksfase, wordt ‘Certificerende en Keurende Instelling’ genoemd (hierna: CKI).

Een liftinstallatie die gebruikt wordt tijdens de bouwfase van een gebouw of bouwwerk moet gekeurd worden zodra deze in gebruik wordt genomen of wanneer deze tijdens de bouwfase is hersteld of gewijzigd. De grond voor de keuring van liftinstallaties ligt besloten in het Warenwetbesluit liften.

Deze keuring kan alleen worden uitgevoerd door een instelling die conform het Werkveldspecifiek Document voor Aanwijzing en Toezicht op de instellingen ten behoeve van keuringen van liften in de gebruiksfase is aangewezen door de Minister van SZW.

In de gebruiksfase wordt een liftinstallatie gekeurd en gecertificeerd middels een periodieke keuring, teneinde vast te stellen of de liftinstallatie op dat moment van keuren voldoet aan de aan die lift te stellen eisen. Deze keuring is voorgeschreven voor apparatuur waarvan verwacht mag worden dat deze tijdens het gebruik aan slijtage onderhevig is of anderszins achteruitgaat op het gebied van veiligheid. De grond voor de keuring van liftinstallaties ligt besloten in het Warenwetbesluit liften.

Deze periodieke keuring kan alleen worden uitgevoerd door een instelling die conform het Werkveldspecifiek Document voor Aanwijzing en Toezicht op de instellingen ten behoeve van keuringen van liften in de gebruiksfase is aangewezen door de Minister van SZW.

Het keuringsinterval voor de periodieke keuringen is vastgesteld in het Warenwetbesluit liften (waarin deze keuring een ‘vervolgkeuring’ wordt genoemd).

Het CCvDL geeft, op basis van de risicoanalyse, in het werkveldspecifieke schema aan op welke wijze de CKI’s dienen te keuren en welke gegevens zij dienen vast te leggen. Partijen dienen zich aan de verplichtingen van dit werkveldspecifieke schema te houden.

• • Keuren van liftinstallaties conform het werkveldspecifieke certificatieschema en de daarin opgenomen normen en eisen.

• • Afgeven van een keuringsrapport en (na genomen beslissing tot goedkeuring) afgeven van een certificaat van goedkeuring op de installatie conform het werkveldspecifieke certificatieschema.

• • Aanbrengen van een kenmerk in de kooi conform het werkveldspecifieke certificatieschema.

• • Behandelen van klachten en verzoeken om herziening tegen haar beslissingen.

• • Afsluiten van een overeenkomst met de beheersstichting.

• • Opstellen, uitwerken, motiveren, beheren, onderhouden en (periodiek) evalueren van werkveldspecifieke certificatieschema’s in de gebruiksfase.

• • Opstellen en onderhouden van de risicoanalyse, teneinde de afbreukcriteria up-to-date te houden.

• • Beoordelen van en adviseren over interpretaties van werkveldspecifieke certificatieschema’s bij verschil van inzicht in de gebruiksfase.

• • Faciliteren van partijen om deel te nemen aan het CCvDL en er voor zorgen dat de coördinerende functie van het CCvDL niet wordt belemmerd.

• • Coördineren en faciliteren van werkveldoverleg tussen de CKI’s.

• • Ter beschikking stellen van werkveldspecifieke certificatieschema’s in de gebruiksfase.

• • Afsluiten van een overeenkomst met elke instelling die voor aanwijzing door SZW in aanmerking komt.

• • Bijhouden van een openbaar register van relevante informatie over op dit schema aangewezen instellingen.

• • Afsluiten van een convenant met het Ministerie van SZW.

• • Dient zich te houden aan de gestelde eisen in het kader van het werkveldspecifieke certificatieschema.

• • Dient mee te werken aan alle vormen van toezicht in het kader van het werkveldspecifieke certificatieschema.

• • Dient aan de CKI de kosten te voldoen die gemaakt zijn bij het beoordelen en toezicht houden.

