Beoordelingskader Forensische Toxicologie

In het op de Wet deskundige in strafzaken gebaseerd Besluit register deskundige in strafzaken (hierna: Brdis) heeft de wetgever het College gerechtelijk deskundigen (hierna: College) van het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen (hierna: NRGD) de taak gegeven om voor de registratie van aanvragers welomlijnde deskundigheidsgebieden te definiëren.

Het College omlijnt deskundigheidsgebieden met het doel duidelijkheid te verschaffen aan:

• 1. Gebruikers van het register (bijvoorbeeld rechter, lid OM en advocaat); over de activiteiten waarmee een deskundige zich op het desbetreffende deskundigheidsgebied bezig houdt en over die activiteiten die daarbuiten vallen.

• 2. Aanvragers (rapporteurs); over de grenzen van het deskundigheidsgebied waarvoor deze zich aan kunnen melden en de voorwaarden waaraan deze moeten voldoen om zich voor dit deskundigheidsgebied te kunnen laten registeren.

• 3. Toetsers; over de grenzen van het deskundigheidsgebied zodat deze weten aan welke activiteiten de aanvrager te toetsen.

Het register zal de desbetreffende deskundige vermelden als een deskundige op het gebied van Forensische Toxicologie.

De kwaliteitseisen, geformuleerd in het tweede lid van artikel 12 van het Brdis vormen de algemene criteria waarop de toetsing door het NRGD van forensisch deskundigen is gebaseerd. Het College formuleert voor elk deskundigheidsgebied op basis van de algemene criteria specifieke eisen.

Deel II geeft de registratie-eisen voor het deskundigheidsgebied Forensische Toxicologie weer waaraan de deskundige moet voldoen die een aanvraag voor (her)inschrijving in het register indient.

De registratie-eisen verschillen per type aanvrager. Het NRGD onderscheidt twee typen aanvragers: de initiële aanvrager (A) en de heraanvrager (B). De initiële aanvrager is een rapporteur die nog niet eerder geregistreerd is geweest voor het deskundigheidsgebied waar de aanvraag op ziet. De heraanvrager is een deskundige die al is geregistreerd in het NRGD, al dan niet voor beperkte duur, voor het deskundigheidsgebied waar de aanvraag op ziet.

Deze twee typen aanvragers worden voorts als volgt onderverdeeld:

• A. Initiële aanvrager: een ervaren rapporteur (i) of een nieuwe rapporteur (ii).

  • (i) Een ervaren rapporteur heeft zelfstandig zaaksrapporten opgemaakt.

  • (ii) Een nieuwe rapporteur is (nog) niet in staat geweest zelfstandig zaaksrapporten op te maken.

• B. Heraanvrager: een geregistreerde deskundige die na registratie voor een periode van vier jaar een aanvraag indient om zich te laten herregistreren (iii) en een geregistreerde deskundige die na registratie voor beperkte duur een aanvraag indient om zich te laten registreren voor een periode van vier jaar (iv).

De algemene, ingevolge het tweede lid van artikel 12 van het Brdis aan de te (her)registreren deskundige te stellen eisen zijn in onderstaande tekst in cursief opgenomen met een verwijzing naar de onderdelen (a t/m i). Bij de algemene eis volgen, indien van toepassing, een of meer specifieke eisen. Wanneer geen specifieke eis is aangegeven, is de desbetreffende algemene eis op zich reeds afdoende bevonden.

Het tweede lid van artikel 12 van het Brdis luidt als volgt:

Een deskundige wordt op zijn aanvraag slechts als deskundige in strafzaken in het register ingeschreven wanneer hij naar het oordeel van het College:

Artikel 12(2) a. (...) beschikt over voldoende kennis van en ervaring binnen het eigen deskundigheidsgebied waarop de aanvraag betrekking heeft.

