Vaststellingsbesluit selectielijst neerslag handelingen beleidsterrein In- en uitvoerregelingen [...] van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)

Ingevolge artikel 3 van de Archiefwet 1995 (Stb. 1995, 276) dient de overheid haar archiefbescheiden in goede, geordende en toegankelijke staat te brengen en te bewaren. Onder ‘archiefbescheiden’ worden niet slechts papieren documenten verstaan, maar alle bescheiden – ongeacht de drager – die door een overheidsorgaan zijn ontvangen of opgemaakt en naar hun aard bestemd zijn daaronder te berusten. Ook digitaal vastgelegde informatie valt dus onder de werking van de archiefwetgeving.

Het in goede en geordende staat bewaren van archiefbescheiden houdt onder meer in dat een overheidsarchief op gezette tijden wordt geschoond. In dat verband schrijft de Archiefwet 1995 (Stb. 1995, 276) zowel een vernietigingsplicht (art. 3) als overbrengingsplicht (art. 12) voor. Beide plichten rusten op degene die de bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt voor het beheer van het desbetreffende archief: de zorgdrager.

De verplichting tot overbrenging bepaalt dat de zorgdrager zijn archiefbescheiden die niet voor vernietiging in aanmerking komen en ouder zijn dan twintig jaar ter blijvende bewaring overbrengt naar een archiefbewaarplaats. Wat de archiefbescheiden van de ministeries en de Hoge Colleges van Staat betreft, is de aangewezen archiefbewaarplaats het Nationaal Archief in Den Haag. Het Nationaal Archief is een onderdeel van de Rijksarchiefdienst (RAD). Deze dienst ressorteert onder de Minister van OCW en staat onder leiding van de Algemeen Rijksarchivaris.

In verband met de selectie van hun archiefbescheiden zijn zorgdragers op grond van artikel 5 van de Archiefwet 1995 verplicht hiertoe selectielijsten op te stellen. In een selectielijst dient te worden aangegeven welke archiefbescheiden voor vernietiging, dan wel voor blijvende bewaring in aanmerking komen. Voorts dient een selectielijst de termijnen aan te geven, waarna de te vernietigen bestanddelen dienen te worden vernietigd.

Een selectielijst is naar haar aard een duurzaam instrument. Het ligt in de rede dat een organisatie een vastgestelde lijst niet eenmalig toepast maar (zonodig in geactualiseerde vorm) blijft hanteren om de periodieke aanwas van archiefmateriaal te selecteren. Een selectielijst vormt zo een belangrijk onderdeel van het instrumentarium voor het beheer van de documentaire informatievoorziening in een overheidsorganisatie.

Bij het ontwerpen van een selectielijst dient krachtens art. 2, lid 1 van het Archiefbesluit 1995 (Stb. 1995, 671) rekening gehouden te worden met:

• – de taak van het desbetreffende overheidsorgaan;

• – de verhouding van dit overheidsorgaan tot andere overheidsorganen;

• – de waarde van de archiefbescheiden als bestanddeel van het cultureel erfgoed;

• – het belang van de in de bescheiden voorkomende gegevens voor overheidsorganen, recht- of bewijszoekenden en historisch onderzoek.

Voorts moeten ingevolge art. 3 van het Archiefbesluit 1995 (Stb. 1995, 671) bij het ontwerpen van een selectielijst ten minste betrokken zijn:

• – een deskundige op het gebied van de organisatie en taken van het desbetreffende overheidsorgaan;

• – een deskundige ten aanzien van het beheer van de archiefbescheiden van dat orgaan; en

• – (een vertegenwoordiger van) de Algemeen Rijksarchivaris.

Wat betreft de geldigheidsduur van de selectielijst wordt uitgegaan van de wettelijke periode van twintig jaar vanaf de vaststelling. Dit laat uiteraard onverlet dat de selectielijst (of een bepaald onderdeel daarvan) binnen deze termijn zal komen te vervallen, indien dit mocht worden bepaald bij de vaststelling (via de aangewezen archiefwettelijke weg) van een nieuwe dan wel herziene selectielijst. Elke selectielijst wordt na advies van de Raad voor Cultuur vastgesteld door de Minister van OCW en de minister wie het mede aangaat. De vastgestelde lijsten worden in de Staatscourant gepubliceerd.

Een Basis Selectiedocument (BSD) is een bijzondere vorm van een selectielijst. In de regel heeft een BSD niet zozeer betrekking op (alle) archiefbescheiden van één (enkele) organisatie, als wel op het geheel van de bescheiden die de administratieve neerslag vormen van het overheidshandelen op een bepaald beleidsterrein. Een BSD kan bestaan uit één of meer selectielijsten.

Het BSD geldt dus voor de archiefbescheiden van verschillende overheidsorganen (veelal ook diverse zorgdragers), en wel voor zover de desbetreffende actoren op het terrein in kwestie werkzaam zijn (geweest). Dit betekent dat er geen handelingen van particuliere actoren worden opgenomen.

Een BSD wordt opgesteld op basis van institutioneel onderzoek. In een Rapport Institutioneel Onderzoek (RIO) wordt dan het betreffende beleidsterrein beschreven, evenals de taken en bevoegdheden van de betrokken actoren op dat beleidsterrein. De handelingen van de overheid op het beleidsterrein staan in het RIO in hun functionele context geplaatst. In het BSD zijn de handelingen overgenomen, alleen nu geordend naar de actor. Bovendien is bij elke handeling aangegeven of de administratieve neerslag hiervan bewaard dan wel vernietigd moet worden.

Door de beleidsterreingerichte benadering komen verschillende aspecten betreffende het beheer van de eigen organisatie van de zorgdrager (personeelsbeleid, financieel beleid, etc.) niet aan bod. Voor het selecteren van de administratieve neerslag die betrekking heeft op de instandhouding en ontwikkeling van de eigen organisaties van overheidsorganen dienen een aantal zogeheten ‘horizontale’ BSD’s. Deze horizontale BSD’s zijn van toepassing op alle organisaties van de rijksoverheid.

Het niveau waarop geselecteerd wordt, is dus niet dat van de stukken zelf, maar dat van de handelingen waarvan die archiefbescheiden de administratieve neerslag vormen. Een BSD is derhalve geen opsomming van (categorieën) stukken, maar een lijst van handelingen van overheidsactoren, waarbij elke handeling is voorzien van een waardering en indien van toepassing een vernietigingstermijn.

Het opgestelde ontwerp-BSD wordt voorgelegd aan de Raad van Cultuur en op verschillende plaatsen ter inzage gelegd. Na eventuele wijziging van het ontwerp-BSD kan worden overgegaan tot de vaststelling. Het BSD wordt vastgesteld in een gezamenlijk besluit van de Minister belast met het cultuurbeleid (tegenwoordig de Minister van OCW) en de betrokken zorgdrager(s).

Dit BSD is gebaseerd op het rapport institutioneel onderzoek nr.147, De slagboom gesloten, door dr. J.A.A. Bervoets, drs, G.A.G. Hermsen en drs. A.G. Dellebeke, Den Haag 2003.

Het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen wordt gevormd door een breed scala van deelaspecten, die als overeenkomst hebben dat ze bedoeld zijn om de Nederlandse overheid instrumenten te bieden om de im- en export van industriële goederen te reguleren.

Dit BSD beperkt zich tot de industriële goederen, de im- en export van landbouwgoederen wordt afzonderlijk beschreven in het rapport Agrarische handelspolitiek en exportbevordering. Uitgezonderd zijn ook binnenlandse wettelijke betaalmiddelen.

Het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen is te definiëren als een stelsel van overwegend non-tarifaire maatregelen die bedoeld zijn om de regering in staat te stellen de im- en export van industriële goederen van en naar Nederland te reguleren.

De enige tarifaire instrumenten die tot dit beleidsterrein behoren zijn de incidentele heffingen op de in- of uitvoer van goederen. Deze onderscheiden zich van gangbare invoerrechten en accijnzen door hun doelstelling en tijdelijke karakter; ze zijn bedoeld om in te kunnen grijpen in de im- of export van bepaalde producten, en niet om de in- en uitvoer in zijn geheel te reguleren.

