Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders

De Regeling verslaglegging AWBZ1 stelt voorschriften voor de inrichting van het financieel verslag en het uitvoeringsverslag van verbindingskantoren (concessiehouders, zorgkantoren). De NZa heeft deze voorschriften nader uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders. Het model bevat voorschriften aan de hand waarvan concessiehouders hun verantwoordingsdocumenten moeten inrichten.

Op grond van artikel 31 van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) kan de NZa regels stellen voor het accountantsonderzoek en voor de inhoud en inrichting van het accountantsverslag. De regels voor het accountantsonderzoek en de inhoud en inrichting van het accountantsverslag heeft de NZa vastgelegd in dit Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders.

Dit Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders geeft richtlijnen voor het door de accountant uit te voeren onderzoek naar de getrouwheid van de financiële verantwoording en rechtmatige uitvoering van de AWBZ. Het doel van het protocol is niet om de aanpak van het onderzoek voor te schrijven, maar om kaders te geven waarbinnen het onderzoek moet plaatsvinden.

De accountant geeft de uitkomst van zijn onderzoek weer in een gecombineerde controleverklaring over de getrouwheid en de rechtmatigheid en in een samenvattende rapportage (een accountantsrapport en een rapport van feitelijke bevindingen). Voor de tekst van de controleverklaring maakt de accountant gebruik van het model dat in hoofdstuk 5 van dit protocol is opgenomen. Het accountantsrapport en het rapport van feitelijke bevindingen maakt de accountant op in overeenstemming met de bepalingen in hoofdstuk 6.

De concessiehouder moet de verantwoordingsdocumenten vergezeld van de accountantsproducten voor 1 juli van het jaar volgende op het verslagjaar toezenden aan de NZa.

De concessiehouder kan de financiële verantwoording op concessiehouderniveau of op zorgkantoorniveau indienen. Wanneer de concessiehouder zijn financiële verantwoording op concessiehouderniveau opstelt, moet de accountant de controleverklaring eveneens op concessiehouderniveau opmaken. Wanneer de concessiehouder zijn financiële verantwoording op zorgkantoorniveau opstelt, moet de accountant de controleverklaring eveneens op zorgkantoorniveau opmaken.

De NZa maakt bij haar toezicht op de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de AWBZ zoveel mogelijk gebruik van de verantwoordingsdocumenten van de concessiehouder en van de controleverklaring, het accountantsrapport en het rapport van feitelijke bevindingen van de accountant. Daarbij beoordeelt de NZa de toereikendheid van de door de accountant uitgevoerde werkzaamheden en stelt op basis van haar bevindingen haar eigen onderzoekswerkzaamheden vast. Op grond van de verzamelde informatie vormt de NZa zich een oordeel over de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de AWBZ door de zorgkantoren en over de rechtmatigheid van de daarmee samenhangende ontvangsten en uitgaven. De NZa brengt verslag uit van haar bevindingen in een rapport per individuele concessiehouder. Jaarlijks brengt de NZa voor 1 december een samenvattend rapport uit over de rechtmatige en doelmatige uitvoering van de AWBZ door de zorgverzekeraars, het Centraal Administratie Kantoor (CAK) en de concessiehouders.

Het is onder voorwaarden toegestaan dat de interne accountant van een zorgkantoor het accountantsproduct afgeeft bij enkele deelonderzoeken in plaats van de externe accountant. Het gaat hier om deelonderzoeken in het kader van NV COS 4400 (non-assurance). Het betreffen de volgende deelonderzoeken:

• − Een onderzoek naar de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer.

• − Een onderzoek naar de naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag, zoals uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

• − Een onderzoek naar of de genoemde criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn nageleefd.

Hiervoor gelden de volgende randvoorwaarden:

• − De onafhankelijke positie van de interne accountant binnen de organisatie moet zo veel mogelijk zijn geborgd. De interne accountantsdienst moet direct onder de hoogste leiding van het zorgkantoor (of op een onafhankelijke positie in een concern) zijn geplaatst. Tevens zijn er binnen het zorgkantoor schriftelijke afspraken gemaakt dat de interne accountant rechtstreeks toegang heeft tot bestuurlijke en toezichthoudende organen van het zorgkantoor.