Een aanvrager dient:

• – te beschikken over een academisch masterdiploma (medisch-biologische vooropleiding);

• – gedurende tenminste 3 jaar te werken in een relevant vakgebied op het niveau van een academisch masterdiploma. Gedacht kan worden aan: een ziekenhuis, apotheek, onderzoekslaboratorium en forensisch instituut;

• – de ERT-registratie te hebben verkregen;

• – op de hoogte te zijn van de basisbegrippen uit de in Annex A genoemde gebieden, en de eventuele beperkingen van zijn kennis op deze gebieden te onderkennen;

• – in staat te zijn om door te verwijzen naar onderzoekers in aanpalende toxicologische deskundigheidsgebieden, zoals milieu-toxicologie of veterinaire toxicologie;

• – lidmaatschap van een relevante beroepsvereniging te vermelden bij de aanvraag.

en

onderscheiden per type aanvrager

A. Initiële aanvrager

• (i) Een ervaren rapporteur of (ii) een nieuwe rapporteur dient:

  • – in de afgelopen 4 jaar aantoonbaar een minimum van 8 forensische zaken*, die onderworpen waren aan collegial review, geïnterpreteerd en hierover gerapporteerd te hebben.

B. Heraanvrager

• (iii) Een geregistreerde deskundige die na registratie een aanvraag tot herregistratie indient, dient:

  • – in de afgelopen 4 jaar aantoonbaar een minimum van 8 forensische zaken*, die onderworpen waren aan collegial review, geïnterpreteerd en hierover gerapporteerd te hebben.

  • – in de afgelopen 4 jaar minimaal 32 uur per jaar te hebben besteed aan deskundigheidsbevordering (bijvoorbeeld het bijwonen van congressen, het geven of volgen van cursussen, publicaties);

• (iv) Een geregistreerde deskundige die na registratie voor beperkte duur een aanvraag tot registratie indient, dient:

  • – in de afgelopen 2 jaar aantoonbaar een minimum van 4 forensische zaken*, die onderworpen waren aan collegial review, geïnterpreteerd en hierover gerapporteerd te hebben.

  • – in de afgelopen 2 jaar minimaal 16 uur per jaar te hebben besteed aan deskundigheidsbevordering (bijvoorbeeld het bijwonen van congressen, het geven of volgen van cursussen, publicaties);

    • * In deze zaken moet de aanvrager een aantoonbare rol hebben gespeeld in het pre-analytische en/of analytische en/of post-analytische deel van het onderzoek en dient er sprake te zijn van een complexe inhoudelijke interpretatie. Hieronder wordt bijvoorbeeld niet verstaan het rapporteren van een meetresultaat zonder interpretatie. Onder ‘interpretatie’ wordt niet verstaan het vergelijken van een grenswaarde. Hierbij worden alle relevante feiten voor zover bekend uit het pre-analytische, analytische en post-analytische traject en overige relevante feiten meegewogen onder vermelding van de wetenschappelijke literatuur. Een aanvrager dient recente ervaring te hebben met het interpreteren en rapporteren van zaken op het moment van zijn aanvraag voor registratie.

      Toelichting bij artikel 12 (2) a:

      Deskundigheidsbevordering

      De registratie-eis met betrekking tot deskundigheidsbevordering geldt voor Forensische Toxicologie vanaf 1 januari 2016.

      Collegial review

      Onder collegial review verstaat het College het beoordelen van andermans werk in het kader van een continue kwaliteitsbewaking van iemands deskundigheid. Hierbij is geen sprake van een hiërarchische maar van een horizontale verhouding tussen ‘vakinhoudelijke’ collega’s. De reviewer ondertekent het rapport niet.

      Verzoek om uitzondering

      Indien de aanvrager wil dat het College een uitzondering voor hem maakt op grond van hetgeen hiervoor staat weergegeven, dan wel omdat de aanvrager wegens omstandigheden nog niet (volledig) aan de eis van 12 (2) onder a van het Besluit voldoet, dient de aanvrager hiertoe bij het College een verzoek in te dienen. Het gemotiveerde verzoek moet als begeleidende brief bij de (her)aanvraag worden ingediend.

Artikel 12(2) b. (...) beschikt over voldoende kennis van en ervaring in het desbetreffende rechtsgebied en voldoende bekend is met de positie en de rol van de deskundige daarin.

• – In het algemeen dient een aanvrager voldoende kennis te hebben van het Nederlandse strafrecht:

  • • context van het strafrecht:

    • ■ Trias Politica, onderscheid privaat-, bestuurs- en strafrecht.