Het Europees Parlement en de Nederlandse overheid hebben vastgesteld dat een liftinstallatie een werktuig is dat potentieel gevaren kan opleveren voor personen die deze installatie gebruiken of daaraan werkzaamheden verrichten of daarin aanwezig zijn. Onvolkomenheden of mankementen in de liftinstallatie kunnen leiden tot een storing die verwonding, invaliditeit of overlijden tot gevolg kan hebben. In het bijzonder kan worden genoemd het risico dat:

• − passagiers en/of onderhouds- of inspectiepersoneel vanuit of vanaf de lift in de schacht vallen,

• − personen vanaf de verdiepingsvloer in de schacht vallen,

• − personen bekneld raken tussen een liftonderdeel en de schachtwand,

• − onderhouds- of inspectiepersoneel in de schachtput of schachtkop bekneld raakt,

• − de lift bediend wordt door niet-deskundige personen,

• − de lift een ongecontroleerde of onbedoelde opwaartse of neerwaartse beweging maakt.

Om deze risico’s zo klein mogelijk te laten zijn, dienen ontwerp, functioneren en onderhoud van een liftinstallatie of onderdelen daarvan aan strenge eisen te voldoen. Deze eisen, gebaseerd op van overheidswege gemaakte risicoanalyses, zijn vastgelegd in een veelomvattend stelsel van normen en regelgeving en hebben betrekking op technische aspecten, veiligheid en gezondheid en preventie van risico’s. Verwezen mag onder andere worden naar de motivatie van respectievelijk de door het Europees Parlement vastgestelde Richtlijn liften 95/16/EG, de Richtlijn machines 2006/42/EG, de Richtlijn gebruik arbeidsmiddelen 2009/104/EG, de Nederlandse Arbeidsomstandighedenwet, de Warenwet en het Warenwetbesluit liften en de relevante normen voor liften.

Teneinde te bevorderen dat een liftinstallatie veilig functioneert, veilig blijft functioneren en risico’s worden geminimaliseerd dient:

• • een veiligheidscomponent in de ontwerp- en productiefase aan relevante Europese richtlijnen te voldoen en volgens de Richtlijn liften 95/16/EG te worden gecertificeerd,

• • een lift in de ontwerp- en productiefase aan relevante Europese richtlijnen te voldoen en volgens de Richtlijn liften 95/16/EG te worden gecertificeerd,

of, bij zelfcertificatie van producten, dient:

• • een relevant kwaliteitsmanagementsysteem te worden beoordeeld volgens de Richtlijn liften 95/16/EG,

En in de gebruiksfase dient

• • de liftinstallatie binnen de wettelijk gestelde termijnen te worden gekeurd en gecertificeerd.

De certificering of beoordeling in de ontwerp- en productiefase wordt uitgevoerd door een NoBo. De keuring en het (na genomen beslissing tot goedkeuring) afgeven van een certificaat van goedkeuring in de gebruiksfase wordt uitgevoerd door een CKI.

De resultaten van de risicoanalyses die ten grondslag liggen aan de regelgeving worden door de beheersstichting gebruikt om de vereiste keuringen uit te laten voeren aan de hand van specifieke certificatieschema’s.

Voor het houden van toezicht is het noodzakelijk dat de CKI zich toegang kan verschaffen tot het product en de gegevens over het product. Afhankelijk van de situatie wordt bepaald, welke informatie benodigd is en door of namens de eigenaar ter beschikking moet worden gesteld. Detaillering hiervan is aangegeven in de bijlagen A t/m E van dit document. Degene die een keuring aanvraagt dient ten behoeve van het toezicht, de toegang tot de liftinstallatie mogelijk te maken en alle relevante informatie te verstrekken.

Een keuring in de gebruiksfase wordt uitgevoerd door een CKI. De frequentie van de keuringen is vastgelegd in het Warenwetbesluit liften.

De wijze van uitvoering van het toezicht wordt bepaald in de van toepassing zijnde bijlagen A t/m E van dit document.

De CKI stelt een verslag op van haar bevindingen tijdens het toezicht. Dit verslag wordt ter beschikking gesteld aan de eigenaar van de gekeurde installatie. Deze kan tegen de hieruit voortvloeiende beslissing een verzoek om herziening indienen (zie hiervoor het WDAT-Liften Gebruiksfase).