• − De werkzaamheden moeten plaats vinden onder de verantwoordelijkheid van een accountant als bedoeld in artikel 393 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

• − De afgifte van het accountantsproduct moet plaatsvinden door een accountant als bedoeld in artikel 393 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

• − Als een zorgkantoor gebruik wil maken van deze mogelijkheid, moet dit vier maanden vóór de uiterste aanleverdatum van het betreffende deelonderzoek worden gemeld bij de NZa. Een zorgkantoor die voor de eerste maal gebruikmaakt van de mogelijkheid, moet bij de melding een document opstellen en aanleveren aan de NZa waaruit blijkt dat voldaan wordt aan de gestelde randvoorwaarden.

• − Het zorgkantoor stelt uiterlijk twee maanden voor de uiterste aanleverdatum van het betreffende deelonderzoek het controleplan ter beschikking aan de NZa, zodat zij zich een oordeel kan vellen over de controleaanpak.

De NZa kan een zorgkantoor weigeren voor de interne certificering als naar de mening van de NZa niet aan de randvoorwaarden is voldaan en/of de controleaanpak onvoldoende kwaliteitsborging biedt.

De Raad van Bestuur van de NZa heeft op 14 oktober 2014 het ‘Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders’ vastgesteld. Dit Protocol treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin deze mededeling is geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2014. U kunt dit Protocol raadplegen op www.nza.nl.

De concessiehouders leggen verantwoording af in een uitvoeringsverslag en in een financiële verantwoording. Aan de financiële verantwoording wordt een bestuurlijke verantwoording over het financieel beheer toegevoegd. De volgende door de concessiehouder opgestelde verantwoordingsdocumenten zijn het object van onderzoek:

Financiële verantwoording

De financiële verantwoording bestaat uit een balans, een exploitatierekening en een toelichting op beide. Hierin verantwoordt de concessiehouder zowel de geldstromen die rechtstreeks via het zorgkantoor lopen, als de geldstromen die via andere rechtspersonen gaan, zoals de betaling van zorgaanspraken via het CAK.

Bestuurlijke verantwoording

In de bestuurlijke verantwoording legt de concessiehouder verantwoording af over het gevoerde financieel beheer en over de borging van de rechtmatigheid van de baten en lasten die in de financiële verantwoording zijn opgenomen.

Uitvoeringsverslag

In het uitvoeringsverslag rapporteert de concessiehouder over de uitvoering van de AWBZ in het verantwoordingsjaar en geeft de concessiehouder een overzicht van de voornemens voor de uitvoering van de AWBZ in het daarop volgende jaar. Hierbij maakt de concessiehouder gebruik van kengetallen en indicatoren.

Het normenkader voor deze verantwoordingen wordt gevormd door de Regeling verslaglegging AWBZ, het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders en het Protocol Prestatiemeting AWBZ 2014.

Het onderzoek naar de getrouwheid van de financiële verantwoording en de rechtmatige uitvoering van de AWBZ is gericht op het vaststellen of:

• − De financiële verantwoording een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen ultimo het jaar en van het resultaat over het jaar in overeenstemming met de Regeling verslaglegging AWBZ, de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

• − De verantwoorde schaden AWBZ, schaden AWBZ voorgaande jaren, de bedrijfsopbrengsten AWBZ en de beheerskosten AWBZ over 2014 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de bepalingen in de relevante wet- en regelgeving en met de bepalingen zoals die zijn uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders en het Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders.

• − De bestuurlijke verantwoording, voor zover de accountant dat kan beoordelen, overeenkomstig de vereisten van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders is opgesteld en met de financiële verantwoording verenigbaar is.

Rechtmatigheid

Voor het onderzoek naar de rechtmatigheid van de financiële verantwoording is de invulling van het rechtmatigheidsbegrip van belang.

Rechtmatigheid in algemene zin wil zeggen: in overeenstemming met de relevante wet- en regelgeving. Een proces of de uitkomsten daarvan voldoen wel of niet aan de van kracht zijnde wet- en regelgeving. In die zin is rechtmatigheid een absoluut begrip. De concrete invulling van het begrip is echter afhankelijk van de gekozen normstelling, de aard en reikwijdte van de regelgeving, het soort organisatie en het karakter van het betreffende proces of de uitkomst daarvan. Rechtmatigheid vormt dus een begrip dat gekoppeld is aan het object van onderzoek.

In hoofdstuk 2 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders is het rechtmatigheidsbegrip in detail uitgewerkt. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen financiële en procedurele rechtmatigheid en tussen directe en gebruikers-verantwoordelijkheid. Het model geeft ook aan welke randvoorwaarden bij de invulling van het rechtmatigheidsbegrip van toepassing zijn.