De doelstellingen van het beleid op het gebied van de in- en uitvoerregelingen zijn deels van financieel-economische (handelspolitieke), en deels van politieke aard. De nadruk is in de periode 1945–2000 verschoven van de financieel-economische naar de politieke aspecten. Mede daarom is in 1962 de regelgeving inzake in- en uitvoer vernieuwd. De doelstellingen zelf zijn hierbij vrijwel onveranderd gebleven, alleen de accenten werden anders gelegd. Overigens waren in de praktijk, onder invloed van nationale, maar zeker ook internationale ontwikkelingen, de prioriteiten al eerder verschoven.

De doelstellingen zijn:

• – Het tegengaan van onaanvaardbare handelspraktijken;

• – Het (kunnen) optreden tegen buitenlandse producten die dusdanig gesubsidieerd zijn, dat de vrije invoer van deze producten ernstige schade zou toebrengen aan Nederlandse fabrikanten van gelijkwaardige producten;

• – Over de nodige middelen te beschikken om, in geval van (dreigende) schaarste van goederen, de in- en uitvoer van goederen zo te kunnen reguleren dat er in de noodzakelijke behoeften kan worden voorzien. Een belangrijk instrument hierbij is contingentering.

• – Het, ter bescherming van de Nederlandse exportbelangen, kunnen beperken van de invoer uit landen die bij hun handelspolitiek slechts bereid zijn om concessies te doen in ruil voor bij onderhandelingen verkregen voordelen.

• – Er voor (kunnen) zorgen dat, eventueel beperkte in- en uitvoermogelijkheden redelijk worden verdeeld over de ondernemingen die zich bezighouden met de in- en uitvoer van goederen.

• – Het kunnen voldoen aan internationale handelspolitieke verplichtingen, zoals;

  • • Het verlenen van wederzijdse bijstand aan partnerlanden binnen de Benelux/ EG/ EGKS/ Euratom (m.b.t. grondstoffen en bijzondere splijtstoffen)

  • • Het verlenen van wederzijdse bijstand aan partnerlanden als die betalingsbalansproblemen hebben, door maatregelen te nemen ter voorkoming van een verlegging van het handelsverkeer.

• – Het kunnen beschikken over instrumenten waarmee (in Benelux- of EU verband) een gecoördineerd handelspolitiek beleid en in- en uitvoerregime ten aanzien van derde landen gevoerd kan worden.

• – Het kunnen beschikken over mogelijkheden om maatregelen te nemen met betrekking tot de in- of uitvoer van goederen in het kader van het nationale en internationale veiligheidsbeleid en de handhaving van de internationale rechtsorde. Een middel hiertoe is bijv. de exportcontrole van strategische goederen (o.a. wapens) en chemische stoffen.

• – De mogelijkheden hebben om maatregelen te kunnen nemen die voortvloeien uit afspraken die niet juridisch bindend zijn. Bijv. niet-bindende aanbevelingen van volkenrechtelijke- en milieuorganisaties.

Taakverdeling

De Minister van Economische Zaken is de eerstverantwoordelijke inzake de regelingen betreffende de in- en uitvoer van industriële goederen. De in- en uitvoer van landbouwgoederen valt onder de verantwoording van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en haar rechtsvoorgangers. Wanneer het zowel industriële als landbouwgoederen betreft, vindt onderlinge afstemming plaats.

In veel gevallen zal overleg plaatsvinden tussen de Minister van Economische Zaken en de ministers van Financiën als het bijv. deviezen betreft. Wanneer er ook politieke aspecten meespelen, bijv. bij een boycot of sanctie is de Minister van Buitenlandse zaken de eerstverantwoordelijke, en heeft de Minister van Economische Zaken vooral een uitvoerende taak.

De departementsoverschrijdende aspecten van het in- en uitvoerbeleid worden door de Minister van Economische Zaken gecoördineerd via de Interdepartementale Raad voor de Handelspolitiek, waarin de vertegenwoordigers van de betrokken departementen onder de leiding van de directeur-generaal van de BEB bijeenkomen.

Hieronder zal nader worden ingegaan op de afbakening van de in- en uitvoerregelingen ten opzichte van andere beleidsterreinen

Het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen is nauw verbonden met enkele andere aspecten op het gebied van de buitenlandse economische betrekkingen. Daarnaast grenst het ook aan beleidsterreinen van andere ministeries. In een aantal gevallen is er zelfs sprake van een duidelijke overlap tussen in- en uitvoerregelingen en andere beleidsterreinen. Voor zover mogelijk is richt dit rapport zich op aspecten die specifiek betrekking hebben op het in- en uitvoerbeleid, en worden zaken die indirect hiermee te maken hebben alleen globaal beschreven. Zo wordt bijvoorbeeld op het buitenlandse (diplomatieke) beleid alleen ingegaan voor zover dit direct invloed heeft op, of beïnvloedt wordt door het in- en uitvoerbeleid.

Hieronder volgt een overzicht van aanverwante beleidsterreinen. Daarbij wordt telkens aangegeven welk aspect van de in- en uitvoerregelingen het betreft, en waar de grens is getrokken tussen dit rapport en de aanpalende beleidsterreinen.

Buitenlandse economische betrekkingen

Het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen maakt onderdeel uit van het algemene beleid inzake de buitenlandse economische betrekkingen. Nauw aanverwante (deel-)beleidsterreinen binnen EZ zijn de exportbevordering politiek, die zich bezighoudt met de ondersteuning en promotie van Nederlandse bedrijven en producten in het buitenland, en internationale samenwerking, dat verantwoordelijk was voor het afsluiten van handelsverdragen. Hierover handelt de PIVOT rapportage (145) Buitenlandse Economische Betrekkingen. Een institutioneel onderzoek naar het beleidsterrein buitenlandse economische betrekkingen over de periode 1945–2002.

Energiebeleid

Het beleid met betrekking tot de in- en uitvoer van (m.n. kern-)energie en delfstoffen wordt grotendeels in Europees verband opgesteld door de EGKS en Euratom. Daarnaast speelt ook de OESO een rol op dit terrein. De Minister van Economische Zaken coördineert het Nederlandse aandeel hierin. Het energiebeleid wordt besproken in de PIVOT rapporten 82 Energiebeleid (Den Haag 2001) en 83 Energiedelfstoffen (Den Haag 1999).

Invoerrechten en accijnzen

In- en uitvoerregelingen hangen nauw samen met het beleidsterrein invoerrechten en accijnzen. Het onderscheid tussen deze terreinen, die beide betrekking hebben op de in- en uitvoer van goederen, wordt gevormd door het karakter en doel van de maatregelen. Invoerrechten betreffen financiële maatregelen, terwijl in- en uitvoerregelingen zich voornamelijk beperken tot non-tarifaire beperkingen. Daarnaast zijn de invoerrechten vooral bedoeld om de binnenlandse consumptie van bepaalde goederen te reguleren, terwijl de in- en uitvoerregelingen een instrument vormen in de internationale (handels-)politiek. Het beleidsterrein invoerrechten en accijnzen wordt beschreven in de PIVOT-rapporten (37) De grens verlegd. Een institutioneel onderzoek naar de taken en het overheidshandelen op het beleidsterrein invoerrechten en accijnzen 1945–1962 (Den Haag 1996) en (38) De grens geslecht. Een institutioneel onderzoek naar het overheidshandelen op het beleidsterrein invoerrechten en accijnzen 1962–1995.

Financieel en monetair beleid

Ter financiering van de import zijn buitenlandse valuta benodigd. Daarom is, vooral in tijden van deviezenschaarste, een nauwe afstemming van de deviezenpolitiek en het in- en uitvoerbeleid noodzakelijk. In dit rapport komt de deviezenpolitiek alleen aan de orde voor zover die directe gevolgen heeft voor het in- en uitvoerbeleid. Verder wordt verwezen naar het rapport (126) Internationaal financieel en monetair beleid. Een institutioneel onderzoek naar het handelen van de rijksoverheid op het terrein van internationale financiële en monetaire betrekkingen en beleid, 1945–2000.

Wapens en munitie

Als sanctie ingestelde in- en uitvoerregelingen hebben vooral betrekking op de handel in strategische goederen (militaire en ‘dual-use’ goederen). Nauw verwant hiermee zijn de regelingen die het bezit en de handel in handwapens in goede banen leiden. Deze vallen buiten de in dit rapport beschreven in- en uitvoerregelingen, maar komen aan de orde in het PIVOT-rapport (90) Wapens in het vizier. Een institutioneel onderzoek naar de taken en handelingen op het beleidsterrein wapens en munitie.