Het keuringsverslag bevat minimaal de volgende gegevens:

• a. soort document, met uniek identificatienummer,

• b. identificatie van de CKI, met aanwijzingsgegevens,

• c. identificatie van de inspecteur,

• d. identificatie van de opdrachtgever,

• e. omvang van de keuringsopdracht,

• f. datum (data) van uitvoering de keuring

• g. identificatie van de gekeurde installatie, en indien van toepassing identificatie van specifieke gekeurde componenten,

• h. informatie over zaken die niet volgens de oorspronkelijke opdracht zijn uitgevoerd,

• i. identificatie of korte beschrijving van de beoordelingspunten, gebruikte keuringsmethoden en keuringsprocedures, inclusief eventuele afwijkingen, toevoegingen of uitsluitingen van deze methoden en procedures,

• j. identificatie van de gebruikte meet- of testapparatuur,

• k. het gehanteerde certificatieschema, met kenmerk en beheerder daarvan,

• l. een eenduidige beschrijving van de geconstateerde tekortkoming(en) en aandachtspunten,

• m. de eenduidige conclusie op basis van de keuring (goedgekeurd of afgekeurd),

• n. de opmerking dat het keuringsverslag alleen volledig vermenigvuldigd mag worden, doch slechts met toestemming van de CKI en de opdrachtgever,

• o. een verwijzing naar de gehanteerde klachtenregeling en de mogelijkheid tot verzoek om herziening,

• p. de mogelijkheid om contact met de instelling op te nemen.

Indien blijkt dat een installatie niet of niet meer voldoet aan de eisen of normen waaraan een CKI die installatie heeft getoetst, zal de CKI geen certificaat van goedkeuring afgeven.

De CKI informeert de Inspectie SZW onmiddellijk en rechtstreeks over geconstateerde situaties bij installaties of werkzaamheden die door een afgegeven of nog af te geven certificaat worden gereguleerd en door welke de veiligheid of de gezondheid van personen ernstig in gevaar wordt gebracht. In dit geval stelt de CKI de installatie buiten werking en vergrendelt deze.

Een afkeur van een brandweerlift wordt in alle gevallen door de CKI gemeld aan de Inspectie SZW en aan de brandweer in de betreffende veiligheidsregio.

Deze procedure zal worden gebruikt door een CKI tijdens de bouwfase van een gebouw of bouwwerk.

Deze keuring sluit aan op de door de fabrikant/installateur afgegeven EG-verklaring van overeenstemming. Deze EG-verklaring van overeenstemming kan pas worden opgesteld door een fabrikant of installateur indien van één van de productcertificatieprocedures uit de ontwerp- en productiefase door een NoBo met positief resultaat in relatie tot de Richtlijn liften 95/16/EG is afgesloten.

Een eindcontrole of eenheidskeuring kan worden gecombineerd. In dat geval zal de CKI, naast aangewezen te zijn voor de keuring vóór ingebruikneming van een liftinstallatie die zal worden gebruikt tijdens de bouwfase van het gebouw of bouwwerk, ook aangewezen en aangemeld dienen te zijn voor een eindcontrole of een eenheidskeuring.

Ten behoeve van het vaststellen of een liftinstallatie na vervanging, herstel of wijziging opnieuw voldoet aan de vervaardigingvoorschriften wordt door een CKI het volgende schema gehanteerd.

Tijdens de bouwfase worden liftinstallaties verondersteld te voldoen aan de essentiële veiligheidseisen van de Richtlijn liften 95/16/EG.

Toetsing hiervan geschiedt volgens bijlage A.

De opgenomen eisen die ten aanzien van de periodieke keuring van toepassing zijn, zijn gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvDL.

Toetsing hiervan geschiedt volgens bijlage B (bouwfase) of volgens bijlage C1 (gebruiksfase).

Brandweerlift

De opgenomen eisen die ten aanzien van de periodieke keuring van een brandweerlift van toepassing zijn, zijn gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvDL.

Toetsing hiervan geschiedt volgens bijlage C2.

De opgenomen eisen die ten aanzien van de heringebruikneming van toepassing zijn, zijn gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvDL.

Toetsing hiervan geschiedt volgens bijlage D of E.

De toetsmethodiek die ten aanzien van de eerste ingebruikname van toepassing is, betreft een documentenonderzoek en is gebaseerd op het Warenwetbesluit liften. Toetsing geschiedt volgens bijlage A.

De toetsmethodiek die ten aanzien van de periodieke keuring van toepassing is, betreft een materieel- en documentenonderzoek gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvD.