Financiële rechtmatigheid

Bij financiële rechtmatigheid hebben handelingen en beslissingen van een organisatie directe financiële gevolgen. De rechtmatige uitvoering van taken is rechtstreeks gekoppeld aan een geldstroom. Als taken niet rechtmatig worden uitgevoerd, heeft dat financiële consequenties voor de concessiehouder.

Procedurele rechtmatigheid

Bij procedurele rechtmatigheid heeft de rechtmatige uitvoering van taken geen financiële dimensie. De uitvoering van deze taken kan niet direct worden gekoppeld aan een geldstroom.

Directe verantwoordelijkheid

Bij directe verantwoordelijkheid is het zorgkantoor geheel verantwoordelijk voor de uitkomsten van een proces. Het zorgkantoor is verantwoordelijk voor de volledigheid, de juistheid en de tijdigheid van de uitvoering van het proces en voor de validiteit van de gegevens die derden als input voor het proces aanleveren.

Gebruikersverantwoordelijkheid

Bij gebruikersverantwoordelijkheid moet het zorgkantoor zorgen voor de juiste, volledige en tijdige uitvoering van een proces en is het verantwoordelijk voor de uitkomsten daarvan. Het zorgkantoor mag echter uitgaan van de validiteit van de gegevens die derden daartoe aanleveren. Op de betrouwbaarheid van deze gegevens hoeft het zorgkantoor zelf geen controle uit te voeren. Voorbeelden hiervan zijn gegevens die het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), het CAK of de Gemeentelijke Basisadministratie Personen (GBA) verstrekken.

Om tot een werkbaar rechtmatigheidsbegrip te komen is een aantal randvoorwaarden van belang:

• − Er moet een duidelijk gedefinieerd normenkader aanwezig zijn.

• − Het object – een proces of het resultaat daarvan – dat onderzocht wordt, is duidelijk omschreven.

• − De hieraan gekoppelde verantwoordelijkheden zijn afgebakend.

• − Afwijkingen van de norm – fouten – moeten meetbaar en kwantificeerbaar zijn.

• − De controletoleranties – nauwkeurigheid en betrouwbaarheid – die worden gehanteerd, staan vast.

De accountant hanteert de begripsomschrijvingen uit het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders als uitgangspunt voor het rechtmatigheidsonderzoek dat hij uitvoert. Bijlage 3 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders geeft een limitatieve opsomming van het normenkader voor de rechtmatigheidscontrole door de accountant.

Het rechtmatigheidsbegrip bij de zorgkantoren is gekoppeld aan de specifieke taken en verantwoordelijkheden. Een zorgkantoor verantwoordt zich uitsluitend over taken waarvoor het zorgkantoor verantwoordelijk is en waarbij het zorgkantoor de mogelijkheid heeft om zaken te beïnvloeden of bij te sturen. Als een zorgkantoor deze taken in overeenstemming met de voorschriften van de geldende wet- en regelgeving uitvoert, dan zijn de processen die daaraan zijn gekoppeld en de geldstromen die daaruit voortvloeien rechtmatig. Het zorgkantoor voert de AWBZ dan op een rechtmatige manier uit en de baten en lasten die daarmee samenhangen zijn als rechtmatig aan te merken.

In het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn de taken van de zorgkantoren beschreven. Ook is uiteengezet of deze taken betrekking hebben op financiële of procedurele rechtmatigheid en in welke verantwoordingsdocumenten de concessiehouder zich over deze taken moet verantwoorden. De relatie tussen de taken, procedurele en financiële rechtmatigheid, en de verantwoording daarover door de concessiehouder is in Tabel 1. ‘Relatie tussen taken zorgkantoren, rechtmatigheid en verantwoording’ van dit protocol weergegeven.

¹ Bij financiële rechtmatigheid hebben handelingen en beslissingen van een organisatie directe financiële gevolgen. De rechtmatige uitvoering is rechtstreeks gekoppeld aan een geldstroom.

² Bij procedurele rechtmatigheid heeft de rechtmatige uitvoering van taken geen financiële dimensie. De uitvoering van deze taken kan niet direct worden gekoppeld aan een geldstroom.

³ De aanwezigheid van een overeenkomst tussen zorgaanbieder en zorgkantoor behoort tot de financiële rechtmatigheid (taak 15 Het betalen van zorgaanspraken AWBZ).