Militaire operatiën

Het Ministerie van Defensie is daarnaast betrokken bij de controle op de naleving van andere regelingen die betrekking hebben op de in- en uitvoer van verboden goederen, waaronder verdovende middelen, wapens, etc. Dit vormt een onderdeel van het beleidsterrein militaire operatiën, waarvan de overige aspecten aan bod komen in RIO (50) Te land, ter zee en in de lucht. Een institutioneel onderzoek naar taken en handelingen op het beleidsterrein militaire operatiën van het Ministerie van Defensie en voorgangers, 1945–1993 (Den Haag 1998).

Agrarische handelspolitiek

Het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij bepaalt het beleid op het gebied van de agrarische handelspolitiek. Onderdeel hiervan zijn de in- en uitvoerpolitiek voor landbouw- en visserijproducten. Economische Zaken beperkt zich daarom tot de niet-landbouw goederen. Als het maatregelen betreft die zowel agrarische als industriële goederen raken, stemmen de beide ministeries hun beleid op elkaar af. De agrarische handelspolitiek is beschreven in het RIO (80) Agrarische handelspolitiek en handelsbevordering. Een institutioneel onderzoek naar taken en handelingen van actoren op het gebied van de agrarische handelspolitiek, internationale samenwerking en exportbevordering ten aanzien van agrarische en visserijproducten, en naar de agrarische vertegenwoordiging in het buitenland, vanaf 1945 (Den Haag 2000).

Internationale betrekkingen

Politieke (diplomatieke) en economische betrekkingen met het buitenland zijn nauw met elkaar verbonden. Een maatregel op het gebied van de in- en uitvoerregelingen heeft in veel gevallen directe invloed op de diplomatieke betrekkingen. Door de vergaande interactie tussen deze beide beleidsterreinen is de exacte taakafbakening tussen de beide ministeries niet altijd duidelijk aan te geven.

Al voor de Tweede Wereldoorlog was er onenigheid tussen Buitenlandse zaken en EZ over de respectievelijke competenties op het gebied van de buitenlandse economische politiek. In de loop der jaren slaagde Buitenlandse zaken erin om de economische betrekkingen grotendeels naar zich toe te trekken, waarbij het een integraal onderdeel ging vormen van de algemene buitenlandse politiek.

Dit rapport beperkt zich daarom tot de aspecten die specifiek betrekking hebben op het in- en uitvoerbeleid, en laat de algemene politieke en diplomatieke ontwikkelingen die hieraan raken, en die vooral tot de competentie van Buitenlandse zaken behoren, grotendeels buiten beschouwing. Uitzonderingen hierop vormen het beleid ten aanzien van sancties en boycots. Het iniatief hiertoe ligt meestal bij het Ministerie van Buitenlandse zaken of internationale organisaties, de uitvoering ervan is echter voor een aanzienlijk deel in handen van EZ.

Voor de diplomatieke betrekkingen wordt verder verwezen naar het rapport (103) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken: Gedane buitenlandse zaken. Een institutioneel onderzoek naar de beleidsterreinen buitenland en ontwikkelingssamenwerking.

Ontwikkelingssamenwerking

In- en uitvoerregelingen hebben vaak, direct dan wel indirect, invloed op de (economische) relatie met ontwikkelingslanden. Daarom werd de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking in een aantal gevallen betrokken bij de besluitvorming op dit gebied. Het (handelspolitieke aspect van het) ontwikkelingsbeleid wordt beschreven in het RIO (103) Gedane buitenlandse zaken (Den Haag 2000).

Verkeer en Waterstaat

De in- en uitvoerregelingen, en met name sancties, kunnen tevens onderdelen voor voertuigen en infrastructuur betreffen, waardoor in een aantal gevallen ook het Ministerie van Verkeer en Waterstaat hierbij betrokken is. Dit rapport beperkt zich tot de regelgeving die betrekking heeft op im- en export van transportmiddelen en op infrastructuur. De handelingen op dit gebied staan vermeld in het RIO (28) Waterstaat. Rapport van een institutioneel onderzoek naar het overheidshandelen op het beleidsterrein waterstaat over de periode 1945–1994 (Den Haag 1995).

Milieubeheer

In bepaalde gevallen kunnen in- en uitvoerregelingen verband houden met milieuwetgeving, bijvoorbeeld om te voorkomen dat gevaarlijke stoffen in- of uitgevoerd worden. In dit rapport wordt hier op ingegaan voor zover het stoffen betreft die vallen onder de regelgeving voor de in- en uitvoer van chemische stoffen. Voor het beleid ten aanzien van de overige gevaarlijke stoffen wordt verwezen naar de PIVOT-rapportage (94) Milieubeheer. Een institutioneel onderzoek naar de handelingen van diverse actoren op het beleidsterrein Milieubeheer en de thans daaronder vallende taken van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer over de jaren 1945–1994 (Den Haag 2000).

Kamers van Koophandel en Fabrieken

Handelingen van de Kamers van Koophandel en Fabrieken zijn niet opgenomen in dit RIO omdat zij afzonderlijke zelfstandige bestuursorganen zij (ZBO’s). Deze ZBO’s zijn verantwoordelijk voor hun eigen selectielijst(en). Er bestaat een gezamenlijk door de Kamers van Koophandel opgestelde vernietigingslijst. Naar aanleiding van de Archiefwet van 1995 (Stb. 1995, 276) werd door de Vereniging van kamers van Koophandel (VVK) wenselijk geacht het selectiebeleid in overeenstemming te brengen met de nieuwe regelgeving. Er is toen dan ook gezocht naar een geschikt moment waarop een gezamenlijke selectielijst volgens de Archiefwet 1995 de bestaande vernietigingslijst zou kunnen vervangen. Omdat op 1 januari 1998 de nieuwe Wet op de Kamers van Koophandel en Fabrieken (Stb. 1997, 783) in werking trad en bovendien de nieuwe Handelsregisterwet 1996 van kracht was geworden aan het einde van 1997 (Stb. 1996, 181) , is er uiteindelijk voor gekozen om 1998 als scheidslijn te hanteren en de selectielijst vanaf dat jaar te laten gelden. Het RIO dat is opgesteld over het handelen van de Kamers van Koophandel en Fabrieken heeft dan ook 1998 als begindatum. Momenteel is een RIO (nr. 150) in de maak waarin de rol van de Kamers van Koophandel eveneens aan de orde wordt gesteld (Regionaal Economisch Beleid).

Volksgezondheid

De in- en uitvoerregelingen op het gebied van chemische stoffen zijn ook gericht tegen de handel in verdovende middelen en andere stoffen die een gevaar vormen voor de volksgezondheid. De controle op de naleving van de regels op dit gebied valt deels onder de betrokken ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze zijn tevens belast met het opstellen van regelgeving die specifiek tegen, bijvoorbeeld, verdovende middelen is gericht. In dit rapport wordt alleen ingegaan op de in- en uitvoer van deze stoffen, de overige aspecten komen aan bod in het RIO (123) Onder Invloed. Een institutioneel onderzoek naar het overheidshandelen ten aanzien van verslaving, 1945–1996 (Den Haag 2001).

Cultuurbeheer

Voor de uitvoer van beschermde cultuurgoederen naar landen buiten de Europese Unie is een vergunning vereist. Deze wordt in Nederland namens de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen verleend door de Inspectie Cultuurbezit.

De Douane en de Minister van Justitie zijn in Nederland belast met de wetgeving inzake de in- en uitvoer van beschermde cultuurgoederen. De Minister van Economische zaken is betrokken bij de vaststelling van wet- en regelgeving. De handelingen inzake de in- en uitvoer van cultuurgoederen zijn opgenomen in het rapport Cultuurbeheer. Een institutioneel onderzoek naar het cultuurbeheer van de rijksoverheid in de periode 1945–2000.

Europese Gemeenschappen

Tenslotte moeten ook de Europese Gemeenschappen (EEG, EG/EU, EGKS, Euratom) hier genoemd worden. Gedurende de afgelopen decennia hebben deze steeds meer taken en bevoegdheden overgenomen van de nationale overheden van de lidstaten. Dit geldt zeker ook voor het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen, dat zich bij uitstek leent voor afstemming in Europees verband.

Vrijwel geen enkele maatregel op dit gebied wordt nu nog volledig zelfstandig genomen door de Nederlandse regering. In veel gevallen vindt de besluitvorming volledig in Europees verband plaats, en is er slechts sprake van implementatie van Europese regels in de nationale wetgeving. Sinds enkele jaren is de Europese regelgeving zelfs deels de plaats van nationale wetgeving gaan overnemen.