Toetsing geschiedt volgens bijlage B (bouwfase) of volgens bijlage C1 (gebruiksfase).

Brandweerlift

De toetsmethodiek die ten aanzien van de periodieke keuring van een brandweerlift van toepassing is, betreft een materieel- en documentenonderzoek gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvD. Toetsing geschiedt volgens bijlage C2.

De toetsmethodiek die ten aanzien van de heringebruikneming van toepassing is, betreft een materieel- en documentenonderzoek gebaseerd op het Warenwetbesluit liften en op besluiten van het CCvD. Toetsing geschiedt volgens bijlage D of E.

Deze procedure is de nadere invulling van de in het WSCS genoemde procedure voor keuringen van liften als bedoeld in artikel 8 en artikel 17 lid 4, 6 en 7 van het Warenwetbesluit liften.

• a. de eigenaar van een lift is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een geldig certificaat van goedkeuring.

• b. de EG-verklaring van overeenstemming van een lift dient door degene die deze afgeeft gemeld te worden bij een instelling als bedoeld in lid d.

• c. vóór de eerste ingebruikname van een lift tijdens de bouwfase van een gebouw of bouwwerk moet een keuring van die lift worden uitgevoerd.

• d. de hier bedoelde keuring wordt uitgevoerd door een daartoe door het Ministerie van SZW aangewezen instelling (hierna: CKI).

• e. deze CKI geeft het hier genoemde certificaat van goedkeuring af.

• f. deze CKI brengt als blijk van goedkeuring in de kooi een kenmerk aan.

• g. als een lift wordt afgekeurd en als gevolg daarvan een certificaat van goedkeuring niet zal worden afgegeven, mag die lift niet in bedrijf worden gesteld. De inspecteur van de CKI (hierna: inspecteur) deelt de eigenaar of de vertegenwoordiger van de eigenaar mede dat die lift buiten bedrijf behoort te zijn en te blijven.

• h. een gekeurde lift die is afgekeurd moet worden herkeurd door de CKI die deze lift heeft afgekeurd.

• i. tekortkomingen worden door de inspecteur in het liftboek en in het rapport aan de eigenaar vermeld.

• j. tekortkomingen, ook als deze tijdens de keuring worden hersteld, worden in het rapport van de instelling aan de eigenaar vermeld.

• k. op de uitvoering van de controle is het Arbeidsomstandighedenbesluit van toepassing.

Bijlage A

Indien uit de controle blijkt dat de documenten als bedoeld in artikel 8 van het Warenwetbesluit liften aanwezig en juist zijn, de conformiteitscontrole juist is uitgevoerd en er geen tekortkomingen zijn vastgesteld, kan door de CKI een certificaat van goedkeuring worden afgegeven.

Deze procedure is de nadere invulling van de in het WSCS genoemde procedure voor periodieke keuringen van liften tijdens de bouwfase van een gebouw of bouwwerk als bedoeld in artikel 17 lid 5, 6 en 7 van het Warenwetbesluit liften. Dit is uitgewerkt in het hierbij gevoegde stroomschema.

• a. de eigenaar van een lift is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een geldig certificaat van goedkeuring.

• b. tijdens het gebruik van een lift in de bouwfase van een gebouw of bouwwerk moeten de periodieke keuringen van die lift worden uitgevoerd binnen drie (3) maanden na de op het laatste certificaat van goedkeuring vermelde keuringsdatum.

• c. de hier bedoelde keuring wordt uitgevoerd door een daartoe door het Ministerie van SZW aangewezen instelling (hierna: CKI).

• d. deze CKI geeft het hier genoemde certificaat van goedkeuring af.

• e. deze CKI brengt als blijk van goedkeuring in de kooi een kenmerk aan.

• f. als een lift wordt afgekeurd omdat er tekortkomingen worden geconstateerd die een direct ernstig gevaar voor leven of gezondheid van personen opleveren, zal de CKI dit onmiddellijk melden aan de Inspectie SZW.

• g. een gekeurde lift die is afgekeurd moet worden herkeurd door de CKI die deze lift heeft afgekeurd.