In hoofdstuk 2 is het onderzoek gesplitst in vier deelonderzoeken. In Tabel 2. ‘Relatie tussen onderzoeksgebieden, verantwoordings-documenten, taken en Standaarden in HRA’ is de relatie opgenomen tussen deze deelonderzoeken, de verantwoordingsdocumenten, de taken en de Standaarden Handleiding Regelgeving Accountancy (HRA).

Bron: NZa

Legenda:

UV = uitvoeringsverslag

BV = bestuurlijke verantwoording

FV = financiële verantwoording

Bron: NZa

De concessiehouder moet een cijferbeoordeling opstellen voor de opgenomen posten in de financiële verantwoording.

De posten in de exploitatierekening moeten vergeleken worden met de voorgaande verslagperiode en prognose. Voor de posten schaden AWBZ, schaden AWBZ voorgaande jaren en de werkelijke beheerskosten AWBZ geldt dat afwijkingen op kostensoortniveau beoordeeld moeten worden. Mutaties van meer dan 5% ten opzichte van het voorgaand verslagjaar moeten door de concessiehouder verklaard worden.

De accountant moet de plausibiliteit van de cijferbeoordeling beoordelen en zijn bevindingen inclusief de cijferbeoordeling opnemen in zijn dossier.

Deze toetsingscriteria hebben betrekking op het deelonderzoek naar de getrouwheid van de financiële verantwoording en de rechtmatigheid van de daarin opgenomen schaden AWBZ, schaden AWBZ voorgaande jaren, bedrijfsopbrengsten AWBZ en beheerskosten AWBZ.

Het gaat om de in de financiële verantwoording en de bestuurlijke verantwoording opgenomen informatie over de taken 7 en 9 tot en met 18.

Bij de beoordeling van de rechtmatigheid houdt de NZa rekening met omstandigheden die de rechtmatigheid raken, zonder dat het zorgkantoor dit kan beïnvloeden. Voorbeelden hiervan zijn het landelijk beleid ten aanzien van regelarme instellingen en de tijdelijke regeling intensieve kindzorg. Indien dergelijke omstandigheden zich voordoen verwacht de NZa dat de accountant hiervan melding maakt in zijn accountantsrapport en hiervan het financiële belang tot uitdrukking brengt.

Deze paragraaf behandelt per taak de toetsingscriteria voor de rechtmatigheid.

Deze toetsingscriteria hebben betrekking op het deelonderzoek naar de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer. Het gaat om de in de bestuurlijke verantwoording opgenomen taken 7 en 9 tot en met 18.

De accountant voert onderzoek uit naar de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financieel beheer, zoals dat verwoord is in de bestuurlijke verantwoording van de concessiehouder. Behalve beheershandelingen omvat financieel beheer ook de vastlegging daarvan in de administratie. Hierbij worden de volgende definities gehanteerd:

Financieel beheer

Financieel beheer is het geheel van beslissingen, handelingen en regels dat bedoeld is voor de sturing en beheersing van de financiële transacties en saldi waarvoor de directie van de concessiehouder (mede)verantwoordelijkheid draagt, en voor de controle daarop en de verantwoording daarover.

Ordelijk

Het financieel beheer is ordelijk als het in overeenstemming is met de in de administratieve organisatie en interne beheersing vastgelegde procedures en het voldoet aan de bestaande wet- en regelgeving. Belangrijke kenmerken van een ordelijk gevoerd financieel beheer zijn onder meer: transparantie, administratieve accuratesse, adequate functiescheiding en verantwoordelijkheidsverdelingen, tijdigheid van verwerking, goede dossiervorming en duidelijke managementrapportages.

Controleerbaar

Financieel beheer is controleerbaar als de beschikbare informatie de controlerende instanties van een organisatie in staat stelt om de besluitvorming en de administratieve verwerking inclusief de interne beheersing te reconstrueren en te beoordelen. Hierdoor kunnen de accountant en de NZa de controle achteraf op een efficiënte manier uitvoeren.

De concessiehouder verantwoordt zich over de ordelijkheid en controleerbaarheid van het financieel beheer in de bestuurlijke verantwoording. Hierin geeft de concessiehouder aan welke maatregelen hij gedurende het jaar heeft getroffen om de rechtmatige uitvoering van de wettelijke taken te waarborgen. In het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn de aandachtspunten voor de verantwoording over het financieel beheer opgenomen. In geval van tekortkomingen geeft de bestuurlijke verantwoording aan wat de invloed daarvan is op de rechtmatigheid en welke verbeteracties ondernomen zijn of worden uitgevoerd.