    • ■ kennis van het strafprocesrecht:

    • ■ onderzoek door de rechter-commissaris;

    • ■ dwangmiddelen;

    • ■ procesfasen;

    • ■ actoren in de strafrechtsketen (taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden);

    • ■ regelgeving deskundige in het Wetboek van Strafvordering (positie en bevoegdheden opdrachtgever, rechtspositie deskundige, positie en bevoegdheden van advocaat, vormen van tegenonderzoek, deskundigenregister in de strafrechtelijke context);

    • ■ wettelijke besluitvormingskader van de rechter in de strafzaak (beslissingsschema art. 350 Sv), ook met het oog op de relevantie van de opdracht aan de deskundige en op de vraagstelling;

    • ■ verloop van de strafzaak ter zitting;

    • ■ de positie van de deskundige in de rechtsgang.

  • • materiële strafrecht:

    • ■ sancties en strafuitsluitingsgronden (zeer globaal).

  • • kennis van de juridische context van de kwaliteitswaarborging van de deskundige en het onderzoek:

    • ■ positie en rol van ketenpartners bij de kwaliteitsborging van de rapportage;

    • ■ beroepscodes en verwante regelgeving in relatie tot de Gedragscode gerechtelijk deskundigen.

• – In aanvulling op bovenstaande eisen dient een aanvrager voor het deskundigheidsgebied Forensische Toxicologie:

  • • bekend te zijn met de voor zijn rapportage relevante specifieke Nederlandse Wetgeving, zoals Geneesmiddelenwet, Opiumwetgeving, Wegenverkeerswet, Regeling bloed- en urineonderzoek, Regeling ademanalyse en/of andere wetgeving betreffende vervoer en verkeer en de ontwikkelingen hiervan bij te houden.

Toelichting:

Voor (buitenlandse) deskundigen die overwegen een aanvraag voor inschrijving in te dienen is artikel 19 Brdis van belang. Overeenkomstig het bepaalde in dit artikel is een registratie voor beperkte duur mogelijk indien de aanvrager niet voldoet aan de eisen genoemd in artikel 12, tweede lid, onder b.

Artikel 12(2) c. (...) in staat is de opdrachtgever inzicht te bieden in de vraag of en zo ja, in hoeverre de vraagstelling van de opdrachtgever voldoende helder en onderzoekbaar is om deze vanuit zijn specifieke deskundigheid te kunnen beantwoorden.

Artikel 12(2) d,e en f

• d. (...) in staat is op basis van de vraagstelling volgens de daarvoor geldende maatstaven een onderzoeksplan op te stellen en uit te voeren.

• e. (...) in staat is onderzoeksmaterialen en -gegevens in een forensische context volgens de daarvoor geldende maatstaven te verzamelen, vast te leggen, te interpreteren en te beoordelen.

• f. (...) in staat is om de geldende onderzoeksmethoden in een forensische context volgens de daarvoor geldende maatstaven toe te passen.

Artikel 12(2) g. (...) in staat is zowel schriftelijk als mondeling over de opdracht en elk ander relevant aspect van zijn deskundigheid gemotiveerd, controleerbaar en in voor de opdrachtgever begrijpelijke bewoordingen te rapporteren.

Een aanvrager dient:

• – in staat te zijn, op basis van de resultaten, aan een leek te rapporteren over een interpretatie en conclusie (zowel schriftelijk als mondeling) en deze statistisch te ondersteunen waar relevant.

• – Indien nodig, te vragen om nadere informatie omtrent de zaak en te weten waar de grenzen van zijn deskundigheidsgebied liggen.

Artikel 12(2) h. (...) in staat is een opdracht te voltooien binnen de daarvoor gestelde of afgesproken termijn.

Artikel 12(2) i. (...) in staat is zijn werkzaamheden als deskundige onafhankelijk, onpartijdig, zorgvuldig, vakbekwaam en integer te verrichten.

Zie de op de website van het NRGD gepubliceerde Gedragscode NRGD die door het College gerechtelijk deskundigen is vastgesteld.

Om te beoordelen of een aanvrager voldoet aan de eisen voor het deskundigheidsgebied Forensische Toxicologie en in aanmerking komt voor registratie in het NRGD, schrijft het College de volgende toetsingsprocedure voor.