Hoewel in dit rapport geen handelingen zijn opgenomen van de Europese Gemeenschappen, worden zij vanwege hun grote invloed op dit beleidsterrein uitgebreid behandeld.

Hierbij beperkt het rapport zicht tot de aspecten die rechtstreeks betrekking hebben op de in- en uitvoerregelingen. Meer algemene handelspolitieke zaken komen aan bod in het nog te verschijnen rapport over de buitenlandse economische betrekkingen, RIO 145 Buitenlandse economische betrekkingen. Een institutioneel onderzoek naar het beleidsterrein buitenlandse economische betrekkingen over de periode 1945–2002 (Den Haag).

Van onderstaande actoren zijn handelingen opgenomen:

• – Actoren onder de zorg van de Minister van Economische Zaken

  • • Minister van Economische Zaken

  • • Bureau van de Regeringscommissaris voor het Europees Herstelprogramma

  • • Centrale Dienst In- en Uitvoer (CDIU)

  • • Rijksbureaus

  • • Commissie Boycotmaatregelen

  • • Commissie Regelingen In- en Uitvoerwet

  • • Commissie voor de In- en Uitvoer van Distributievraagstukken

  • • Economische Controle Dienst (ECD)

  • • Interdepartementale Ambtelijke Begeleidingsgroep (IAB)

  • • Interdepartementale Commissie voor het Europees Herstelprogramma

  • • De Interdepartementale Raad voor de handelspolitiek (IRHP)

• – Actoren onder de zorg van de Minister van Buitenlandse Zaken

  • • Minister van Buitenlandse Zaken

  • • Minister voor Ontwikkelingssamenwerking

  • • Adviesraad Internationale Vraagstukken

• – Minister van Defensie

• – Minister van Financiën

• – Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

• – Minister van Verkeer en Waterstaat

• – Minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport

• – Vakminister

(110.)

Handeling: Het voorbereiden en opstellen van jaarlijkse import programma’s voor industriële goederen in het kader van het Europees Herstel Programma

Periode: 1948–1952

Grondslag: Statuten OEES/ Voorwaarden van de VS voor het verlenen van Marshall-hulp

Product: Import- of jaarprogramma

Opmerking: De importprogramma’s werden ingediend bij de OEES die op basis van de rapporten van de deelnemende landen aanbevelingen deed voor de verdeling van de Amerikaanse hulp.

Waardering: B (1,5)

(112.)

Handeling: Het (doen) publiceren van voorlichtingsbrochures aan het bedrijfsleven over uitvoerregelingen in het kader van het Marshallplan

Periode: 1948–1954

Product: Circulaires, brochures

Opmerking: Brochures bevatten informatie over welke extra documenten werden vereist voor de begeleiding en verantwoording van met Marshallhulp in te voeren goederen

Waardering: B (5): historisch belang

(113.)

Handeling: Het coördineren van de uitvoering van de regelen betreffende de invoer van industriële goederen in het kader van het EHP

Periode: 1948–1952

Product: Ondermeer rapporten

Waardering: B (5) : rapporten

V 5 jaar: overig materiaal

(114.)

Handeling: Het voorbereiden en opstellen van jaarlijkse import programma’s voor industriële goederen in het kader van het Europees Herstel Programma

Periode: 1948–1952

Grondslag: Statuten OEES/ Voorwaarden van de VS voor het verlenen van Marshall-hulp

Product: Import- of jaarprogramma

Opmerking: De importprogramma’s werden ingediend bij de OEES die op basis van de rapporten van de deelnemende landen aanbevelingen deed voor de verdeling van de Amerikaanse hulp.

Waardering: B (1,5)

(117.)

Handeling: Het aan de Economische Controle Dienst verstrekken van gegevens benodigd voor het uitoefenen van toezicht op het eindverbruik van met Marshallhulp ingevoerde goederen

Periode: 1949–1956

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Product: Brieven, rapporten

Waardering: B (5): rapporten

V 5 jaar: overig materiaal

(212.)

Handeling: Het doen publiceren van voorlichtingsbrochures aan het bedrijfsleven over uitvoeringsregelingen van het Marshallplan

Periode: 1948–1954

Product: Circulaires, brochures

Opmerking: In deze circulaires werd onder meer gesteld welke extra documenten er werden vereist voor de begeleiding en verantwoording van in te voeren Marshallgoederen

Waardering: B (5): historisch belang

(214.)

Handeling: Het uitoefenen van toezicht op het eindverbruik van ingevoerde goederen, verstrekt door de Verenigde Staten in het kader van de Marshallhulp.

Periode: 1949–1956

Bron: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p. 4. Bronnen Marshallhulp

Product: Proces-verbaal

Opmerking: De controle wordt uitgevoerd in opdracht van de Centrale Dienst In- en Uitvoer aan de hand van door deze dienst verstrekte gegevens. Object van controle zijn de importeurs en de eventuele afnemers in de industrie, de groothandel en de detailhandel.

Waardering: B (5): Proces-verbaal

V 5 jaar: overig materiaal

(215.)

Handeling: Het (mede) voorstellen van bestedingen van overheidsprojecten met de tegenwaarde van door de VS geïmporteerde Marshallgoederen

Periode: 1950–1960

Product: Voorstellen

Waardering: B (5)

(28.)

Handeling: Het (mede) vaststellen van procedures met betrekking tot de verlening van in- en uitvoervergunningen

Periode: 1945–1963

Product: Circulaires, formulieren

Waardering: B (5) (voor de vastgestelde procedure)

V 20 jaar (overige neerslag)

(59.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan het opstellen van jaarlijkse ramingen van het handelsverkeer met diverse landen

Periode: 1945–1963

Product: Rapporten

Opmerking: Op basis van deze gegevens stelt de Centrale Dienst In- en Uitvoer jaarlijkse ramingen op van het handelsverkeer met diverse landen

Waardering: B (1)

(61.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de jaarlijkse verantwoording van de in- en uit te voeren goederen

Periode: 1945–1963

Grondslag: In- en uitvoerwet 1944

Opmerking: Op basis van deze gegevens stelt de Centrale Dienst In- en Uitvoer realisatiestaten op (zie voorgaande handeling)

Waardering: B (3)

(138.)

Handeling: Het rapporteren aan de minister van Economische Zaken inzake de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1950–1963

Grondslag: Richtlijn van de Minister van Economische Zaken d.d. 21 februari 1950

Product: Rapporten

Waardering: B (3)

(205.)

Handeling: Het adviseren van de minister van Economische Zaken inzake buitenlandse boycotmaatregelen

Periode: 1984–

Grondslag: Wet melding buitenlandse boycotmaatregelen, art. 3, lid 4–5, 1984

Product: Advies

Waardering: B (5)

(206.)

Handeling: Het jaarlijks informeren van de minister van Economische Zaken inzake buitenlandse boycotmaatregelen

Periode: 1984–

Grondslag: Wet melding buitenlandse boycotmaatregelen, art. 3, lid 5

Product: Rapport

Waardering: B (3)

(23.)

Handeling: Het adviseren inzake de vaststelling, wijziging of intrekking van besluiten betreffende de in- en uitvoer van goederen

Periode: 1962–1996

Grondslag: In- en uitvoerwet 1962, art. 2, lid 4 en 5

Product: Adviesrapport

Opmerking: Naast de genoemde organen adviseert ook de Commissie Internationale Sociaal-economische Aangelegenheden (vanaf 1996 Subcommissie regelingen in- en uitvoer) van de SER de minister. Hiervoor wordt verwezen naar het RIO Sociaal Economische Raad.

De verplichting om de voornoemde organen te horen vervalt wanneer is vastgesteld dat het besluit in het belang is van de in- of uitwendige veiligheid van het land, de internationale rechtsorde, of ter uitvoering van internationale afspraken (art. 2, lid 5).

Waardering: V 10 jaar

7.7. Actor: Commissie voor de In- en Uitvoer van Distributievraagstukken

(92.)

Handeling: Het adviseren van de Nederlandse en Belgische regering inzake de vereenvoudiging van de formaliteiten betreffende de contingentering van de in- en uitvoer van goederen

Periode: 1945–

Grondslag: Boekestijn, 106

Product: Lijsten van goederen waarvoor de contingenteringen konden worden opgeheven

Waardering: B (5)

(8.)