De accountant toetst de verantwoording van de concessiehouder over het gevoerde financieel beheer aan zijn eigen bevindingen uit het onderzoek naar de getrouwheid en de rechtmatigheid van de financiële verantwoording. De accountant geeft zijn bevindingen weer in het rapport van feitelijke bevindingen. Daarbij besteedt hij in ieder geval aandacht aan de volgende aspecten:

• – naleving van wet- en regelgeving;

• – administratieve organisatie en interne beheersing;

• – geautomatiseerde gegevensverwerking.

Deze toetsingscriteria hebben betrekking op de naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag, zoals uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders. Het gaat om de in het uitvoeringsverslag opgenomen informatie over de taken 1 tot en met 6 en 8.

De accountant moet vaststellen of het uitvoeringsverslag is opgesteld in overeenstemming met het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders. Hiervoor maakt hij ook gebruik van de bestuursverklaring. Zijn bevindingen legt hij vast in het rapport van feitelijke bevindingen.

Deze toetsingscriteria hebben er betrekking op of de genoemde criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn nageleefd. Het gaat om de taken 2 tot en met 5, 9 en 11.

De NZa gaat zorgkantoren in 2014 meer beoordelen op behaalde resultaten en minder op de processen. Doel hiervan is beter inzicht te krijgen hoe zorgkantoren scoren in relatie tot de doelen die bij de maatschappelijke AWBZ-taken horen.

In paragraaf 3.5 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouder zijn de outcome-indicatoren voor de taken 2 tot en met 5 nader uitgewerkt. De concessiehouder moet zich over deze outcome-indicatoren verantwoorden in het uitvoeringsverslag.

In paragraaf 4.14 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn de outcome-indicatoren voor de taken 9 en 11 nader uitgewerkt. De concessiehouder moet zich over deze outcome-indicatoren verantwoorden in de bestuurlijke verantwoording.

De accountant stelt vast of de in het uitvoeringsverslag en in de bestuurlijke verantwoording opgenomen outcome-indicatoren aansluiten op de onderliggende registraties en de definities genoemd in de paragrafen 3.5 en 4.14 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders. Van de accountant wordt geen inhoudelijk oordeel verwacht ten aanzien van de outcome-indicatoren. De accountant geeft zijn bevindingen van zijn onderzoek weer in het rapport van feitelijke bevindingen.

Om te kunnen vaststellen of aan de financiële rechtmatigheidseisen is voldaan, moet de accountant van de volgende goedkeurings-toleranties uitgaan:

Bron: NZa

Om de mate te kunnen bepalen waarin de rechtmatigheid is gewaarborgd, moet de accountant uitgaan van de hierna opgenomen normen. Deze normen zijn gebaseerd op de normen voor de Auditdienst Rijk.

Bron: Normenkader Auditdienst Rijk

Van een fout in de verantwoording is sprake wanneer gebleken is dat een (gedeelte van een) post niet in overeenstemming is met één of meer aspecten van de wet- en regelgeving AWBZ, het Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders en het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

Een onzekerheid in de verantwoording doet zich voor als gebleken is dat onvoldoende informatie beschikbaar is om een (gedeelte van een) post als rechtmatig of onrechtmatig aan te merken, kortom als onzekerheid bestaat over de (on)rechtmatigheid van de post.

De rechtmatigheid van een post is gewaarborgd als met een betrouwbaarheid van 95% de bewering juist is dat de financiële verantwoording geen grotere fout bevat dan de genoemde goedkeuringstolerantie.

Voor zover het de rechtmatigheid betreft, worden fouten in absolute zin opgevat. Saldering van fouten is niet toegestaan. Bij het onderzoek naar de rechtmatigheid van posten die tussen het einde van het kalenderjaar en de afsluitdatum van de financiële verantwoording zijn ontvangen, hanteert de accountant dezelfde goedkeuringstolerantie als bij zijn getrouwheidsonderzoek. Ditzelfde geldt voor het onderzoek naar de schattingen van de posten die na de afsluitdatum nog moeten worden ontvangen.

Concessiehouders moeten geconstateerde fouten corrigeren in het financieel verslag. Onzekerheden in het verslag moeten zij kwantificeren. Concessiehouders moeten geconstateerde onzekerheden en fouten waarvan het niet mogelijk is om ze te corrigeren opnemen in de foutentabel en toelichten in de bestuurlijke verantwoording en in de bestuursverklaring. De concessiehouder geeft hierbij een korte toelichting op de opgenomen fouten en onzekerheden in de foutentabel. Ook geeft de concessiehouder de verbeteracties aan die de concessiehouder denkt te starten of heeft gestart om de geconstateerde (structurele) fouten in de toekomst te voorkomen.