De toetsing geschiedt in beginsel op basis van informatie die de aanvrager heeft verstrekt:

• – algemene gegevens als onderdeel van het aanvraagpakket;

• – bewijsstukken van competentie, waaronder:

A. Initiële aanvrager

verplicht

• (i) Een ervaren rapporteur of (ii) een nieuwe rapporteur:

  • – certificaten van onderwijs en ervaring (inclusief de ERT-registratie);

  • – een lijst van 8 zaaksrapporten opgemaakt in de afgelopen 4 jaar, die collegiaal gereviewd zijn;

  • – een minimum van 3 zaaksrapporten opgemaakt in de laatste 4 jaar door het NRGD geselecteerd uit de lijst van zaaksrapporten. Een aanvrager mag ook zelf een zaaksrapport selecteren en aanleveren in aanvulling op de door het NRGD opgevraagde rapporten.

  • – Indien mogelijk dient aan de rapporten ook een verslag van het onderzoek ter zitting te worden toegevoegd.

A. Type (i) en (ii)

indien aanwezig

• – bewijs van deskundigheidsbevordering verkregen door of tijdens het bijwonen van congressen en/of het geven of bijwonen van lezingen/cursussen en/of (collegiaal gereviewde) publicaties op het gebied van forensische toxicologie. Het wordt aan de aanvrager overgelaten in welke vorm dit bewijs wordt geleverd, bijvoorbeeld in de vorm van een logboek of door middel van certificaten;

• – een verklaring betreffende het accreditatieniveau van zijn werkomgeving, indien van toepassing.

B. Heraanvrager

verplicht

• (iii) Een geregistreerde deskundige die na registratie een aanvraag tot herregistratie indient:

  • – certificaten van onderwijs en ervaring (inclusief de ERT-registratie);

  • – een lijst van 8 zaaksrapporten opgemaakt in de afgelopen 4 jaar, die collegiaal gereviewd zijn;

  • – een minimum van twee zaaksrapporten door de aanvrager zelf geselecteerd uit de lijst met zaaksinformatie.

• (iv) Een geregistreerde deskundige die na registratie voor beperkte duur een aanvraag tot registratie indient:

  • – certificaten van onderwijs en ervaring (inclusief de ERT-registratie);

  • – een lijst van 4 zaaksrapporten opgemaakt in de afgelopen 2 jaar, die collegiaal gereviewd zijn;

  • – een minimum van twee zaaksrapporten door de aanvrager zelf geselecteerd uit de lijst met zaaksinformatie.

  • – indien van toepassing, bewijs dat aan de andere voorwaarden gesteld door het College in de beslissing om de aanvrager beperkt te registreren is voldaan.

Toelichting:

In tegenstelling tot de initiële aanvrager mag de aanvrager in het kader van de herregistratie zaaksrapporten naar eigen keuze overleggen. Deze zaaksrapporten dienen een zo goed en breed mogelijk beeld te geven van de competenties van de aanvrager. Van de aanvrager wordt daarom verwacht dat de zaaksrapporten de meer complexe en zwaardere zaken betreffen.

B. Type (iii) en (iv)

indien aanwezig

• – bewijs van deskundigheidsbevordering verkregen door of tijdens het bijwonen van congressen en/of het geven of bijwonen van lezingen/cursussen en/of (collegiaal gereviewde) publicaties op het gebied van forensische toxicologie. Het wordt aan de aanvrager overgelaten in welke vorm dit bewijs wordt geleverd, bijvoorbeeld in de vorm van een logboek of door middel van certificaten;

• – een verklaring betreffende het accreditatieniveau van zijn werkomgeving, indien van toepassing, en indien dit niveau tijdens de registratieperiode is gewijzigd.

  Toelichting:

  De hiervoor genoemde lijst met zaaksrapporten bevat ten minste de volgende gegevens:

  • I. Zaaksinformatie:

    • ■ uw eigen referentie nummer;

    • ■ opdrachtgever;

    • ■ jaar van de rapportage;

    • ■ gecommuniceerd met de opdrachtgever over de onderzoeksvragen;

    • ■ type zaak (b.v. postmortaal onderzoek, rijden onder invloed, contra-expertise, informatief)

    • ■ onderzochte matrix (b.v. bloed, haren, niet van toepassing)

  • II. Procedurele aspecten:

    • ■ Naam van supervisor of intervisie uitgevoerd;

    • ■ of de zaken collegiaal gereviewd zijn en door wie.

  • III. Optreden in de rechtszaal:

    • ■ of de deskundige in de rechtszaal heeft opgetreden in deze zaak.

  • IV. Overige relevante aspecten.