• h. als een lift is afgekeurd, mag die lift niet meer in bedrijf zijn of in bedrijf worden gesteld. De inspecteur deelt de eigenaar of de vertegenwoordiger van de eigenaar mede dat die lift buiten bedrijf behoort te worden gesteld.

• i. tekortkomingen aan een lift worden door de inspecteur in het liftboek en in het rapport aan de eigenaar vermeld.

• j. tekortkomingen, ook als deze tijdens de keuring worden hersteld, worden in het rapport van de CKI aan de eigenaar vermeld.

• k. het resultaat van de laatst uitgevoerde keuring bepaalt of de lift wel of niet in gebruik mag zijn.

Bijlage B

• a. de lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsinhoud weer maar is niet limitatief.

• b. op de uitvoering van de keuring is het Arbeidsomstandighedenbesluit van toepassing.

Indien uit de keuring blijkt dat is voldaan aan de voor de lift geldende vervaardigingsvoorschriften conform het Warenwetbesluit liften kan door de CKI een certificaat van goedkeuring worden afgegeven.

De bij een keuring gehanteerde inspectiepunten zijn weergegeven in de lijst van inspectiepunten. Deze lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsomvang weer in relatie tot de vervaardigingsvoorschriften.

Achter elk inspectiepunt is een urgentiecode vermeld. Deze urgentiecode bepaalt de beoordeling die verwacht wordt van een inspecteur indien een dergelijke afwijking geconstateerd wordt. Door omstandigheden is het mogelijk dat die inspecteur een afwijkende beslissing neemt.

Betekenis van de urgentiecode:

• 1. afkeuring, gevolgd door melding aan de Inspectie SZW en stilzetten van de lift.

• 2. afkeuring van de lift.

• 3. aandachtspunt, waarvan de ernst naar het oordeel van de inspecteur tot goedkeur of afkeur kan leiden.

Extra controles tijdens een eerste keuring door een instelling

In de kolom ‘Wijze van uitvoering’ is een aantal items vet, schuin en/of onderstreept weergegeven. Alvorens een lift voor de eerste keer van een instelling een certificaat van goedkeuring kan krijgen, dienen deze punten gecontroleerd te worden. Deze controle kan worden beperkt tot een steekproef indien de conformiteitscontrolelijst van een installateur die gecertificeerd is volgens module H van de Richtlijn liften 95/16/EG aanwezig is. Bij gebreke van deze controlelijst dient een volledige keuring plaats te vinden.

De controles bestaan, naast het meten van vrije ruimten, uit een toetsing of de veiligheidscomponenten zijn geplaatst conform de geleverde documentatie.

Deze procedure is de nadere invulling van de in het WSCS genoemde procedure voor keuringen van liften tijdens de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk als bedoeld in artikel 17 lid 5, 6 en 7 van het Warenwetbesluit liften. Dit is uitgewerkt in het hierbij gevoegde stroomschema.

• a. de eigenaar van een lift is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een geldig certificaat van goedkeuring.

• b. tijdens het gebruik van de lift in de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk dient de eerste periodieke keuring te worden uitgevoerd binnen twaalf (12) maanden na het beschikbaar komen van de lift voor algemeen gebruik. De daarop volgende periodieke keuringen dienen telkens binnen achttien (18) maanden na de voorgaande keuring te worden uitgevoerd.

• c. de hier bedoelde keuring wordt uitgevoerd door een daartoe door het Ministerie van SZW aangewezen instelling (hierna: CKI).

• d. deze CKI geeft het hier genoemde certificaat van goedkeuring af.

• e. deze CKI brengt als blijk van goedkeuring in de kooi een kenmerk aan.

• f. bij liften die niet gebouwd zijn overeenkomstig de Richtlijn Liften 95/16/EG moeten de periodieke keuringen binnen 18 (achttien) maanden na de laatste keuringsdatum plaatsvinden.

• g. een nieuwe EG-verklaring van overeenstemming van een lift dient door degene die deze verklaring afgeeft gemeld te worden bij een instelling als genoemd in lid c.

• h. als een lift wordt afgekeurd omdat er tekortkomingen worden geconstateerd die een direct ernstig gevaar voor leven of gezondheid van personen opleveren, zal de CKI dit onmiddellijk melden aan de Inspectie SZW.

• i. een gekeurde lift die is afgekeurd moet worden herkeurd door de CKI die deze lift heeft afgekeurd.