Fouten en onzekerheden huidig verslagjaar

De accountant neemt in het eerste (assurance)deel van het accountantsrapport een foutentabel op. Geconstateerde fouten die niet gecorrigeerd zijn, moeten – ongeacht hun omvang – in de foutentabel worden vermeld. Met het oog op een adequate onderbouwing van het rechtmatigheidsoordeel is het noodzakelijk dat de accountant fouten en onzekerheden kwantificeert.

Bron: NZa

Bij de tabel neemt de accountant een toelichting op over de oorzaak van de fouten en onzekerheden.

Bij fouten in de verantwoording kan onderscheid worden gemaakt tussen incidentele en structurele fouten.

Van een incidentele fout is sprake als het gaat om een toevallige fout. Kenmerkend voor incidentele fouten is dat deze fouten zich in principe niet zullen herhalen.

Van een structurele fout is sprake als de oorzaak van de fout gelegen is in (onderdelen van) het uitvoeringssysteem van de wettelijke taken. Daardoor kunnen deze fouten een (zeker) herhalingskarakter vertonen. Het voorgaande is van overeenkomstige toepassing op onzekerheden in de controles.

De accountant neemt fouten en/of onzekerheden beneden de € 10.000 niet afzonderlijk op in de foutentabel, maar als één bedrag. In het accountantsdossier neemt hij deze fouten en onzekerheden wel gespecificeerd op.

Fouten en onzekerheden voorgaand verslagjaar

De NZa verwacht dat de concessiehouder fouten en onzekerheden zelf uitzoekt en corrigeert in het eerstvolgende kalenderjaar. De NZa verwacht van de accountant dat hij bij zijn accountantsonderzoek nagaat of de concessiehouder geconstateerde fouten en onzekerheden heeft uitgezocht en gecorrigeerd. Indien deze fouten niet nader zijn uitgezocht of zijn gecorrigeerd worden deze opgenomen in de foutentabel. Wanneer geen correctie plaatsvindt, moet de concessiehouder dit duidelijk motiveren. De accountant rapporteert over de opvolging van fouten en onzekerheden in zijn accountantsrapport.

Hierna is de door het NBA vastgestelde voorbeeldtekst van de goedkeurende controleverklaring opgenomen. De strekking van het oordeel kan behalve goedkeurend ook met beperking, metoordeelonthouding of afkeurend zijn.

Hieronder is een voorbeeldtekst opgenomen voor een goedkeurende controleverklaring bij de financiële verantwoording en de bestuurlijke verantwoording 2014.

Afgegeven ten behoeve van de Nederlandse Zorgautoriteit en het Zorginstituut Nederland

Aan: Opdrachtgever

Verklaring betreffende de financiële verantwoording

Wij hebben de (op pagina xx tot en met pagina yy in dit rapport/verslag opgenomen) financiële verantwoording 2014 van (naam concessiehouder) te (statutaire vestigingsplaats) gecontroleerd. Deze financiële verantwoording bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de exploitatierekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Het bestuur van (naam concessiehouder) is verantwoordelijk voor het opmaken van de financiële verantwoording die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van de bestuurlijke verantwoording, beide in overeenstemming met de Regeling verslaglegging AWBZ, de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en het Model uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de financiële verantwoording verantwoorde schaden AWBZ (inclusief schaden AWBZ voorgaande jaren), bedrijfsopbrengsten AWBZ en beheerskosten AWBZ. Dit houdt in dat deze bedragen tot stand dienen te zijn gekomen in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals limitatief opgesomd in Bijlage 3 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

Het bestuur is tenslotte verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de financiële verantwoording en de naleving van de relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de financiële verantwoording op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 36, tweede lid van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de financiële verantwoording geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de financiële verantwoording. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de financiële verantwoording een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de financiële verantwoording en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de concessiehouder. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van de concessiehouder gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de financiële verantwoording.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel

Naar ons oordeel geeft de financiële verantwoording een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van (naam concessiehouder) per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met de Regeling verslaglegging AWBZ, de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector en het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

Voorts zijn wij van oordeel dat de in de financiële verantwoording verantwoorde schaden AWBZ (inclusief schaden AWBZ voorgaande jaren), bedrijfsopbrengsten AWBZ en beheerskosten AWBZ over 2014 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen tot stand gekomen zijn in overeenstemming met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals limitatief opgesomd in (Bijlage 3 van) het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

Verder vermelden wij dat de bestuurlijke verantwoording, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de financiële verantwoording van (naam concessiehouder).