Voor alle deskundigheidsgebieden geldt dat de beoordeling plaatsvindt op basis van schriftelijke stukken, waaronder in ieder geval zaaksrapporten en bewijsstukken, in beginsel aangevuld met een mondelinge toetsing. Van deze mondelinge toetsing wordt afgezien indien de deskundigheid van de aanvrager reeds duidelijk is gebleken uit de schriftelijke stukken.

Voor alle typen geldt dat de toetsing ook kan plaatsvinden op basis van nadere informatie zoals een onderzoek in open bronnen of andere gedetailleerde rapporten, indien dit noodzakelijk wordt geacht voor een adequate toetsing.

De toetsingswijzen voor de verschillende typen aanvragers zijn:

A. Initiële aanvrager

• (i) De ervaren rapporteur die een initiële aanvraag indient, wordt getoetst in de volgende fasen:

  • a. administratief, door het Bureau NRGD;

  • b. inhoudelijk, door een toetsingsadviescommissie (TAC) van ten minste drie personen op basis van het beschikbare schriftelijke materiaal. Deze TAC bestaat in beginsel uit een jurist en twee vakinhoudelijke toetsers;

  • c. inhoudelijk, door de onder b. vermelde TAC door middel van een mondelinge toetsing. Van deze mondelinge toetsing wordt afgezien indien de deskundigheid van de aanvrager reeds duidelijk is gebleken;

  • d. beslissing van het College: registratie, registratie voor beperkte duur of geen registratie.

• (ii) De nieuwe rapporteur die een initiële aanvraag indient, wordt getoetst in de volgende fasen:

  • a. administratief, door het Bureau NRGD;

  • b. inhoudelijk, door een toetsingsadviescommissie (TAC) van ten minste drie personen op basis van het beschikbare schriftelijke materiaal. Deze TAC bestaat in beginsel uit een jurist en twee vakinhoudelijke toetsers;

  • c. inhoudelijk, door de onder b. vermelde TAC door middel van een mondelinge toetsing. Van deze mondelinge toetsing wordt afgezien indien de deskundigheid van de aanvrager reeds duidelijk is gebleken;

  • d. beslissing van het College: registratie voor beperkte duur of geen registratie.

B. Heraanvrager

• (iii) De geregistreerde deskundige die na registratie een aanvraag tot herregistratie indient, wordt getoetst in de volgende fasen:

  • a. administratief, door het Bureau NRGD;

  • b. inhoudelijk, door een toetsingsadviescommissie (TAC) van ten minste twee personen op basis van het schriftelijke beschikbare materiaal. Deze TAC bestaat in beginsel uit een jurist en vakinhoudelijke toetser;

    De toetsers toetsen eerst individueel, zonder overleg en bespreken daarna hun bevindingen met elkaar. Zijn zij unaniem in het oordeel dat de deskundige voldoet, dan volgt een positief advies aan het College.

    In ieder ander geval volgt een nadere toetsing:

  • c. inhoudelijk, door de onder b. vermelde TAC waaraan één vakinhoudelijke toetser wordt toegevoegd, afkomstig uit hetzelfde deskundigheidsgebied als de aanvrager op basis van het beschikbare schriftelijke materiaal;

  • d. inhoudelijk, door de onder c. bedoelde TAC door middel van een mondelinge toetsing. Van deze mondelinge toetsing wordt afgezien indien de deskundigheid van de aanvrager (in tweede instantie) duidelijk is gebleken;

  • e. beslissing van het College: registratie, registratie voor beperkte duur of geen registratie.

• (iv) De geregistreerde deskundige die na registratie voor beperkte duur een aanvraag tot registratie indient, wordt getoetst in de volgende fasen:

  • a. administratief, door het Bureau NRGD;

  • b. inhoudelijk, door een toetsingsadviescommissie (TAC) van ten minste drie personen op basis van het schriftelijke beschikbare materiaal. Deze TAC bestaat in beginsel uit een jurist en twee vakinhoudelijke toetsers;

  • c. inhoudelijk, door de onder b. vermelde TAC door middel van een mondelinge toetsing. Van deze mondelinge toetsing wordt afgezien indien de deskundigheid van de aanvrager reeds duidelijk is gebleken;

  • d. beslissing van het College: registratie, registratie voor beperkte duur of geen registratie.

Dit document wordt aangehaald als: Beoordelingskader Forensische Toxicologie.

Dit document treedt in werking met ingang van 1 maart 2015.