Bijlage C1

• a. als een lift is afgekeurd, mag die lift niet meer in bedrijf zijn of in bedrijf worden gesteld. De inspecteur deelt de eigenaar of de vertegenwoordiger van de eigenaar mede dat die lift buiten bedrijf behoort te worden gesteld.

• b. tekortkomingen aan een lift worden door de inspecteur in het liftboek en in het rapport aan de eigenaar vermeld.

• c. tekortkomingen, ook als deze tijdens de keuring worden hersteld, worden in het rapport van de instelling aan de eigenaar vermeld.

• d. het resultaat van de laatst uitgevoerde keuring bepaalt of een lift wel of niet in gebruik mag zijn.

• e. de lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsinhoud weer maar is niet limitatief.

• f. op de uitvoering van de keuring is het Arbeidsomstandighedenbesluit van toepassing.

Indien uit de keuring blijkt dat is voldaan aan de voor de lift geldende vervaardigingsvoorschriften conform het Warenwetbesluit liften, kan door de CKI een certificaat van goedkeuring worden afgegeven.

De bij een keuring gehanteerde inspectiepunten zijn weergegeven in de lijst van inspectiepunten. Deze lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsomvang weer in relatie tot de vervaardigingsvoorschriften.

Achter elk inspectiepunt is een urgentiecode vermeld. Deze urgentiecode bepaalt de beoordeling die verwacht wordt van een inspecteur indien een dergelijke afwijking geconstateerd wordt. Door omstandigheden is het mogelijk dat die inspecteur een afwijkende beslissing neemt.

Betekenis van de urgentiecode:

• 1. afkeuring, gevolgd door melding aan de Inspectie SZW en stilzetten van de lift.

• 2. Afkeuring van de lift

• 3. Aandachtspunt, waarvan de ernst naar het oordeel van de inspecteur tot goedkeur of afkeur kan leiden

Als de lift een brandweerlift is, dient bovendien voldaan te worden aan Bijlage C2.

Bijlage C1

Extra controles tijdens een eerste keuring door een instelling

In de kolom ‘Wijze van uitvoering’ is een aantal items vet, schuin en onderstreept weergegeven. Alvorens een lift voor de eerste keer van een instelling een certificaat van goedkeuring kan krijgen, dienen deze punten gecontroleerd te worden. Deze controle kan worden beperkt tot een steekproef indien de conformiteitscontrolelijst van een installateur die gecertificeerd is volgens module H van de Richtlijn liften 95/16/EG aanwezig is. Bij gebreke van deze controlelijst dient een volledige keuring plaats te vinden.

De controles bestaan, naast het meten van vrije ruimten, uit een toetsing of de veiligheidscomponenten zijn geplaatst conform de geleverde documentatie.

Deze procedure is de nadere invulling van de in het WSCS genoemde procedure voor keuringen van liften die zijn aangemerkt als brandweerlift tijdens de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk als bedoeld in artikel 17 lid 5, 6 en 7 van het Warenwetbesluit liften. Dit is uitgewerkt in het hierbij gevoegde stroomschema.

• a. de eigenaar van een brandweerlift is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een geldig certificaat van goedkeuring.

• b. tijdens het gebruik van de brandweerlift in de gebruiksfase van een gebouw of bouwwerk dient de eerste periodieke keuring te worden uitgevoerd binnen twaalf (12) maanden na het beschikbaar komen van de lift voor algemeen gebruik. De daarop volgende periodieke keuringen dienen telkens binnen achttien (18) maanden na de voorgaande keuring te worden uitgevoerd.

• c. de hier bedoelde keuring wordt uitgevoerd door een daartoe door het Ministerie van SZW aangewezen instelling (hierna: CKI).

• d. deze CKI geeft het hier genoemde certificaat van goedkeuring af.

• e. een nieuwe EG-verklaring van overeenstemming van een brandweerlift dient door degene die deze verklaring afgeeft gemeld te worden bij een instelling als genoemd in lid c.

• f. als een brandweerlift wordt afgekeurd zal de CKI dit onmiddellijk melden aan de Inspectie SZW en aan de brandweer in de betreffende veiligheidsregio.

• g. een gekeurde brandweerlift die is afgekeurd moet worden herkeurd door de CKI die deze brandweerlift heeft afgekeurd.