Beperking in gebruik en verspreidingskring

De financiële verantwoording is opgesteld voor de Nederlandse Zorgautoriteit en het Zorginstituut Nederland met als doel (naam concessiehouder) in staat te stellen te voldoen aan de bepalingen van de Regeling verslaglegging AWBZ en het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders. Hierdoor is de verantwoording mogelijk niet geschikt voor andere doeleinden. Onze controleverklaring is derhalve uitsluitend bestemd voor (naam concessiehouder), de Nederlandse Zorgautoriteit en het Zorginstituut Nederland en dient niet te worden verspreid aan of te worden gebruikt door anderen.

Plaats en datum

... (naam accountantsorganisatie)

... (naam accountant)

Naast de controleverklaring legt de accountant in een samenvattende rapportage (een accountantsrapport en een rapport van feitelijke bevindingen) zijn bevindingen vast van zijn onderzoek naar de vier deelonderzoeken:

DEEL 1 Accountantsrapport:

• – De getrouwheid van de financiële verantwoording en de rechtmatigheid van de in de financiële verantwoording opgenomen schaden AWBZ, schaden AWBZ voorgaande jaren, bedrijfsopbrengsten AWBZ en beheerskosten AWBZ9.

DEEL 2 Rapport van feitelijke bevindingen:

• – Een onderzoek naar de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer.

• – Een onderzoek naar de naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag, zoals uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

• – Een onderzoek naar of de genoemde criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn nageleefd.

De rapportage over deel 1 is aan te merken als het rapporteren van de uitkomsten van een assurance-opdracht (assurance). De rapportage over deel 2 betreft de rapportering over de feitelijke onderzoeksbevindingen van de accountant in het kader van overeengekomen specifieke werkzaamheden, in overeenstemming met Standaard 4400 (non-assurance).

Het verdient de voorkeur dat de accountant beide delen van het accountantsrapport separaat uitbrengt, dit om verwarring tussen het assurance en non-assurance deel te voorkomen.

In dit deel van de samenvattende rapportage (assurance) geeft de accountant zijn bevindingen en conclusies weer van:

• − Het onderzoek naar de getrouwheid van de financiële verantwoording van de concessiehouder.

• − Het onderzoek naar de rechtmatigheid van de in de financiële verantwoording van de concessiehouder opgenomen:

  • − schaden AWBZ;

  • − schaden AWBZ voorgaande jaren;

  • − bedrijfsopbrengsten AWBZ;

  • − beheerskosten AWBZ.

De accountant verwijst voor de uitkomsten van zijn onderzoek naar de getrouwheid en rechtmatigheid van de financiële verantwoording naar zijn controleverklaring.

In het accountantsrapport neemt de accountant de volgende onderdelen op:

• 1. Onderbouwing oordeel van de controleverklaring

  De accountant rapporteert over bijzonderheden met betrekking tot de controle van de posten in de financiële verantwoording. Ook wordt door de accountant gerapporteerd of de financiële verantwoording is opgesteld in overeenstemming met Bijlage 1 Modellen financiële verantwoording 2014 van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014.

• 2. Foutentabel

  De accountant neemt een foutentabel over het verslagjaar op. Bij de foutentabel neemt de accountant een toelichting op van de oorzaak van de fouten en onzekerheden. Ook rapporteert hij over de opvolging door de concessiehouder van fouten en onzekerheden in voorgaande verslagjaren. Dit betreft de opvolging van alle geconstateerde fouten en onzekerheden zoals vermeld in het individuele rapport uitvoering AWBZ van voorgaand jaar.

• 3. Toetsingscriteria rechtmatigheid

  De accountant rapporteert expliciet over de toetsingscriteria die betrekking hebben op het deelonderzoek naar de getrouwheid van de financiële verantwoording en de rechtmatigheid van de daarin opgenomen schaden AWBZ, schaden AWBZ voorgaande jaren, bedrijfsopbrengsten AWBZ en beheerskosten AWBZ. Het gaat om de in de financiële verantwoording en de bestuurlijke verantwoording opgenomen informatie over de taken 7 en 9 tot en met 18 (zie paragraaf 4.4 Toetsingscriteria voor rechtmatigheid).