Handeling: Het beantwoorden van vragen van individuele burgers, bedrijven en instellingen over het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen

Periode: 1945–1999

Product: Brieven, notities

Waardering: V 10 jaar

(45.)

Handeling: Het gevraagd en ongevraagd adviseren aan de Minister van Economische Zaken en/of Centrale Dienst In- en Uitvoer inzake vraagstukken met betrekking tot de verlening van in- en uitvoervergunningen

Periode: 1949–1999

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Product: Adviesrapporten

Opmerking: Vanaf 1999 Fiscale Inlichtingen en Opsporingen Dienst

De adviezen kunnen betrekking hebben op de betrouwbaarheid van aanvragers van vergunningen en/ of de door hen verstrekte gegevens.

Waardering: B (5)

(46.)

Handeling: Het op grond van distributieregelingen uitgeven van waarborgen bij te exporteren vracht

Periode: 1951–1954

Grondslag: Besluit regeling in- en uitvoer 1944

Product: Verklaring van geen bezwaar

Opmerking: Dient als bewijs dat voor alle goederen een uitvoervergoeding is verleend. Het gaat hier m.n. om goederen die schaars zijn in Nederland in die periode, en waarvan de distributie wordt gecontroleerd door de Rijksbureau’s (tot 1953)

Waardering: V 10 jaar

(62.)

Handeling: Het houden van toezicht op de naleving van de regelingen en besluiten inzake de in- en uitvoer van goederen

Periode: 1945–1949

Grondslag: In- en Uitvoerwet 1962, art. 19

Product: Rapporten

Opmerking: In de periode 1945–1949 werd de naam ‘Centrale Dienst voor de Economische Controle’ gebruikt.

Geldt ook voor regelingen en besluiten inzake strategische en chemische producten. Inspecties bij im-/ exporteurs of aan de grens kunnen onderdeel hiervan uitmaken.

Waardering: B (5) : Rapporten

V 5 jaar: overige producten

(63.)

Handeling: Het beheren van een systeem van vergunning- en meldingsverplichtingen met betrekking tot de in- uit- en doorvoer

Periode: 1945–1999

Product: Database

Opmerking: In de periode 1945–1949 werd de naam ‘Centrale Dienst voor de Economische Controle’ gebruikt.

Waardering: B (5)

(65.)

Handeling: Het instellen van opsporingsonderzoeken naar, en het opleggen van straffen bij overtredingen van de bepalingen gesteld in de in- en uitvoerregelingen

Periode: 1945–1999

Grondslag: Handboek strategische goederen Centrale Dienst In- en Uitvoer, In- en uitvoerwet

Opmerking: In de periode 1945–1949 werd de naam ‘Centrale Dienst voor de Economische Controle’ gebruikt.

Overlegkader: Douane

Waardering: V 10 jaar

(98.)

Handeling: Het uitgeven van waarborgen als bewijs dat vergunning is verleend voor de uitvoer van bepaalde goederen

Periode: 1951–1954

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’ p.5

Product: Verklaring van geen bezwaar

Opmerking: betreft waarborgen in het kader van distributieregelingen van schaarse goederen.

Waardering: V 5 jaar

(118.)

Handeling: Het uitoefenen van toezicht op het eindverbruik van met Marshallhulp ingevoerde goederen

Periode: 1949–1956

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Product: Proces-verbaal, rapport

Opmerking: In de periode 1945–1949 werd de naam ‘Centrale Dienst voor de Economische Controle’ gebruikt.

Deze controle werd uitgevoerd in opdracht van de Centrale Dienst In- en Uitvoer aan de hand van door deze dienst verstrekte gegevens

Waardering: B (5): historisch belang

(134.)

Handeling: Het opsporen van de in- en uitvoer van strategische goederen zonder daarvoor verleende vergunning

Periode: 1963–1999

Grondslag: Uitvoerbesluit strategische goederen 1963

Besluit afgifte verklaringen strategische goederen 1986

Uitvoeringswet verdrag chemische wapens 1995

Product: Rapporten

Waardering: B (5)

(135.)

Handeling: Het bepalen en opleggen van (administratieve) sancties bij overtreding van de verboden op de in- en uitvoer van strategische goederen van en naar bepaalde landen

Periode: 1945–1999

Product: Proces-verbaal

Waardering: V 10 jaar

(137.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Economische Zaken bij aanvragen van vergunningen voor de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1951–1963

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Besluit uitvoer strategische goederen

Product: Adviezen

Waardering: B (5)

(167.)

Handeling: Het informeren van de Europese Commissie inzake de uitvoer van chemische stoffen door Nederlandse bedrijven

Periode: 1992–1999

Grondslag: Uitvoeringswet verdrag chemische wapens (Stb. 1995, 338),

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens (Stb. 1997, 15),

Verdrag Chemische Wapens (Trb. 1993, 162)

Verordening (EEG) nr. 2455/92

Product: Overzichten

Waardering: B (3): rapporten

V 10 jaar: overige materiaal

(173.)

Handeling: Het uitvoeren van inspecties bij (potentiële) exporteurs van chemische stoffen

Periode: 1991–1999

Grondslag: In- en uitvoerregeling bepaalde chemicaliën 1991

In- en uitvoerbesluit bepaalde chemicaliën 1992

Wet voorkoming misbruik chemicaliën 1995

Product: Rapporten, procesverbalen

Opmerking: Aansturing vindt plaats door Economische Zaken

Waardering: B (5)

(174.)

Handeling: Het controleren van exportdocumenten met betrekking tot de uitvoer van chemische stoffen

Periode: 1991–1999

Grondslag: In- en uitvoerregeling bepaalde chemicaliën 1991

In- en uitvoerbesluit bepaalde chemicaliën 1992

Wet voorkoming misbruik chemicaliën 1995

Uitvoeringswet verdrag chemische wapens (Stb. 1995, 338),

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens (Stb. 1997, 15),

Verdrag Chemische Wapens (Trb. 1993, 162)

Product: Controlerapporten

Waardering: V 10 jaar

(175.)

Handeling: Het op aanwijzing van de minister van Economische Zaken deelnemen aan internationale inspectieteams of aan begeleidingsteams bij inspecties inzake de vervaardiging of verspreiding van chemische wapens

Periode: 1997–1999

Grondslag: Uitvoeringswet verdrag chemische wapens

Product: Rapporten

Opmerking: Overlegkader: ministerie van Economische Zaken Vgl. hand 169 RIO Te land, ter zee en in de lucht

Waardering: B (5)

(177.)

Handeling: Het informeren van het OPCW inzake de uitvoer van chemische stoffen door Nederlandse bedrijven

Periode: 1995–1999

Grondslag: Uitvoeringswet verdrag chemische wapens (Stb. 1995, 338),

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens (Stb. 1997, 15),

Verdrag Chemische Wapens (Trb. 1993, 162)

Product: Overzichten

Opmerking: Het OPCW te Den Haag ziet namens de VN wereldwijd toe op het verbod op chemische wapens

Waardering: B (3)

(189.)

Handeling: Het toezien op de naleving van ingestelde in- en uitvoerverboden tegen bepaalde landen

Periode: 1935–1999

Grondslag: Uitvoerverbodenwet 1935, art. 7 (+ uitvoeringsregelingen; KB 1954, art. 3)

Sanctiewet 1935

Sanctiewet 1977

Product: Regelingen

Waardering: B (5)

(190.)

Handeling: Het opleggen van straffen bij overtreding van ingestelde verboden tegen bepaalde landen

Periode: 1935–1999

Grondslag: Uitvoerverbodenwet 1935, art. 7 (+ uitvoeringsregelingen; KB 1954, art. 3)

Sanctiewet 1935

Sanctiewet 1977

Product: Sancties

Waardering: B (5)

(214.)

Handeling: Het uitoefenen van toezicht op het eindverbruik van ingevoerde goederen, verstrekt door de Verenigde Staten in het kader van de Marshallhulp.

Periode: 1949–1956

Bron: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p. 4. Bronnen Marshallhulp

Product: Proces-verbaal

Opmerking: De controle wordt uitgevoerd in opdracht van de Centrale Dienst In- en Uitvoer aan de hand van door deze dienst verstrekte gegevens. Object van controle zijn de importeurs en de eventuele afnemers in de industrie, de groothandel en de detailhandel.