• h. als een brandweerlift is afgekeurd of een nieuw certificaat van goedkeuring niet zal worden afgegeven, mag die brandweerlift niet meer in bedrijf zijn of in bedrijf worden gesteld. De inspecteur deelt de eigenaar of de vertegenwoordiger van de eigenaar mede dat die brandweerlift buiten bedrijf behoort te worden gesteld. De inspecteur brengt in de directe nabijheid van de brandweerschakelaar een teken van afkeur aan.

Bijlage C2

• i. als een lift is afgekeurd of een nieuw certificaat van goedkeuring niet zal worden afgegeven en de brandweerlift dientengevolge niet (meer) in gebruik mag zijn, is de eigenaar van de lift verantwoordelijk voor buitengebruikstelling .

• j. tekortkomingen aan een brandweerlift worden door de inspecteur in het liftboek en in het rapport aan de eigenaar vermeld.

• k. tekortkomingen, ook als deze tijdens de keuring worden hersteld, worden in het rapport van de instelling aan de eigenaar vermeld.

• l. het resultaat van de laatst uitgevoerde keuring bepaalt of de lift wel of niet in gebruik mag zijn.

• m. de lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsinhoud weer maar is niet limitatief.

• n. op de uitvoering van de keuring is het Arbeidsomstandighedenbesluit van toepassing.

• o. indien de Brandweer aanvullende maatregelen verplicht heeft gesteld om de lift toch als personenlift in gebruik te mogen hebben, kan de CKI het certificaat van goedkeuring pas afgeven nadat hij een bewijs van goedkeuring van deze maatregelen door de Brandweer heeft ontvangen.

• p. een lift die geïnstalleerd is als brandweerlift dient te allen tijde als brandweerlift te worden gekeurd. Een CKI mag hier alleen van afwijken indien de eigenaar van de lift een schriftelijke verklaring van de brandweer kan overleggen, waarin staat aangegeven dat de brandweer akkoord gaat met het (tijdelijk) vervallen van de brandweerfunctie van de betreffende lift.

Een personenlift die als brandweerlift wordt gekeurd, dient ook goedgekeurd te worden op basis van de periodieke keuring volgens bijlage C1. Indien de betreffende personenlift niet is goedgekeurd op basis van de periodieke keuring volgens bijlage C, is deze lift tevens afgekeurd als brandweerlift.

Indien uit de keuring blijkt dat is voldaan aan de voor de brandweerlift geldende vervaardigingsvoorschriften conform het Warenwetbesluit liften, kan door de CKI een certificaat van goedkeuring worden afgegeven.

De bij een keuring van een brandweerlift gehanteerde inspectiepunten zijn weergegeven in de lijst van inspectiepunten. Deze lijst van inspectiepunten geeft de minimale keuringsomvang weer in relatie tot de vervaardigingsvoorschriften. De lift dient bovendien te voldoen aan het gestelde in Bijlage C1.

Bijlage C2

Achter elk inspectiepunt is een urgentiecode vermeld. Deze urgentiecode bepaalt de beoordeling die verwacht wordt van een inspecteur indien een dergelijke afwijking wordt geconstateerd. Door omstandigheden is het mogelijk dat die inspecteur een afwijkende beslissing neemt.

Betekenis van de urgentiecode:

• 1. afkeuring, gevolgd door melding aan de Inspectie SZW en stilzetten van de lift.

• 2. afkeuring van de lift en melding aan de eigenaar dat de lift niet in gebruik mag zijn.

• 3. aandachtspunt, waarvan de ernst naar het oordeel van de inspecteur tot goedkeur of afkeur kan leiden.

Deze procedure is de nadere invulling van de in het WSCS genoemde procedure voor keuringen van liften als bedoeld in artikel 17 lid 4 van het Warenwetbesluit liften.

Een keuring als bedoeld in deze procedure is beperkt tot het keuren van het herstel met behoud van de laatste fysieke hoedanigheid of vervanging door een identiek of een overeenkomend model met dezelfde specificaties van één of meerdere hoofd- en/of veiligheidscomponenten (hierna: liftcomponenten) en de aan de herstelling/vervanging gerelateerde invloeden op de veiligheid van de lift. In Tabel 1 en 2 is de keuringsomvang nader gespecificeerd.