• 4. Bestuurlijke verantwoording

  De accountant vermeldt zijn bevindingen en conclusies van zijn onderzoek naar of de in de bestuurlijke verantwoording opgenomen informatie overeenkomstig de vereisten van het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders is opgesteld, en met de financiële verantwoording verenigbaar is.

Omdat dit deel van het rapport betrekking heeft op een assurance-opdracht, zorgt de accountant ervoor dat dit deel duidelijk is afgescheiden van de overige delen van de samenvattende rapportage, die niet de status van een assurance-opdracht hebben.

In dit deel van de samenvattende rapportage (non-assurance) geeft de accountant zijn bevindingen en conclusies weer van de drie deelonderzoeken naar:

• − De ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer.

• − De naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag, zoals uitgewerkt in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders.

• − Of de genoemde criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn nageleefd.

Modeltekst

De accountant kan voor dit deel van het rapport de volgende modeltekst gebruiken:

Aard en reikwijdte van de verrichte werkzaamheden

Wij hebben onze specifieke werkzaamheden verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder Standaard 4400 ‘Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden met betrekking tot financiële informatie’. Daarbij hebben wij rekening gehouden met de bepalingen en begripsomschrijvingen in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders en het Protocol Accountantsonderzoek 2014 Concessiehouders.

Het doel van een opdracht tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden is het verrichten van die werkzaamheden die wij met (naam concessiehouder) zijn overeengekomen en het rapporteren over de feitelijke bevindingen. Aangezien wij slechts verslag doen van feitelijke bevindingen uit hoofde van de overeengekomen werkzaamheden betekent dit dat op het in de bestuurlijke verantwoording en het uitvoeringsverslag opgenomen cijfermateriaal en toelichtingen geen accountantscontrole, beoordelingsopdracht of andere assurance-opdracht is uitgevoerd in overeenstemming met de Nederlandse controle- en overige standaarden. Dit houdt in dat aan onze rapportage geen zekerheid kan worden ontleend omtrent de getrouwheid van het in de bestuurlijke verantwoording en het uitvoeringsverslag opgenomen cijfermateriaal en toelichtingen daarop.

Het is de bedoeling dat u zelf een oordeel vormt over de werkzaamheden en over de in dit rapport weergegeven bevindingen en op basis daarvan uw eigen conclusie trekt. Wij wijzen u erop dat indien wij aanvullende werkzaamheden zouden hebben verricht of een controle- of beoordelingsopdracht zouden hebben uitgevoerd, wellicht andere onderwerpen aan het licht zouden kunnen zijn gebracht die voor u van belang kunnen zijn.

Ten slotte maken wij u erop attent dat de uitkomsten van ons onderzoek niet zonder meer gelden na datum van afsluiting van ons onderzoek.

Beschrijving van de uitgevoerde specifieke werkzaamheden

Wij hebben de volgende deelonderzoeken uitgevoerd:

Ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financieel beheer

De accountant geeft hier zijn bevindingen weer over de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer door de concessiehouder, zoals die zijn verwoord in de bestuurlijke verantwoording (zie paragraaf 4.5 Toetsingscriteria voor het onderzoek naar de ordelijkheid en controleerbaarheid van het gevoerde financiële beheer).

Naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag

De accountant vermeldt hier de bevindingen van zijn onderzoek naar de naleving van de voorschriften voor het uitvoeringsverslag, zoals opgenomen in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders (zie paragraaf 4.6 Toetsingscriteria voor het onderzoek naar de naleving van de voorschriften van het uitvoeringsverslag).

Naleving van de criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren

De accountant vermeldt hier de bevindingen van zijn onderzoek naar of de genoemde criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren in het Model Uitvoeringsverslag en financiële verantwoording 2014 Concessiehouders zijn nageleefd (zie paragraaf 4.7 Toetsingscriteria voor het onderzoek naar de naleving van de criteria ter bepaling van de outcome-indicatoren).

De accountant kan voor de afsluiting van dit deel van het rapport de volgende modeltekst gebruiken:

Overige aspecten beperkingen in verspreidingskring en gebruik

Wij wijzen erop dat onze werkzaamheden uitsluitend zijn verricht ten behoeve van de Nederlandse Zorgautoriteit en het Zorginstituut Nederland, aangezien anderen die niet op de hoogte zijn van het doel van de werkzaamheden de resultaten onjuist kunnen interpreteren. De rapportage mag niet aan anderen partijen worden verspreid, noch mag eruit worden geciteerd, of eraan worden gerefereerd, zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming.

Plaats en datum

... (naam accountantsorganisatie)

... (naam accountant)