Waardering: B (5): Proces-verbaal

V 5 jaar: overig materiaal

(126.)

Handeling: Het coördineren van de besluitvorming van de Ministers van Economische zaken en Buitenlandse Zaken inzake het verlenen van uitvoervergunningen voor strategische goederen

Periode: 1950–1955

Opmerking: Overlegkader: Minister van Economische Zaken

Waardering: B (5)

(127.)

Handeling: Het voorbereiden en bepalen van gezamenlijke standpunten ten aanzien van de verkoop van strategische goederen

Periode: 1963–

Opmerking: De IAB wordt hiervoor door het Bureau Productie en Civiele Verdediging (BPCV) bijeengeroepen.

Waardering: B (1, 5)

(110.)

Handeling: Het voorbereiden en opstellen van jaarlijkse import programma’s voor industriële goederen in het kader van het Europees Herstel Programma

Periode: 1948–1952

Grondslag: Statuten OEES/Voorwaarden van de VS voor het verlenen van Marshall-hulp

Product: Import- of jaarprogramma

Opmerking: De importprogramma’s werden ingediend bij de OEES die op basis van de rapporten van de deelnemende landen aanbevelingen deed voor de verdeling van de Amerikaanse hulp.

Waardering: B (1,5)

(114.)

Handeling: Het voorbereiden en opstellen van jaarlijkse import programma’s voor industriële goederen in het kader van het Europees Herstel Programma

Periode: 1948–1952

Grondslag: Statuten OEES/ Voorwaarden van de VS voor het verlenen van Marshall-hulp

Product: Import- of jaarprogramma

Opmerking: De importprogramma’s werden ingediend bij de OEES die op basis van de rapporten van de deelnemende landen aanbevelingen deed voor de verdeling van de Amerikaanse hulp.

Waardering: B (1,5)

(108.)

Handeling: Het instemmen met door het ministerie van Economische Zaken opgestelde concepten van door de ministerraad vast te stellen instructies ten aanzien van de afsluiting, wijziging, verlenging of verstrekking van internationale afspraken door raden in het kader van productovereenkomsten.

Periode: 1946–1986

Product: Productovereenkomsten

Waardering: B (1)

(26.)

Handeling: Het sluiten van of het doen aansluiten van Nederland bij internationale verdragen betreffende de in- en uitvoer van industriële goederen

Periode: 1945–1985

Grondslag: In- en Uitvoerwet 1944

Product: Verdragen en akkoorden

Opmerking: Vanaf 1985 werden alleen nog verdragen in EG-verband gesloten.

Waardering: B (1)

(100.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan het opstellen van overzichten van vastgestelde contingenteringen

Periode: 1956–1958

Waardering: B (2)

(102.)

Handeling: Heet leveren van bijdragen aan het aanmelden van ingetrokken contingenteringsregels bij de Europese Commissie

Periode: 1956–1958

Grondslag: Besluit van de Ministerraad van de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking, 14 januari 1955

Waardering: B (5)

(104.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan het doen omzetten van bilaterale contingenten met EEG-lidstaten in globale EEG-contingenten

Grondslag: EEG-verdrag, art. 34

Waardering: B (5)

(106.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan het doen wijzigen van de gecontingenteerde hoeveelheden in vastgestelde globale EEG-contingenten

Periode: 1959–1962

Grondslag: Art. 34 EEG-verdrag

Waardering: B (5)

(111.)

Handeling: Het deelnemen aan en leveren van bijdragen aan het onderzoek naar de verwachte invoerbehoefte door de Commissie voor Europese Economische samenwerking

Periode: 1947–1948

Grondslag: Voorwaarden van de VS voor deelname aan het Marshall-plan

Product: Rapport

Opmerking: Nederland nam aan deze commissie deel in Benelux verband.

Waardering: B (1)

(115.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de besluitvorming in de Interdepartementale Commissie voor het Europees Herstelprogramma met betrekking tot het opstellen van jaarlijkse importprogramma’s voor industriële goederen in het kader van het EHP.

Periode: 1948–1952

Opmerking: De Nederlandse Bank en Centraal Planbureau zijn ook actoren maar hebben een eigen RIO.

Waardering: B (1)

(123.)

Handeling: Het vaststellen van embargo- en boycotmaatregelen voor de in- en uitvoer van strategische goederen

Periode: 1962–

Grondslag: Uitvoerbesluit strategische goederen Stb. 1963, 128

Product: Beschikkingen

Opmerking: Boycotmaatregelen worden (vrijwel) altijd in internationaal (Benelux, EG, VN) verband getroffen, en vervolgens ter uitvoering geïmplementeerd in nationale regelgeving.

Waardering: B (5)

(124.)

Handeling: Het vaststellen van vrijstellingsregelingen inzake de in- en uitvoer van strategische goederen

Periode: 1962–

Grondslag: In- en uitvoerbesluit industriële goederen, art. 6,

Invoerbesluit landen art.4,

Uitvoeringsbesluit strategische goederen art.4

Product: Vrijstellingsbeschikking militaire zendingen niet-landbouwgoederen Stcrt. 1963; 1966, 193

Jaarlijkse vrijstellingsbeschikking niet-landbouwgoederen EG

Vrijstellingsregeling klein grensverkeer

Vrijstellingsbeschikking niet-landbouwgoederen Benelux 1961, 1971

Opmerking: Overlegkader: Benelux, EG, VN

Waardering: B (5)

(128.)

Handeling: Het afstemmen van het beleid ten aanzien van de verlening van vergunningen voor de verkoop van strategische goederen met bondgenoten

Periode: 1963–

Opmerking: Onder bondgenoten wordt hier over het algemeen verstaan: (mede-) lidstaten van de EG/ EU, WEU en NAVO

Waardering: B (1)

(137.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Economische Zaken bij aanvragen van vergunningen voor de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1951–1963

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Besluit uitvoer strategische goederen

Product: Adviezen

Waardering: B 5

(140.)

Handeling: Het (op verzoek) adviseren van de Centrale Dienst In- en Uitvoer inzake het verlenen van vergunningen voor de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1963–

Grondslag: Uitvoerbesluit Strategische goederen 1963

Product: Advies

Waardering: B (5)

(152.)

Handeling: Het (mede) sluiten van of het doen aansluiten van Nederland bij internationale verdragen betreffende de verhandeling van strategische goederen

Periode: 1962–

Grondslag: In- en Uitvoerwet 1962

Product: Verdragen en akkoorden

Opmerking: Bijv. het Non-proliferatieverdrag tegen kernwapens (1976),

Verdrag chemische wapens (1993),

Biologisch Wapenverdrag OPCW,

Wassenaar arrangement on export controls for conventional arms and dual-use goods and technologies (1996)

Waardering: B (1)

(153.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan Nederlandse delegaties bij internationale overleggroepen in het kader van verdragen betreffende de verhandeling en verspreiding van strategische goederen.

Periode: 1962–

Product: Verslagen en rapporten van delegaties

Waardering: B (1)

(154.)

Handeling: Het voorbereiden, opstellen en afsluiten van (internationale) overeenkomsten inzake de exportcontrole van strategische goederen

Periode: 1945–

Grondslag: Nota wapenexportbeleid TK 1990–1991, 22054, nrs. 1–2, TK 1991–1992, 22054, nr. 9,

Besluiten Europese Raad d.d. 29-6-1991 en 27-6-1992 (in het kader van de Europese politieke samenwerking)

Product: Overeenkomsten, verdragen

Opmerking: Zie ook handboek Strategische Goederen Centrale Dienst In- en Uitvoer

Waardering: B (1)

(179.)

Handeling: Het (overeenkomstig internationale besluiten) bij AMVB vaststellen en verlengen van als sanctie gestelde in- en uitvoerbeperkingen cq. -verboden van goederen en diensten van en naar daarin genoemde landen

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935 (Stb. 621),

Uitvoerverbodenwet 1935 (Stb. 599)

Sanctiewet 1977, art.2

Product: Sanctiebesluit

Waardering: B (5)

(183.)

Handeling: Het vaststellen van dispensatieregelingen van bepalingen in als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935, art. 4

Product: regelingen

Waardering: B (5)

(184.)

Handeling: Het leveren van Nederlandse bijdragen inzake internationale afspraken betreffende als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden van goederen van en naar bepaalde landen

Periode: 1948–

Grondslag: COCOM

Product: Embargolijsten

Opmerking: Overlegkader: NAVO (v.a. 1948), COCOM (v.a. 1950)

Waardering: B (5)

(192.)

Handeling: Het verlenen van vergunningen voor de in- of uitvoer van goederen uit of naar bepaalde landen en gebieden waartegen als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden van goederen gelden

Periode: 1963–

Grondslag: Invoerbesluit Landen 1963, art.2–3,

Verordening Nr. 19 (EEG) 1962

Product: Vergunningen

Opmerking: Overlegkader: Minister van Economische Zaken/Minister van LNV (vgl. RIO Agrarische Handelspolitiek).

Uitgezonderd goederen die vermeld staan in Bijlage A

Waardering: B (5)

(210.)

Handeling: Het deelnemen aan en leveren van bijdragen aan de onderhandelingen over de inhoud en constitutionele vorm van de (op te richten) Organisatie voor Europese Economische Samenwerking

Periode: 1947–1948

Product: Notulen e.d.

Opmerking: Nederland nam aan deze commissie deel in Benelux verband.

Waardering: B (1,5)

(211.)

Handeling: Het (mede) instellen van organen in verband met de uitvoering van het Marshall-plan inzake het in- en uitvoerbeleid

Periode: 1947–1952

Product: Commissies

Opmerking: Ingesteld zijn o.a.:

– Regeringscommissaris voor het Economisch Hulpprogramma;

– Interdepartementale commissie voor het Economisch Hulpprogramma (IDC);

– Raad van Advies voor het Marshall-plan

Waardering: B (4)

(143.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de advisering door de Minister van Buitenlandse Zaken inzake de verlening van uitvoervergunningen voor strategische goederen naar (ontwikkelings-) landen die voorkomen op de OESO-DAC-lijst.

Periode: 1995–

Grondslag: Website EZ/ handelspolitiek

Product: Aanvragen voor uitvoervergunningen

Waardering: B (5)

(132.)

Handeling: Het adviseren van de regering inzake de controle van de handel in conventionele wapens

Periode: 1997–

Grondslag: Centrale Dienst In-en Uitvoer/ Handboek strategische goederen

Opmerking: De AIV is in mei 1997 door de regering gevraagd om een onderzoek te doen naar, en aanbevelingen te doen voor het toekomstige beleid inzake de controle van de handel in conventionele wapens.

Waardering: B (5)

(137.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Economische Zaken bij aanvragen van vergunningen voor de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1951–1963

Grondslag: ‘Uitvoerige taakomschrijving’, p.4

Besluit uitvoer strategische goederen

Product: Adviezen

Waardering: B (5)

(140.)

Handeling: Het (op verzoek) adviseren van de Centrale Dienst In- en Uitvoer inzake het verlenen van vergunningen voor de uitvoer van strategische goederen

Periode: 1963–

Grondslag: Uitvoerbesluit Strategische goederen 1963

Product: Advies

Waardering: B (5)

(181.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Buitenlandse Zaken inzake de vaststelling en verlenging van als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden of -⁠beperkingen

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935

Uitvoerverbodenwet 1935

Sanctiewet 1977, art.2

Product: Besluit

Waardering: B (5)

(29.)

Handeling: Het (mede) vaststellen van modelformulieren inzake de vereiste gegevens voor het aanvragen van een vergunning of ontheffing voor de in- of uitvoer van goederen

Periode: 1963

Grondslag: In- en Uitvoerbesluit Industriële Goederen 1963, art. 7, lid 1 en art. 8, lid 1

Beschikking vaststelling modellen in- en uitvoerformulieren 1963 II, art.1

Product: (douane-) formulieren

Waardering: V 20 jaar (met uitzondering van 1 modelformulier)

(30.)

Handeling: Het (mede) vaststellen van modelformulieren inzake de te verstrekken gegevens voor de controle op de in- en uitvoer van goederen door de Douane

Periode: 1963–

Grondslag: Beschikking vaststelling modellen in- en uitvoerformulieren 1963 II, art. 1

Product: Douaneformulieren

Waardering: V 20 jaar (met uitzondering van 1 modelformulier)

(42.)

Handeling: Het onderling met de Minister van Economische Zaken afstemmen van op te leggen heffingen, te verlenen vrijstellingen op en restituties van heffingen die een invloed hebben op de nationale financiën

Periode: 1962–2000

Product: Onder meer correspondentie, vergaderverslag

Waardering: B (5)

(43.)

Handeling: Het (mede) verlenen van vrijstelling of ontheffing van heffingen op de in- of uitvoer van goederen

Periode: 1963–

Grondslag: In- en Uitvoerbesluit Industriële Goederen 1963, art. 6;

Vrijstellingsbesluit Klein Grensverkeer (niet-landbouwgoederen)1963;

Vrijstellingsbesluit Militaire Zendingen (niet-landbouwgoederen) 1966;

Vrijstellingsbesluit Niet-landbouwgoederen 1970

Product: Vrijstelling en ontheffing besluiten

Opmerking: De Minister van Economische Zaken is primair verantwoordelijk

Waardering: V 10 jaar na vervaldatum beschikking

(50.)

Handeling: Het aan de Belastingdienst/ Douane Centrale Dienst In- en Uitvoer opdragen om te beslissen op aanvragen om ontheffing of vrijstelling van de vergunningsplicht voor de in-, uit of doorvoer van goederen

Periode: 1962–

Grondslag: In- en uitvoerwet 1962, art. 2, lid 2c

Waardering: B (5) (mandaatbesluiten)

V 10 jaar (overige neerslag)

(53.)

Handeling: Het voorbereiden van de totstandkoming, wijziging en intrekking van wet- en regelgeving inzake de afgifte van oorsprongsverklaringen

Periode: 1976–

Grondslag: Besluit afgifte oorsprongsverklaringen 1976 Stb.1997/417

Product: Ondermeer certificaten en verklaringen van oorsprong

Waardering: B (1)

(57.)

Handeling: Het (op aanvraag) verlenen van certificaten inzake goederenverkeer

Periode: 1976–

Grondslag: Besluit afgifte oorsprongsverklaringen 1976, art. 3, lid 2

Product: Certificaten inzake goederenverkeer

Opmerking: De aanvragen voor certificaten inzake goederenverkeer worden beoordeeld door de (secretaris van de) Kamer van Koophandel en Fabrieken, waarna de Minister van Financiën beslist op de aanvragen.

Waardering: V 10 jaar na vervaldatum certificaat

(115.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de besluitvorming in de Interdepartementale Commissie voor het Europees Herstelprogramma met betrekking tot het opstellen van jaarlijkse importprogramma’s voor industriële goederen in het kader van het EHP.

Periode: 1948–1952

Opmerking: De Nederlandse Bank en Centraal Planbureau zijn ook actoren maar hebben een eigen RIO

Waardering: B (1)

(145.)

Handeling: Het instellen van een verbod op het uitvoeren van financiële handelingen inzake de uitvoer van strategische goederen waarvoor geen vergunning is verleend

Periode: 1996–

Grondslag: Besluit financieel verkeer strategische goederen 1996 (Stb. 552/1996), art. 1

Uitvoerbesluit strategische goederen, art. 2

Product: Besluiten

Waardering: B (1)

(181.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Buitenlandse Zaken inzake de vaststelling en verlenging van als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden of -beperkingen

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935

Uitvoerverbodenwet 1935

Sanctiewet 1977, art.2

Product: Besluit

Waardering: B (5)

(187.)

Handeling: Het delegeren van bevoegdheden ingevolge een sanctiebesluit of -regeling aan het bestuur van een bedrijfslichaam of rechtspersoonlijkheid

Periode: 1977

Grondslag: Sanctiewet 1977, gewijzigd 2000 (Stb. 2000/196)

Waardering: B (5)

(188.)

Handeling: Het opleggen van beperkingen aan het bestuur van een bedrijfslichaam of rechtspersoonlijkheid inzake de bevoegdheden ingevolge een sanctiebesluit of -regeling

Periode: 1977

Grondslag: Sanctiewet 1977, gewijzigd 2000 (Stb. 2000/196)

Waardering: B (5)

(195.)

Handeling: Het (op verzoek van de Minister van Economische Zaken) onderzoeken van en adviseren over aanvragen voor vrijstellingen en ontheffingen voor beperkende regelen inzake de in- en uitvoer van en naar landen waartegen sanctieregelingen van kracht zijn

Periode: 1945–

Grondslag: Uitvoeringsregeling besluit afgifte verklaring strategische goederen

Product: Besluit

Waardering: B (5)

(215.)

Handeling: Het (mede) voorstellen van bestedingen van overheidsprojecten met de tegenwaarde van voor de VS geïmporteerde Marshallgoederen

Periode: 1950–1960

Product: Voorstellen

Waardering: B (5)

(53.)

Handeling: Het voorbereiden van de totstandkoming, wijziging en intrekking van wet- en regelgeving inzake de afgifte van oorsprongsverklaringen

Periode: 1976–

Grondslag: Besluit afgifte oorsprongsverklaringen 1976 Stb.1997/417

Product: Ondermeer certificaten en verklaringen van oorsprong

Waardering: B (1)

(55.)

Handeling: Het stellen van nadere regelen betreffende de vorm van de aanvragen tot verlening van oorsprongsverklaringen

Periode: 1976–

Grondslag: Besluit afgifte oorsprongsverklaringen 1976, art. 2–4

Product: Regelgeving

Opmerking: De Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij stelt de nadere regelen mede vast indien het landbouwgoederen betreft.

Waardering: B (5)

(56.)

Handeling: Het stellen van nadere regelen betreffende de voorwaarden voor verlening van oorsprongsverklaringen

Periode: 1976–

Grondslag: Besluit afgifte oorsprongsverklaringen 1976, art. 2–4

Product: Regelgeving

Opmerking: De Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij stelt de voorwaarden voor verlening van oorsprongsverklaringen mede vast indien het landbouwgoederen betreft.

Waardering: B (5)

(109.)

Handeling: Het ten behoeve van internationale productorganisaties samenstellen van overzichten van de Nederlandse invoer, verwerking, consumptie, doorvoer en uitvoer van grondstoffen.

Periode: ca. 1947–

Product: Internationale productovereenkomsten

Opmerking: Dit is handeling 33 van het PIVOT-rapport Agrarische handelspolitiek en exportbevordering

Waardering: B (3)

(115.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de besluitvorming in de Interdepartementale Commissie voor het Europees Herstelprogramma met betrekking tot het opstellen van jaarlijkse importprogramma’s voor industriële goederen in het kader van het EHP.

Periode: 1948–1952

Opmerking: De Nederlandse Bank en Centraal Planbureau zijn ook actoren maar hebben een eigen RIO

Waardering: B (1)

(181.)

Handeling: Het adviseren van de Minister van Buitenlandse Zaken inzake de vaststelling en verlenging van als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden of -beperkingen

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935

Uitvoerverbodenwet 1935

Sanctiewet 1977, art.2

Product: Besluit

Waardering: B (5)

(192.)

Handeling: Het verlenen van vergunningen voor de in- of uitvoer van goederen uit of naar bepaalde landen en gebieden waartegen als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden van goederen gelden

Periode: 1963–

Grondslag: Invoerbesluit Landen 1963, art.2–3,

Verordening Nr. 19 (EEG) 1962

Product: Vergunningen

Opmerking: Overlegkader: Minister van Economische Zaken/Minister van LNV (vgl. RIO Agrarische Handelspolitiek).

Uitgezonderd goederen die vermeld staan in Bijlage A

Waardering: B (5)

(193.)

Handeling: Het verlenen van vrijstelling of ontheffing van de aanvraag van een vergunning voor de in- en uitvoer van goederen uit bepaalde landen of gebieden

Periode: 1962–

Grondslag: Invoerbesluit landen 1963, art. 4,

Verordening No. 19 van de Raad van de Europese Economische Gemeenschap (1962)

Opmerking: Geldt voor landen en gebieden vermeld in bijlagen B van voornoemd besluit.

Uitgezonderd goederen die vermeld staan in Bijlage A

Waardering: B (5)

(194.)

Handeling: Het verlenen van vrijstelling of ontheffing van als sanctie gestelde in- en uitvoerverboden tegen bepaalde landen

Periode: 1945–

Grondslag: Sanctiewet 1935, art. 4

Uitvoerverbodenwet 1935, art. 5

Product: Vrijstellings-, ontheffingsbeschikking

Opmerking: De minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij is verantwoordelijk voor zover het landbouwgoederen betreft

Waardering: B (5)

(115.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de besluitvorming in de Interdepartementale Commissie voor het Europees Herstelprogramma met betrekking tot het opstellen van jaarlijkse importprogramma’s voor industriële goederen in het kader van het EHP.

Periode: 1948–1952

Opmerking: De Nederlandse Bank en Centraal Planbureau zijn ook actoren maar hebben een eigen RIO

Waardering: B (1)

(161.)

Handeling: Het vaststellen, wijzigen en intrekken van wet- en regelgeving inzake de in- en uitvoer van chemische stoffen

Periode: 1945–

Product: o.a. In- en uitvoerregeling bepaalde chemicaliën 1991,

In- en uitvoerbesluit bepaalde chemicaliën 1992,

Wet voorkoming misbruik chemicaliën 1995,

Uitvoeringswet verdrag chemische wapens (Stb. 1995, 338),

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens (Stb. 1997, 15)

Opmerking: Minister van VROM tot 1991, vanaf 1991 Minister van VWS

Waardering: B (1)

(162.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan het vaststellen, wijzigen en intrekken van regelingen inzake de in- en uitvoer van chemische stoffen in communautair verband

Periode: 1958–

Grondslag: Verordening (EEG) 2455/92 (1992)

Opmerking: Minister van VROM tot 1991, vanaf 1991 Minister van VWS

Waardering: B (1)

(163.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de uitvoering van de (voorlopige) PIC-procedure door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties en de Food and Agriculture Organisation

Periode: 1998–

Grondslag: Verordening (EEG) 2455/92 (1992)

Waardering: B (5)

(164.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de beoordeling van de aan chemische stoffen verbonden risico’s door de Europese Commissie.

Periode: 1992–

Grondslag: Verordening (EEG) 2455/92 (1992)

Opmerking: De Europese Commissie beoordeelt in nauwe samenwerking met de lidstaten de aan chemische stoffen verbonden risico’s.

Waardering: B (5)

(165.)

Handeling: Het (mede) vaststellen, wijzigen en intrekken van de lijst van chemicaliën die vallen onder de vergunningsplicht voor de uitvoer vanonder communautair toezicht gestelde chemicaliën

Periode: 1991–

Grondslag: In- en uitvoerregeling bepaalde chemicaliën 1991

In- en uitvoerbesluit bepaalde chemicaliën 1992

Wet voorkoming misbruik chemicaliën 1995

Uitvoeringswet verdrag chemische wapens (Stb. 1995, 338),

Uitvoeringsbesluit verdrag chemische wapens (Stb. 1997, 15),

Verdrag Chemische Wapens (Trb. 1993, 162)

Product: regeling

Waardering: B (5)

(166.)

Handeling: Het vaststellen van vrijstellingsregelingen van de vergunningsplicht voor de uitvoer van onder communautair toezicht gestelde chemicaliën in nader bepaalde situaties

Periode: 1991–

Grondslag: In- en uitvoerregeling bepaalde chemicaliën 1991

In- en uitvoerbesluit bepaalde chemicaliën 1992

Product: Vrijstellingsregeling

Waardering: V 10 jaar na intrekking regeling

(7.)

Handeling: Het mede-voorbereiden van het vaststellen, wijzigen en intrekken van internationale regelingen inzake het beleidsterrein in- en uitvoerregelingen en het presenteren van Nederlandse standpunten in intergouvernementele organisaties

Periode: 1968–

Product: Internationale regelingen, nota’s notities en rapporten

Waardering: B 1

(164.)

Handeling: Het leveren van bijdragen aan de beoordeling van de aan chemische stoffen verbonden risico’s door de Europese Commissie.

Periode: 1992–

Grondslag: Verordening (EEG) 2455/92 (1992)

Opmerking: De Europese Commissie beoordeelt in nauwe samenwerking met de lidstaten de aan chemische stoffen verbonden risico’s.

Waardering: B (5)

(180.)

Handeling: Het met onmiddellijke ingang nemen van maatregelen en buiten werking stellen van bestaande regelen inzake de in- en uitvoer

Periode: 2000–

Grondslag: Sanctiewet 1977, zoals gewijzigd 2000

Product: Sanctie maatregelen

Opmerking: Betreft maatregelen die genomen worden om direct te kunnen anticiperen op internationale ontwikkelingen of afspraken

Waardering: B (5)