• a. de eigenaar van een lift is verantwoordelijk voor de aanwezigheid van een geldig certificaat van goedkeuring.

• b. de hier bedoelde keuring wordt uitgevoerd door een daartoe door het Ministerie van SZW aangewezen instelling (hierna: CKI).

• c. vóór elke ingebruikname na een herstel of vervanging van één of meerdere liftcomponenten van een lift moet door een inspecteur van een CKI (hierna: inspecteur) indien noodzakelijk een keuring volgens tabel 1 en/of tabel 2 worden uitgevoerd.

• d. een herstel of vervanging van één of meerdere liftcomponenten van een lift wordt door een inspecteur afgekeurd, indien niet is aangetoond dat het veiligheidsniveau van die lift na de beëindiging van dat herstel of die vervanging minimaal overeenkomstig is met het veiligheidsniveau vóór de aanvang van dat herstel of die vervanging.

• e. een gekeurde lift die is afgekeurd moet worden herkeurd door de instelling die deze lift heeft afgekeurd.

Bijlage D

• a. bij de keuring gesignaleerde tekortkomingen worden door de inspecteur in het liftboek en in het rapport aan de eigenaar van de lift vermeld.

• b. bij een vervanging van één of meerdere liftcomponenten waarbij veiligheids-componenten betrokken zijn, dient conform de uitspraak van het Lift Comité van de Europese Commissie (§ 21 Guide to Application of the Lifts Directive 95/16/EC) het (de) nieuw te plaatsen veiligheidscomponent(en) overeenkomstig de laatste stand der techniek en in overeenstemming met de Richtlijn liften 95/16/EG te zijn.

• c. bij uitzondering kan het vanwege technische incompatibiliteit onmogelijk blijken, het originele veiligheidscomponent te vervangen door een veiligheidscomponent dat ontworpen en gefabriceerd is volgens de laatste stand der techniek. In dat geval mogen niet-CE-gemarkeerde veiligheidscomponenten worden gebruikt. Indien zulke veiligheidscomponenten worden gebruikt, gaan deze vergezeld van een verklaring in het liftboek dat deze uitsluitend vanwege technische incompatibiliteit zijn gemonteerd als vervanging van het originele niet-CE-gemarkeerde veiligheidscomponent.

• d. deze procedure geeft de minimale keuringsinhoud weer maar is niet limitatief.

• e. op de uitvoering van de keuring is het Arbeidsomstandighedenbesluit van toepassing.

Indien uit de keuring blijkt dat is voldaan aan de voor de lift geldende vervaardigingsvoorschriften conform het Warenwetbesluit liften, mag de lift weer in gebruik worden genomen.

De bij een keuring gehanteerde inspectiepunten zijn weergegeven in de inspectiepuntenlijst.

Bijlage D

Toelichting bij de tabellen

• a. Herstellen in het algemeen is het terugbrengen naar de voorlaatste situatie. Herstellen van een liftcomponent in het bijzonder is het terugbrengen naar de uitvoeringsvorm, functionaliteit en veiligheidsniveau van vóór het herstel.

• b. Vervangen in het algemeen is verversen. Vervangen van een hoofd- en/of veiligheidscomponent in het bijzonder is het uitwisselen van het betreffende component in zijn totaliteit.

• c. Hoofdcomponenten in het algemeen zijn de belangrijkste bestanddelen van een samenstelling. Hoofdcomponenten van een lift in het bijzonder zijn die bestanddelen die genoemd worden in bijlage E.2, onderdeel b van de norm EN81-1:1998 en EN81-2:1998 met uitzondering van de veiligheidscomponenten.

• d. Veiligheidscomponenten in het algemeen zijn bestanddelen van een samenstelling die een veiligheidsfunctie waarborgen maar niet nodig zijn voor de werking van het object waar deze componenten zijn aangebracht. Veiligheidscomponenten van een lift in het bijzonder zijn die bestanddelen die genoemd worden in bijlage IV van de Richtlijn liften 95/16/EG.

Waarbij:

Bij herstel wordt aangenomen dat het betreffende component zodanig gedemonteerd is geweest, dat het (in)schakelmoment opnieuw is in- of afgesteld.

Waarbij: